DİJİTAL ÇAĞ BAŞLARKEN: AVRUPA BİRLİĞİ’NİN DİJİTALLEŞME VE YAPAY ZEKÂ STRATEJİLERİ

Yıl 2023, Cilt: 28 Sayı: 2, 221 - 240, 30.04.2023

Murat Okcu , Sebiha Düz

Öz

Avrupa Birliği (AB) 2000 yılında Lizbon Stratejisi ile bilgi toplumu inşa etme hedefini tüm dünyaya duyurmuştu. 2010'da ise Birlik için on yıllık yeni bir plan belirlenmiş ve 'akıllı büyüme' ile buna yönelik bir dijital strateji geliştirilmesi temel önceliklerden birisi haline gelmişti. Bu çalışmada, AB'nin son on yılı aşan dijitalleşme ve yapay zekâ stratejisi doğrudan AB belgelerinden yararlanılarak incelenecektir. AB dijitalleşme ve yapay zekâ stratejilerini anlamanın, Birliğin hedeflediği dijital dönüşümün Türkiye'yi sosyal-ekonomik açıdan nasıl etkileyebileceğini belirlemek ve buna yönelik stratejiler oluşturmak için hayati önem taşıdığı düşünülmektedir. Bu amaçla çalışmada, AB’nin dijitalleşme ve yapay zeka stratejisine dair atılan adımlar, Birlik tarafından yayınlanan resmi belgeler üzerinden incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Avrupa Birliği (AB), dijital teknolojiler, dijitalleşme, yapay zekâ, yapay zekâ stratejisi.

Kaynakça

• AI4Europe. “AI on-Demand Program.” Kasım 22, 2022. Erişim Tarihi: https://www.ai4europe.eu/.
• AKSES, S. (2015). “İKV Değerlendirme Notu: AB’de Dijital Tek Pazar’ın Oluşturulmasına Doğru.” İKV 133 Erişim Tarihi: Ekim 15, 2022. https://www.ikv.org.tr/images/files/Dijital%20Tek%20Pazar%20Stratejisi%20%20Temmuz%202015.pdf.
• Avrupa Birliği Genel Sekreterliği. “Avrupa Birliği Antlaşması ve Avrupa Birliği’nin İşleyişi Hakkında Antlaşma.” Erişim tarihi: Kasım 9, 2022. https://www.ab.gov.tr/files/pub/antlasmalar.pdf.
• BÖRÜ, P. (2021). “Avrupa’nın Dijital Pusulası ve Yeşil Ekonomik Dönüşüm.” Haziran 24, 2021. Erişim Tarihi: Ekim 17, 2022. https://www.ekoiq.com/2021/06/avrupanin-dijital-pusulasi-ve-yesil-ekonomik-donusum/.
• Britannica. “robotics.” Erişim Tarihi: Ekim 16, 2022. https://www.britannica.com/technology/robotics.
• Council of the European Union (2019). “New Strategic Agenda fort he EU.” Erişim tarihi: Ekim 19, 2022. https://www.consilium.europa.eu/en/eu-strategic-agenda-2019-2024/.
• European Commission (2010). “EUROPE 2020: A strategy for smart, sustainable and inclusive growth,” 8. Erişim Tarihi: Ekim 12, 2022. https://ec.europa.eu/eu2020/pdf/COMPLET%20EN%20BARROSO%20%20%20007%20-%20Europe%202020%20-%20EN%20version.pdf.
• European Commission (2015). “A Digital Single Market Strategy for Europe.” Erişim Tarihi: Ekim 12, 2022. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52015DC0192&from=EN.
• European Commission (2017). “The Mid-Term Review on the implementation of the Digital Single Market Strategy A Connected Digital Single Market for All.” Erişim Tarihi: Ekim 16, 2022. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=COM:2017:228:FIN.
• European Commission (2018a). “Artificial Intelligence for Europe.” Erişim Tarihi: Ekim 16, 2022. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52018DC0237&from=EN.
• European Commission (2018b). “Coordinated Plan on Artificial Intelligence.” Erişim Tarihi: Ekim 16, 2022. https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:22ee84bb-fa04-11e8-a96d-01aa75ed71a1.0002.02/DOC_1&format=PDF.
• European Commission (2019). “Building Trust in Human-Centric Artificial Intelligence.” Erişim Tarihi Ekim 19, 2022. https://ec.europa.eu/jrc/communities/en/community/digitranscope/document/building-trust-human-centric-artificial-intelligence.
• European Commission (2020a). “White Paper on Artificial Intelligence: a European approach to excellence and trust.” Erişim tarihi: Ekim 17, 2022. https://commission.europa.eu/system/files/2020-02/commission-white-paper-artificial-intelligence-feb2020_en.pdf
• European Commission (2020b). “State of the Union Address 2020 by Ursula von der Leyen, President of the European Commission (enriched version).” Eylül 6, 2020. Erişim tarihi: Kasım 1, 2022. https://audiovisual.ec.europa.eu/en/video/I-194886?lg=INT.
• European Commission (2021). “2030 Digital Compass: the European way for the Digital Decade.” Erişim Tarihi: Kasım 22, 2022. https://eur-lex.europa.eu/resource.html?uri=cellar:12e835e2-81af-11eb-9ac9-01aa75ed71a1.0001.02/DOC_1&format=PDF.
• European Commission (2022). “The European AI Alliance.” Erişim tarihi: Kasım 9, 2022. https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/policies/european-ai-alliance
• European Commission. “AI Watch.” Erişim tarihi: Kasım 22, 2022. https://ai-watch.ec.europa.eu/index_en.
• European Commission. “Funding for Digital in the 2021-2027 Multiannual Financial Framework.” Erişim tarihi: Kasım 22, 2022. https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/activities/funding-digital.
• European Commission. “The Digital Europe Programme.” Erişim tarihi: Kasım 22, 2022. https://digital-strategy.ec.europa.eu/en/activities/digital-programme.
• European Union. “European Union priorities 2019-2024.” Erişim tarihi: Kasım 3, 2022. https://european-union.europa.eu/priorities-and-actions/eu-priorities_en
• European Union/OECD. “AI Watch - National Strategies on Artificial Intelligence: A European Perspective.” Erişim Tarihi: Ekim 17, 2022. https://ai-watch.ec.europa.eu/publications/ai-watch-national-strategies-artificial-intelligence-european-perspective-2021-edition_en#files.
• GDPR. “General Data Protection Regulation.” Erişim tarihi: Ekim 11, 2022. https://gdpr-info.eu/.
• GO-FAIR. “FAIR Principles.” Erişim Tarihi: Kasım 20, 2022. https://www.go-fair.org/fair-principles/.
• Horizon-EU. “What is Horizon Europe?” Erişim Tarihi: Kasım 22, 2022. https://www.horizon-eu.eu/.
• MONCADA, R. (2017). “The European Digital Single Market,” Eyes On Europe, Ekim 16, 2017. Erişim Tarihi: Ekim 15, 2022. https://www.eyes-on-europe.eu/the-european-digital-single-market/.
• Thinktech (2020). “Nöromorfik İşlem Teknolojisi.” Erişim tarihi: Ekim 26, 2022. https://thinktech.stm.com.tr/uploads/docs/1608992642_stm-noromorfik-islem-teknolojisi-son.pdf
• VON DER LEYEN, U. (2019). “A Union that Strives for More: My Agenda for Europe.” Political Guidelines for the Next European Commission 2019-2024, Publications Office of the European Union. Erişim tarihi: Ekim 13, 2022. https://asvis.it/public/asvis2/files/Pubblicazioni/DichiarazioniVonDerLeyenSDGs.pdf.
• VON DER LEYEN, U. (2020). “Shaping Europe's Digital Future: Ursula von der Leyen Explains EU DigitalFuture,” EU Debates. Şubat 20, 2020. Erişim tarihi: Ekim 13, 2022. https://www.youtube.com/watch?v=Jl7WxBgtf9o&ab_channel=EUDebates%7Ceudebates.tv