ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN YAŞLI AYRIMCILIĞINA İLİŞKİN TUTUMLARININ BELİRLENMESİ

Yıl 2023, Cilt: 28 Sayı: 1, 55 - 78, 31.01.2023

Zahide Gençtürk

Öz

Bu çalışma, üniversite öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının belirlenmesi ve değerlendirilmesi amacı ile gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında eğitim ve öğretime devam eden 498 üniversite öğrencisine ulaşılmıştır. Verilerin toplanmasında sosyo demografik bilgilerinin ölçüldüğü veri formu ile Vefikuluçay (2008) tarafından geliştirilmiş olan Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği (YATÖ) kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda üniversite öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği toplam puan ortalaması 56,07 olarak belirlenmiştir. Öğrencilerin cinsiyeti, yaşlı birey ile aynı evde yaşama durumu ve büyük ebeveynlerin kiminle yaşadığı ile ölçek puanları arasında anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

yaşlı ayrımcığı, yaşlı birey, tutum

Teşekkür

Teşekkürler, iyi çalışmalar.

Kaynakça

• 1. AKDEMİR, N., ÇINAR, F.İ., GÖRGÜLÜ, Ü. (2007). “Yaşlılığın Algılanması ve Yaşlı Ayrımcılığı”, Turkish Journal of Geriatrics, 10 (4): 215-222.
• 2. ALTUN, A., ve DEMİREL, B. (2020). “Üniversite Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığıyla İlgili Tutumları: Keskin MYO Örneği”, MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1): 424-434.
• 3. ALTAY, B. ve AYDIN, T. (2015). “Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumlarının Değerlendirilmesi”, Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 12 (1): 11-18.
• 4. AYALON, L. ve TESCH-RÖMER, C. (2018b). Foreword: Ageism Affects all of Us Negatively – and the Law Can Help, Ageing, Ageism and Law European Perspectives on the Rights of Older Persons (Eds. Israel Doron, Nena Georgantzi), Edward Elgar publıshıng. SBN: 978 1 78897 210 9.
• 5. AYALON, L., TESCH-RÖMER, C. (Eds.) (2018a). Introduction to the Section: Ageism-concept and Origins. In Contemporary Perspectives onAgeism; International Perspectives on Aging, Springer Open: New York, NY, USA, Volume 19, ISBN 978-3-319-73819-2.
• 6. BAŞER, G. ve CİNGİL, D. (2019). “Üniversite Öğrencilerinin Yaşlılara Karşı Tutumlarının Değerlendirilmesi”, Sağlık ve Toplum, 29(2): 79-85.
• 7. BOZDOĞAN YEŞİLOT, S., YEŞİL DEMİRCİ, P., ÖZTUNÇ, G. (2020). “Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına Yönelik Tutumları ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi”, Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 10(1): 87-93.
• 8. BUTLER, R.N. (1980). “Ageism: A Foreword”, Journal of Social Issues, 36(2): 8-11.
• 9. BUZ, S. (2015). “Yaşlı Bireylere Yönelik Yaş Ayrımcılığı”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(53): 268-278.
• 10. BÜYÜKÖZTÜRK, Ş. (2007). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, 8. Basım, Pegem Yayıncılık, Ankara.
• 11. CAN, A. (2017). SPSS ile Bilimse Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi, 5. Baskı, Pegem Akademi, Ankara.
• 12. CHANG, E-S, KANNOTH, S, LEVY, S, WANG, S-Y, LEE, JE, LEVY, BR (2020). “Global Reach of Ageism on Older Persons’ Health: A Systematic Review”. PLoS ONE 15(1): e0220857.
• 13. CHOOLAYIL, AC. ve PUTRAN, L. (2020). “Ageism among Undergraduate Students: Do Grandparents make a Difference?”, Indian Journal of Gerontology, 34(3). 333–342.
• 14. CUDDY, A.J.C. ve FISKE, S.T. (2002). Doddering but Dear: Process, Content, and Function in Stereotyping of Older Persons, Ageism Stereotyping and Prejudice against Older Persons (Ed.Todd D. Nelson), Massachusetts Institute of Technology. ISBN 0-262-14077-2.
• 15. ÇİLİNGİROĞLU, N. ve DEMİREL, S. (2004). “Yaşlılık ve Yaşlı Ayrımcılığı”, Geriatri,7(4): 225-230.
• 16. DE CARLO, L.T. (1997) “On the Meaning and Use of Kurtosis”, Psychological Methods, 2:292-307.
• 17. DÍAZ GARCÍA, IF, RAMÍREZ ANGUİANO, VM, OROPEZA PRECİADO, LE, GONZÁLEZ PALACİOS, MA, MENDOZA RUVALCABA, NM. (2017). “Prevalencia de estereotipos negativos hacia los adultos mayores en estudiantes de Odontología”, Geroinfo, 11(2): 1-15.
• 18. DİNÇER, Y. USTA, E., BULDUK, S. (2016). “Üniversite Öğrencileri Gözüyle Yaşlılık Nasıl Algılanıyor?”, Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi (YSAD), 9:26-38.
• 19. DÜZENLİ, G. ve TÜKLEŞ, S. (2020). “Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları”, EJONS, 16(4): 942-953.
• 20. FORNELl, C., ve LARCKER, D. F. (1981). “Evaluating structural equation models with unobservable variables and measurement error”. Journal Of Marketing Research, s.39-50.
• 21. GREENBERG, J., SCHIMEL, J., MARTENS, A. (2002). Ageism: Denying the Face of the Future, Ageism Stereotyping and Prejudice against Older Persons (Ed.Todd D. Nelson), Massachusetts Institute of Technology. ISBN 0-262-14077-2.
• 22. GROENEVELD, R.A. ve MEEDEN, G. (1984). “Measuring Skewness and Kurtosis”, The Statistician, 33: 391-399.
• 23. GORIUP, J., ve LAHE, D. (2018). “The Role of Education and Knowledge about Aging in Creating Young People’s Attitud es to the Elderly”, Acta Educationis Generalis, 8(1): 63-75.
• 24. GUTIÉRREZ, M. ve MAYORDOMO, T. (2019). “Age discrimination: a comparative study among university students”, Acta Colombiana de Psicología, 22 (2): 62-69.
• 25. GÜZEL, B. (2021). “Genç Nüfusun Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Düzeyinin Sosyodemografik Değişkenler Açısından İncelenmesi: Manisa Örneği”, Gençlik Araştırmaları Dergisi, 9 (25):109-129.
• 26. HWEIDI, I.M. ve AL-OBEISAT S.M. (20069. “Jordanian Nursing Students' Attitudes toward the Elderly”, Nurse Educ Today, 26 (1):23-30.
• 27. HOPKINS, K.D. ve WEEKS, D.L. (1990). “Tests for Normality and Measures of Skewness and Kurtosis: Their Place in Research Reporting”, Educational and Psychological Measurement, 50:717-729.
• 28. IVERSEN, T.N., LARSEN, L. AND SOLEM, P.E. (2009). “A Conceptual Analysis of Ageism”, Nordic Psychology, 61(3): 4–22.
• 29. KALINKARA, V., GÜNAY, G., AYDINER BOYLU, A., ŞAHİN, H., ARPACI, F., AY, F., ÖZGÜN BAŞIBÜYÜK, G., vd. (2019). “Farklı Alanlarda Öğrenim Gören Üniversite Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına Yönelik Tutumlarının Belirlenmesi”, Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi (YSAD), 12(2):73- 83.
• 30. KARABEKİROĞLU, B., KUŞ, C., GÜMÜŞTAKIM, RŞ. (2021). “Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi”, MKÜ Tıp Dergisi;12(44):177-185.
• 31. KARADAĞ, E., İNKAYA, V., KARATAY, G. (2012). “Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları”, Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 28 (2): 31-40.
• 32. KARLIN, N.J., EMICK, J., MEHLS, E.E., MURRY, F.R. (2006). “Comparison of Efficacy and Age Discrimination between Psychology and Nursing Students”, Gerontol Geriatrics Education, 26 (2):81-96
• 33. KÖSE, G, AYHAN, H, TAŞTAN, S, İYİGÜN, E, HATİPOĞLU, S, AÇIKEL, CH. (2015). “Determination of the attitudes of students from different department in the field of health on the discrimination against the elders”, Gülhane Tıp Dergisi, 57(2):145-15.
• 34. KÜÇÜKEŞMEN, E., ŞİMŞEK, A., TÜKOĞLU, M.E. (2020). “Önlisans Öğrencilerinin Sosyo-Demografik Özelliklerine Göre Boş Zaman Yönetimi”, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(38): 202-231.
• 35. LEVY, B.R., SLADE, M.D., MURPHY, T.E., GILL, T.M. (2012). “Association Between Positive Age Stereotypes and Recovery From Disability in Older Persons”, JAMA. November 21; 308(19):1972–1973.
• 36. MONTEPARE, J.M. ve ZEBROWİTZ, L.A. (2002). A Social-Developmental View of Ageism, Ageism Stereotyping and Prejudice against Older Persons (Ed.Todd D. Nelson), Massachusetts Institute of Technology. ISBN 0-262-14077-2.
• 37. MOORS, J. J. A. (1986). “The Meaning of Kurtosis: Darlington Reexamined”, The American Statistician, 40: 283-284.
• 38. OFFICER, A., THIYAGARAJAN, J.A., , SCHNEIDERS , M.L., NASH, P., DE LA FUENTE-NÚÑE, V. (2020). “Ageism, Healthy Life Expectancy and Population Ageing: How Are They Related?”, Int. J. Environ. Res. Public Health, 17: 3159.
• 39. OFFICER, A.; DE LA FUENTE-NÚÑEZ, V. (2018). “Global Campaign to Combat Ageism”, Bull World Health Organ, 96:295–296.
• 40. PALMORE, E. (1999). Ageism: Negative and positive. New York: Springer.
• 41. PEKESEN, M., AKDENİZ, Ş., SİNAN, A. (2021). “Üniversite Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumlarının Belirlenmesi”, Tıbbi Sosyal Hizmet Dergisi, 0 (18):82-103.
• 42. ROBERT, N., ve BUTLER, MD. (1969). “Age-Ism: Another Form of Bigotry”, The Gerontologist, 9(4): 243–246.
• 43. SUM S, EMAMIAN S, SEFIDCHIAN A. (2016). “Aging Educational Program to Reduce Ageism: İntergenerational Approach”, Elderly Health Journal, 2(1): 33-38.
• 44. SOYUER, F., ÜNALAN, D., GÜLESER, N., ELMALI, F. (2010). “Sağlık Meslek Yüksekokulu Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları ve Bu Tutumların Bazı Demografik Değişkenlerle İlişkisi”, Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(2):20- 25.
• 45. TABARİ ZA, GHAEDİ FB, HAMİSSİ JH, ESKANDARİ S (2015). “Assessment and Attitude of University Students about Elderly: Preliminary Study”, Journal of Medicine and Life, 8(2): 28-31.
• 46. UCUN, Y., MERSİN, S., ÖKSÜZ, E., (2015). “Gençlerin Yaşlı Bireylere Karışı Tutumu”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(37):1143-1149.
• 47. ÜNALAN, D., SOYUER, F., ELMALI, F. (2012). “Geriatri Merkezi Çalışanlarında Yaşlı Tutumunun Değerlendirilmesi”, Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi, 2(3):115-119.
• 48. ÜNSAR, S., EROL, Ö., KURT, S., TÜRÜNG, S.F., DİNLEGÖR SEKMEN, I., SAK, C., TÜRKSEN, S. (2015). “Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumlarının İncelenmesi”, Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 4(2). 61-67.
• 49. VELİKULUÇAY, D. (2008). Üniversitede Öğrenim Gören Öğrencilerin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Doğum ve Kadın Hastalıkları Hemşireliği Programı Doktora Tezi. Ankara.
• 50. VEFİKULUÇAY, YILMAZ, D. AND TERZİOĞLU, F. (2011). “Development and Psychometric Evaluation of Ageism Attitude Scale Among the University Students”, Turkish Journal of Geriatrics, 14(3): 259-268.
• 51. YAZICI, S.Ö., KALAYCI, I., KAYA, E., TEKİN, A. (2015). “Yaşlı Bakım Programı Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları”, Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 8(2):77-87.
• 52. YILMAZ, E. ve ÖZKAN, S. (2010). “Hemşirelik Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları”, Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 3(2): 37- 51.
• 53. ZUBER, S., IHLE, A., BLUM, A., DESRICHARD, O., KLIEGEL, M. (2017). “The Effect of Stereotype Threat on Age Differences in Prospective Memory Performance: Differential Effects on Focal Versus Nonfocal Tasks”, Journals of Gerontology Series B: Psychological Sciences, 00, 1-8.