YENİLİKÇİLİĞİN ÇALIŞAN PERFORMANSINA ETKİSİ: HAVACILIK TEKNİSYENLERİ ÜZERİNDE BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2022, Cilt: 27 Sayı: 3, 393 - 407, 31.07.2022

Mustafa Turğut Ahmet Songur

Öz

Firmalar rekabetçi bağlamında üstünlük kurabilmek için birtakım enstrümanlara ihtiyaç duymaktadır. Bu enstrümanların başında yenilik ve yenilikçilik kavramı gelmektedir. İşletmelerin zorluklarla baş edebilmesi ve sürdürülebilirliği koruyabilmesi için yenilik ve yenilikçilikle ilgili konuları yakından takip etmesi küresel bir norm haline gelmiştir. Havacılık işletmeleri dinamik yapısı nedeniyle yenilikçiliği takip etmesi gereken sektörlerin başındadır. Bu çalışma havacılığın dinamik doğasını doğrudan soluyan hava aracı bakım teknisyenlerinin, yenilikçilik algıları ile bağlamsal ve görev performansları arasındaki varsayılan ilişkiyi sınamaktadır. Bu amaç doğrultusunda farklı illerde iş süreçlerini yürüten 226 hava aracı bakım teknisyenlerine, geçerliliği ve güvenirliği sağlanmış ölçekleri içeren anket ulaştırılmıştır. Araştırma bulgularına göre yenilikçiliğin çalışanların bağlamsal ve görev performansını olumlu ve orta düzeyde etkilediği görülmüştür. Araştırma sonuçları ilgili literatür bağlamında tartışılmış, sektöre ve alana bazı öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Yenilikçilik, Performans, Havacılık.

Kaynakça

• 1. ACARKAN, İ ve Ark. (2018). İlişkilerin 9 Rengi, Kurtuba Kitap, İstanbul.
• 2. ALPAR, R. C. (2017). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemler, Detay Yayıncılık, Ankara.
• 3. ALTINKURT, T. (2015). Ayırt Edici Hizmetler ve Hizmet Kalitesinin İşletme Performansına Etkisi: Havacılık Sektöründe Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Gümüşhane Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı, Gümüşhane.
• 4. AKAL, Z. (2011). İşletmelerde Performans Ölçüm ve Denetimi Çok Yönlü Performans Göstergeleri, MPM Yayınları, Ankara.
• 5. AYHAN, A. (1999). Yenilik (Inovasyon) İçinde, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Yayınları, Gebze.
• 6. AYDIN, A. (2010). Orman Ürünleri Sanayi Sektöründe Toplam Kalite Yönetimi Uygulamalarının Çalışan Performansı Üzerine Etkilerinin Belirlenmesine Yönelik Yapısal Bir Model, Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Orman Endüstri Mühendisliği Anabilim Dalı, Trabzon.
• 7. BARAK, S. (2018). İşletmelerde Yeşil Lojistik Uygulamaları ve Belirleyici Faktörler: Bucak Karayolu Yük Taşımacılığı Sektörü İşletmelerinde Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı, Isparta.
• 8. BAŞARAN, İ., E. (2008). Örgütsel Davranış İnsanın Üretim Gücü, Ekinoks Yayınları, Ankara.
• 9. BEAL, G. M. ve BOHLEN, J. M. (1956). The Diffusion Process. Farm Foundation, Increasing Understanding of Public Problems and Policies, 111-121. http://purl.umn.edu/17351 Adresinden 01Eylül 2021 Tarihinde Edinilmiştir.
• 10. BYRNE, B. M. (2011). Structural Equation Modeling with AMOS Basic Concepts, Applications, and Programming (Multivariate Applications Series), Routledge, New York.
• 11. CAMCI, V. (2013). Çalışanların Örgüte Bağlılıkları İle İş Performansı Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Aydın Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• 12. ÇAVUŞ, M. (2006). İşletmelerde Personel Güçlendirme Uygulamalarının Örgütsel Yaratıcılık ve Yenilikçiliğe Etkileri Üzerine İmalat Sanayiinde Bir Uygulama, doktora Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.
• 13. Devlet Planlama Teşkilatı, (2000). Kamu Yönetiminin İyileştirilmesi ve Yeniden Yapılandırılması, Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.
• 14. DİLEK, B. İ. (2009). Performans Değerlendirme ve Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
• 15. DİKMETAŞ, E. (2008). Sağlık Kurumlarında Verimlilik ve Veri Zarflama Analizi. Verimlilik Dergisi,1: 55-77.
• 16. DEMİREL, O. (2015). İnovasyon Performansı Ölçüm Kriterlerinin Nitel Bir Araştırma İle Belirlenmesi: Bilişim İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı, Düzce.
• 17. ELÇİ, Ş. (2007). Inovasyon: Kalkınmanın ve Rekabetin Anahtarı. Genişletilmiş Yeni Baskı, Inomer Rekabet ve Kalkınma, İstanbul.
• 18. ERTÜRK, M. (1995). İşletmelerde Yönetim ve Organizasyon, Beta Basım Yayım, İstanbul.
• 19. EYMÜR, E. (2009). Örgütsel Bağlılık İle İşgören Performansını İncelemeye Yönelik Bir Alan Araştırması, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Üniversitesi, İstanbul.
• 20. FINDIKÇI, İ. (2001). İnsan Kaynakları Yönetimi, Alfa Yayınları, İstanbul.
• 21. GREENHALGH, T., ROBERT, G. ve BATE, P. (2008). Diffusion of Innovations in Health Service Organizations: A Systematic literature Review, Chichester, GBR: John Wiley Sons Ltd.
• 22. GEOGHEGAN, W. (1995). Stuck At The Barricades: Can Information Technology Really Enter The Mainstream of Teaching and Learning? Change, 27(2), 22-30.
• 23. GOLDSMITH, R. E. ve FOXALL, G. P. (2003). The Measurement of Innovativeness. L.V. Shavinina (Ed.),The International Handbook of Innovation (s.321-329). Oxford: Elsevier SciencesLtd.
• 24. GÜRBÜZ, S. ve ŞAHİN, F. (2018), “Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri Felsefe Yöntem-Analiz”,Seçkin Yayıncılık, İstanbul.
• 25. KALAYCI, Ş., (2006), SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Dinamik Yayınları Akademi, Ankara.
• 26. KAMBUR, E. 2005. Toplam Kalite Yönetimi Uygulayan İşletmelerde İşgören Motivasyonunu Etkileyen Faktörler; Mobilya ve Gıda Sektörlerinde Ampirik Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• 27. KARASAR, N., (2006), Bilimsel Araştırma Yöntemi, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
• 28. KARAKURUM, M. (2005). The Effects Of Person-Organızatıon Fıt On Employee Job Satısfactıon, Performance And Organızatıonal Commıtment In A Turkısh Publıc Organızatıon, Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Psikoloji Bölümü, Ankara.
• 29. KAYNAK, T. (1996). İnsan Kaynakları Planlamas, Alfa Basım Yayım Dağıtım, İstanbul.
• 30. KILIÇER, K. (2011). Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Öğretmen Adaylarının Bireysel Yenilikçilik Profilleri, Doktora Tezi, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Balıkesir.
• 31. KLEIBER, D., MCGUİRE, F., AYBAR, D., NORMAN W. (2008). Having More by Doing Less: The Paradox of Leisure Constraints in Later life, Journal of Leisure Research, 40 (3): 343-359.
• 32. KONYALILAR, N. (2020). Entelektüel Sermaye ve İnovasyonun Çalışan Performansına Etkisi: Havacılık Sektörü Örneği, Doktora Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• 33. LUECKE R. (2008). Performans Yönetimi, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul.
• 34. LUNDVALL, BÅ. (1992) ‘Introduction’ Lundvall, B.Å. National Systems of Innovation: Towards a Theory of Innovation and Interactive Learning, London.
• 35. MCDONALD, R. P.,& Ho, M. H. R. (2002). Principles and Practice in Reporting Structural Equation Analyses. Psychological Methods, 7(1), 64.
• 36. MUCUK, İ. (2005). Modern İşletmecilik, Türkmen Kitapevi, İstanbul.
• 37. OZAN, S. (2007). Bireysel Performansın Belirleyicilerinden Örgütsel Faktörlerin İş Tatminine Etkisi: Pilotlar Üzerinde Bir Uygulama, Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
• 38. ÖZGÜR, H. (2013). Bilişim Teknolojileri Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimleri İle Bireysel Yenilikçilik Özellikleri Arasındaki İlişkinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Cilt 9(2), Ss. 409-420, Mersin.
• 39. Resmi Gazete (2012). https://Rsmigazete.gov.tr (07.10.2021).
• 40. RIEGE, A. (2005). Three-Dozen Knowledge-Sharing Barriers Managers Must Consider, Journal of Knowledge Management, Vol. 9(3), 18-35.
• 41. RIGDON, E. E. (1996). CFI Versus RMSEA: A Comparison of Two Fit Indexes for Structural Equation Modeling. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 3(4), 369-379.
• 42. ROGERS, E. M. (1958). Categorizing the Adopters of Agricultural Practices, Rural Sociology, 23(4), 347-354.
• 43. ROGERS, E. M. (1995). Diffusion of Innovations (Fifth Edition). New York: Free Press.
• 44. SABUNCUOĞLU, Z. (2008). Uygulamalı İnsan Kaynakları Yönetimi, Beta Yayınevi, İstanbul.
• 45. SALDAMLI, A. (2009). İşletmelerde Örgütsel Bağlılık ve İşgören Performansı, Detay Yayıncılık, Ankara.
• 46. SEVER, H. (2017). The Journal of Academic Social Science 5(43), 329-338.
• 47. SCHUMPETER, J. A. (1939). Business Cycles A Theoretical, Historical and Statistical Analysis of the Capitalist Process, McGraw-Hill Book Company, New York.
• 48. SÜZEN, E. (2020). İnovasyon Stratejilerinin ve Çalışan Motivasyonunun, İşletme Performansına Etkisi: Sivil Havacılık İşletmelerinde Bir Uygulama, Doktora Tezi, İstanbul Gelişim Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• 49. TABACHNICK, B. G.,& FIDELL, L. S. (2007). Using Multivariate Statistics. Pearson, Boston.
• 50. TARDE, G. (1903). The Laws of Imitation. (Çev.) Elsie Clews Parsons, Henry Holt and Company, New York.
• 51. TORUN, H. (2019). Kalite ve İnovasyon Odaklı Stratejik İnsan Kaynakları Yönetimi, Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• 52. UDWADİA, F.,E. (1990). Technological Forecastıng And Social Change 38, 65-80 Creativity and Innovation in Organizations Two Models and Managerial Implications.
• 53. URAL, A. ve KILIÇ. İ., (2013), Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi, Detay Yayıncılık, Ankara.
• 54. UYARGİL, C. (2009). İnsan Kaynakları Yönetimi, Beta Yayınevi, İstanbul.
• 55. WEJNERT, B. (2002). Integrating Models of Diffusion of Innovations: A Conceptual Framework, Annual Review of Sociology, 28, 297-326.