Viral ensefalit/menenjit şüpheli hastalarda, Beyin Omurilik Sıvısı Örneklerinde Herpes Simplex Virüslerinin Real–Time PZR ile Araştırılması

Yıl 2018, , 17 - 20, 25.12.2018

Hüseyin Agah Terzi , Özlem Aydemir , Engin Karakeçe Mehmet Köroğlu , Mustafa Altındiş

https://doi.org/10.22312/sdusbed.425323

Cited By: 2

Öz

Amaç

Aseptik
menenjit ve ensefalit olarak iki genel kategoride incelenen santral sinir
sistemi (SSS) viral enfeksiyonları ciddi sonuçları olan ve mutlak erken tanı ve
tedavi gerektiren durumlardır. İnsan Herpes virüslerinin bu enfeksiyonların
etiyolojisinde önemli rolü olduğu gösterilmiştir. Bu çalışmada, bölgemizde
viral SSS enfeksiyonları düşünülen olgulardan gönderilen BOS örneklerinde
Herpes Simplex virüsü (HSV-1/2) sıklığı ve incelenen beyin omurilik sıvısı
(BOS) örneklerinin biyokimyasal özelliklerini ve aynı zamanda bakteriyolojik
kültür üremelerinin de irdelenmesi amaçlanmıştır.

Materyal- metod

Ocak
2016-Aralık 2017 tarihleri arasında laboratuvarımıza gönderilen 110 adet BOS
örneği çalışma kapsamında değerlendirildi. BOS örneklerinden nükleik asit
izolasyonu spin kolon yöntemi ile QIAmp^® DNA Mini Kit (Qiagen,
Hamburg, Almanya) kullanılarak yapıldı. Artus^® HSV ½ QS-RGQ kiti ve
Rotor-Gene Q 5Plex HRM (Qiagen, Hamburg, Almanya) real-time PZR sistemi
kullanılarak BOS örnekleri HSV yönünden kalitatif olarak incelendi. BOS örneklerinde protein ve glukoz ölçüm
değerleri de kaydedilmiştir. Ayrıca gönderilen BOS örneklerinin eş
zamanlı olarak bakteriyolojik kültürleri de yapıldı.

Bulgular 

Laboratuvarımıza
gönderilen örneklerin 5’inde (% 4.5) HSV-1 pozitif saptanırken, HSV-2 tespit
edilmedi. BOS’un biyokimyasal paremetreleri değerlendirildiğinde; örneklerin 42’sinde (%38) BOS glukoz düzeyleri, 27’sinde ise
(%25) ise BOS protein değerleri normal düzeylerde saptandı. HSV-1 pozitif olan
4 hastanın BOS glukoz düzeyi yüksek bulundu. Protein düzeyi ise 3 hastada
yüksek bulundu. HSV ½ negatif olduğu tespit edilen 8 farklı örnekte kültürde
üreme saptandı.

Sonuç

SSS
enfeksiyonlarında mortalite ve morbidite oranı yüksek olduğundan etkenin çok
hızlı tanımlanması sonrasında spesifik antiviral tedaviye başlanılması hayati
öneme sahiptir. Real-time PZR gibi moleküler testlerin kullanıma girmesi viral
etkenlerin tespitini kolaylaştırmaktadır. Herpes virüslerinin neden olduğu
ensefalit vakaları ile daha sık karşılaşılsa da diğer viral ve bakteriyel
etkenler de akılda tutulmalıdır. Bu nedenle aynı örnekte çok sayıda viral ve
bakteriyel ajanın aynı anda ve kısa sürede saptanabildiği multipleks PZR paneli
gibi moleküler testlerin gerekliliği ön plana çıkmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Herpes simplex virüs, SSS enfeksiyonları, PZR

Kaynakça

• 1. Us AD. Viral santral sinir sistemi enfeksiyonları. In: Us AD, Ergünay K, editörler. Moleküler, Klinik ve Tanısal Viroloji. Bilimsel Tıp Yayınevi, Ankara, 2012; p. 271-94.
• 2. Glaser CA, Gilliam S, Schnurr D, Forghani B, Honarmand S, Khetsuriani N, et al. In search of encephalitis etiologies: diagnostic challenges in the California Encephalitis Project,1998–2000. Clin Infect Dis 2003; 36(6): 731–42.
• 3. Hjalmarsson A, Blomqvist P, Skoldenberg B. Herpes simplex encephalitis in Sweden, 1990–2001: incidence, morbidity, and mortality. Clin Infect Dis 2007; 45(7): 875–80.
• 4. Delbue S, Tremolada S, Ferrante P. Application of molecular tools for the diagnosis of central nervous system infections. Neurol Sci 2008; 29(Suppl2): S283-5.
• 5. Boivin G. Diagnosis of herpesvirus infections of the central nervous system. Herpes 2004; (Suppl. 2): 48A–56A.
• 6. Nadelman CM, Newcomer VD. Herpes simplex virus infections. Postgrad Med 2000; 107(3): 189-200.
• 7. Tyler KL. Herpes simplex virüs infections of the central nervous system: encephalitis and meningitis, including Mollaret’s. Herpes 2004; (Suppl 2): 57A–64A.
• 8. Sili U, Kaya A, Mert A. Encephalitis Study Group. Herpes simplex virüs encephalitis: clinical manifestations, diagnosis and outcome in 106 adult patients. J Clin Virol 2014; 60(2): 112-8.
• 9. Bradshaw MJ, Venkatesan A. Herpes Simplex Virus-1 Encephalitis in Adults: Pathophysiology, Diagnosis, and Management. Neurotherapeutics 2016; 13(3): 493-508.
• 10. Kohl S. Herpes Simplex Virüs. In: Behrman RE, Kliegman RM, Jenson HB, editors. Nelson Textbook of Pediatrics. 17th ed. Philadelphia, Saunders Company, 2004; p. 1051-7.
• 11. Momméja-Marin H, Lafaurie M, Scieux C, Galicier L, Oksenhendler E, Molina JM. Herpes simplex virus type 2 as a cause of severe meningitis in immunocompromised adults. Clin Infect Dis 2003; 37(11): 1527-33.
• 12. Logan SA, MacMahon E. Viral meningitis. BMJ 2008; 336(7634): 36-40.
• 13. Najioullah F, Bosshard S, Thouvenot D, Boibieux A, Menager B, Biron F, et al. Diagnosis and Surveillance of Herpes Simplex Virus Infection of the Central Nervous System. J Med Virol 2000; 61(4): 468-73.
• 14. Ibrahim AI, Obeid MT, Jouma MJ, Roemer K, Mueller-Lantzsch N, Gärtner BC. Prevalence of Herpes Simplex Virus (Types 1 and 2), Varicella-Zoster Virus, Cytomegalovirus, and Human Herpesvirus 6 and 7 DNA in Cerebrospinal Fluid of Middle Eastern Patients with Encephalitis. J Clin Microbiol 2005; 43(8): 4172–4.
• 15. Gültepe B, Bayram Y, Güdücüoğlu Y, Çıkman A, Berktaş M. Investigation of Bacterial and Viral Meningitis Agents with Different PCR Methods at a University Hospital. Abant Med J 2015; 4(2): 125-9.
• 16. Kennedy PG. Viral encephalitis: causes, differential diagnosis, and management. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2004; Suppl 1: 10-5.
• 17. Koskiniemi M, Rantalaiho T, Piiparinen H, von Bonsdorff CH, Färkkilä M, Järvinen A, et al. Study Group. Infections of the central nervous system of suspected viral origin: a collaborative study from Finland. J Neurovirol 2001; 7(5): 400-8.
• 18. Bhaskaran A, Racsa L, Gander R, Southern P, Cavuoti D, Alatoom A. Interpretation of positive molecular tests of common viruses in the cerebrospinal fluid. Diagn Microbiol Infect Dis 2013; 77(3): 236-40.
• 19. Studahl M, Hagberg L, Rekabdar E, Bergström T. Herpesvirus DNA detection in cerebral spinal fluid: differences in clinical presentation between alpha-, beta-, and gamma-herpesviruses. Scand J Infect Dis 2000; 32(3): 237-48.
• 20. Garcia-Bardeci D, Pena MJ, Suárez-Bordón P, Aladro Y, Pérez-González C, Lafarga B. Value of the polymerase chain reaction in the diagnosis of herpes infections of the nervous system. Enferm Infecc Microbiol Clin 2004; 22(3): 150-5.
• 21. Kaşifoğlu N, Aslan M, Durmaz G, Us T. Santral sinir sistemi enfeksiyonlarında, herpes simplex virüs varlığının beyin omurilik sıvısı örneklerinde real–time PZR yöntemiyle araştırılması. Osmangazi Tıp Dergisi 2017; 39(3): 62-7.
• 22. Sayiner A, Oktem M, Ergani A, Ergon C, Kurul S, Abacioglu YH. Detection of herpes simplex virus DNA and enterovirus RNA in cerebrospinal fluid using PCR and microplate or strip hybridization assay. Clinical Microbiology and Infection. 2003; 9(Suppl 1): 410-9.
• 23. Zeytinoğlu A, Altuğlu İ, Sayıner A, Şirin H, Sağduyu A, Erensoy S, ve ark. Herpes ensefalitinin beyin omurilik sıvısı örneklerinden polimeraz zincir reaksiyonu ile tanısı. Flora 2000; 5(3): 179-82.
• 24. Altuglu I, Zeytinoglu A, Sirin H, Yuceyar N, Erensoy S. Comparison of different polymerase chain reaction methods for detection of herpes simplex virus types 1 and 2 encephalitis. Eur J Clin Microbiol Infect Dis 2006; 25(10): 669-71.
• 25. Soylar M, Altuğlu I, Sertöz R, Aydın, D, Akkoyun F, Zeytinoğlu A. Ege Üniversitesi Hastanesi’ne başvuran santral sinir sistemi enfeksiyonu olgularında saptanan viral etkenler. Ege journal of medicine 2014; 53(2): 65-70.
• 26. Whitley RJ. Herpes simplex encephalitis: adolescents and adults. Antiviral Res 2006; 71(2-3): 141-8.
• 27. Pişkin N, Yalçı A, Aydemir H, Gürbüz Y, Tütüncü E, Türkyılmaz R. İkiyüz kırk dört erişkin santral sinir sistemi infeksiyonu olgusunun değerlendirilmesi. Flora 2005; 10(4): 119-24.
• 28. Beckham JD, Tyler KL, editors. Encephalitis. Mandell, Douglas, and Bennett’s Principles and Practice of Infectious Diseasea, 7th ed. 2010, p. 1244.