The Follow-up Status of Pregnancies and Children And The Evaluation of Accessibility to Health Services In the City of Ağrı

Yıl 2011, Cilt: 2 Sayı: 3, 127 - 134, 22.03.2012

Nuriye Ulu

Öz

Objective: In our country and all around the world, the health of pregnant women and infants is a significantly important parameter in showing the adequacy of health services. The services of prenatal care, birth under healthy circumstances, postnatal follow-up of the puerperants, newborn baby care and the follow-up of the infants growth and development are the most basic health services. By these services is going to be provided that mothers are going to have more healthy pregnancies and more healthy babies.

Methods: Our research is an identifying research that is made in the months between July 2008 – August 2008 in the all villages of Ağrı. The survey has done with one of the parents by face to face by the health personnel by visiting all the villages. Our survey includes 9 questions. Obtained data has been assessed by SPSS 15.0 statistic program package.

Conclusion: In our study, the survey has been carried out to 2636 people from 571 villages. %99.8 of those surveyed had been visited for vaccination in the last month, %87.9 had been carried out pregnancy follow-up. %84.3 had been vaccinated for tetanus during pregnancy period. %96.7 said their children had been fully vaccinated and follow-up carried out. Health personnal not reach %1.4 of them and %2.1 rejected the vaccination by their willings. If we provide an effective prenatal and postnatal care to the pregnants we can reduce mother, infant mortality rates.
Key Words: Pregnancy, Prenatal Care, Infant follow-up

Anahtar Kelimeler

-

AĞRI İLİ KÖYLERİ GEBE VE ÇOCUK İZLEMLERİ DURUMU VE SAĞLIK HİZMETLERİNE ULAŞILABİLİRLİK DEĞERLENDİRMESİ

Öz

Amaç: Ülkemizde ve dünyada gebe ve bebek sağlığı, sağlık hizmetlerinin yeterliliğini göstermede çok önemli bir parametredir. Doğum öncesi bakım, sağlıklı koşullarda doğum ve doğum sonrası yapılan loğusa izlemleri ile bebeğe yönelik yenidoğan bakımı ve büyüme gelişmenin değerlendirilmesi izlemleri en temel hizmetlerdir. Bu hizmetler ile annelerin daha sağlıklı gebelik geçirerek daha sağlıklı bebeklere sahip olmaları sağlanacaktır.

Gereç ve Yöntem: Araştırmamız, Ağrı ilindeki tüm köylerde 2008 yılı Temmuz-Ağustos ayları arasında yapılan tanımlayıcı nitelikte bir çalışmadır. Merkez ve ilçelerdeki tüm köylere sağlık personeli tarafından ziyaretler yapılarak, hane halkı ebeveynlerden biriyle görüşülerek yüz yüze yöntemiyle anket uygulanmıştır. Anketimiz 9 sorudan oluşmuştur. Elde edilen verilerin SPSS 15.0 ile istatistiksel değerlendirmesi yapılmıştır.

Bulgular: Çalışmamızda 571 köyden toplam 2636 kişiye anket uygulanmıştır. Anket yapılan hanelerdeki kişilerin %99,8'i sağlık personelinin aşı için son bir ay içinde kendilerini ziyaret ettiğini, %87,9'u gebelik takiplerinin yapıldığını, %84,3'ü gebelikleri sırasında tetanos aşısının yapıldığını ifade etmiştir. %96,7'si çocuklarının aşılarının tam olduğunu, takiplerinin yapıldığını, %1,4'ü sağlık personelinin kendilerine ulaşmadıklarını, %2,1'i ise aşıyı reddettiklerini ifade etmişlerdir.

Sonuç: Gebe kadınlara verilecek etkili bir doğum öncesi ve doğum sonrası bakım ile anne ve bebek ölüm hızlarının düşürülmesine önemli katkılar sağlanacaktır.

Anahtar Kelimeler: Gebelik, doğum öncesi bakım, bebek izlemi

Anahtar Kelimeler

Gebelik, doğum öncesi bakım, bebek izlemi

Kaynakça

• Çilingiroğlu N. Demografi ve Sağlık.[ Demographic And Health ] ed. Güler Ç, Akın L. Halk Sağlığı Temel Bilgiler. Hacettepe Ün. Yayınları. 2006; 51-78.
• Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönerge. Ankara 2001; 32-34.
• Beşer E, Ergin F, Sönmez A. Aydın İl Merkezinde Doğum Öncesi Bakım Hizmetleri. [Prenatal Care Services in Aydın Province Center]. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2007; 6 (2): 137–141.
• WHO, UNICEF, Antenatal Care in Developing Countries. Promises, Achievements amd Missed Oppurtunities. An Analyzes of Trend, Levels and Differentials. Geneva 2003; 1990–2001.
• Sağlık Bakanlığı. Sağlık Mevzuatı, Sağlık Hizmet- lerinin Sosyalleştirilmesi Hakkında Kanun, Kanun no: 224. Hacettepe Yayın Birliği. Ankara 1987; 216-23.
• Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Sağlık Hizmetlerinin Yürütülmesi Hakkında Yönerge. Ankara 2001; 70-72.
• T.C Sağlık Bakanlığı Veri Toplama ve Bildirim Formları Kullanım Kılavuzu Döküm Sürümü 3.0 Doküman Referans No: REF/SES/I-05/033 15/11/1996 Sağlık Enformasyon Sistemleri Bölümü Sağlık Projesi Genel Koordinatörlüğü. T.C. Sağlık Bakanlığı. Ankara. 1996.
• Okyay P, Gemalmaz A, Beşer E ve ark. Aydın'da Bir merkez sağlık ocağı bölgesinde form 005-gebe-loğusa izleme fişlerinin değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2005.12(1): 31-35.
• Çoban M, Esatoğlu AE. Evde Bakım Hizmetlerine Genel Bir Bakış. Türkiye Klinikleri Journal Med Ethics, Law and History 2004; 12: 109-120.
• Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, 2008. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü, Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve TÜBİTAK, Ankara, 2009.
• Akın A, B.Özvarış Ş. Doğum Öncesi Bakım. Bölüm 6. Kadın Sağlığı/ Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması. Halk Sağlığı Temel Bilgiler. ed. Güler Ç, Akın L. Hacettepe Hacettepe Üniversitesi Yayınları. 2006; 223-235.
• Armour K. Antepartum Maternal-Fetal Assessment, Using Surveillance to İmprove Maternal and Fetal Outcomes. Lifelines. 2004; 8 (3): 232-240.
• A.Gürel S, Kemik VD. Gebeliğe İlişkin Bilgi Düzeyi, Etkenleri ve Bunun Doğum Öncesi Bakım Üzerine Etkisi. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obst 2007; 17: 101-109.
• Turan JM, Say L. Community-Based Antenatal Education in İstanbul, Turkey: Effects on Health Behaviours. Health Policy and Planning 2003; 18: 391- 398.
• Spinelli A, Baglio G, Donati S, et al. Do Antenatal Classes Benefit the Mother and Her Baby? Journal Matern Fetal Neonatal Med 2003; 13: 94-101.
• Thornton JG, Hewison J, Lilford RJ et al. A Randomised Trial of Three Methods of Giving Information About Prenatal Testing. BMJ 1995; 311: 1127-1130.
• Akın A, Özvarış ŞB. Ana Sağlığı ve Aile Planlaması. Halk Sağlığı Temel Bilgiler. İkinci baskı. ed. Bertan M. ve Güler Ç. Ankara. Güneş Kitabevi. 1997; 117-155.
• Batukan C, Özgün M.T, Serin İ.S, ve ark. Erciyes Üniversitesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniğinde 1985 ile 2004 Yılları Arasında Eklempsi Vakalarında M a t e r n a l v e F e t a l Ö z e l l i k l e r i n D e ğ i ş i m i n i n Değerlendirilmesi. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obst 2007; 17: 262-269.
• Harma M, Harma M, Yurtseven Ş ve ark. Multipar Gebe Kadınlarda Anemi Sıklığı. Türkiye Klinikleri Jinekol Obst 2004; 14: 12-15.
• Hyder SZ, Persson LA, Chowdhury et al. Anemia and Iron Deficiency During Pregnancy in Rural Bangladesh. Public Health Nutrition. 2004; 7(8):1065-1070.
• Massor C, Vanderpas J. A Survey of Iron Deficiencyanamia During Pregnancy in Belgium: Analysis of Routine Hospital Laboratory Data in Mons. Acta Clin. Belg. 2003 May-Jun; 58(3). p 169-177.
• Gueri M, Pena M. Maternal and Child Nutrition. Chapter 12. Part III. Maternal and Child Health Activities at the Local Level. 268-282.
• Bozkurt A. Meram İ, Ahi S, ve ark. Gaziantep İlindeki Gebelerin Hematolojik Parametrelerinin İncelenmesi. Dicle Tıp Dergisi 2002; 29(1-2): 1-12.
• Kaçmaz B, Çakır FÖ, Aksoy A, ve ark. Gebelerde Asemptomatik Bakteriüri Araştırılması. ANKEM Dergisi 2004;18(3): 153-156.
• İngeç M, Börekçi B, Yılmaz M, Kadanalı S. Adolesan Gebeliklerde Anne Yaşının Perinatal Sonuçlara Etkisi. Clinical Study. Journal Turkish German Gynecol Assoc. 2005; 6(4); 290-295.
• Kutluk MT. Adolesanlarda Koruyucu Sağlık Hizmetleri. Türkiye Klinikleri Journal Pediatr Sci 2006, 2(7): 11-13.
• Ünalan PC, A.Kaya Ç, Akgün T, ve ark. Birinci Basamakta Ergen Sağlığına Yaklaşım. Türkiye Klinikleri Journal Med Sci 2007; 27: 567-576.
• Erkaya S, Sipahi T, Kutlar İ ve ark. Ankara Zübeyde Hanım Doğumevinde 10 Yıllık (1983-1992) Maternal Mortalite. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obst 1994; 4: 96- 99.
• Malatyalıoğlu E, Dabak Ş, Erdal R. Samsun Doğum ve Çocuk Bakımevinde Maternal Mortalite Oranlarının Yıllara Göre Değişimi. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obst 1992; 2: 245-247.
• Özçelik B, Serin İ.S, Özşahin O ve ark. Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Perinatal Mortalite Oranları. Türkiye Klinikleri Jinekol Obst 2004; 14: 207- 214.
• Mıhçıokur S, Akın A. Dünya'da ve Türkiye'de anne ölümleri. Sağlık ve Toplum 1998; 8(3-4): 12-18.
• WHO. Health Care in Pregnancy. In: Erica Royston eds. Preventing Maternal Deaths. WHO, Geneva 1989; 161.
• İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı. Güvenli Annelik Eğitimi. İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı Yayınları, No 18, İstanbul 1996; 1-2.
• Ergin F, Başar P, Karahasanoğlu B ve ark. Güvenli Olmayan Doğumlar ve Doğum Sonrası Evde Bakım Hizmetlerinin Değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2005; 4(6): 321-329.
• A. Baklaya N. Postpartum Dönemde Annelerin Bakım Gereksinimleri ve Ebe-Hemşirenin Rolü. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2002; 6(2): 42-49.
• Beydağ KD. Doğum Sonu Dönemde Anneliğe Uyum ve Hemşirenin Rolü. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2007: 6(6): 479-484.
• T.C. Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı Hıfzıssıhha Okulu Tıbbi Eğitim Teknolojisi Merkezi Projesi. Ana Sağlığı ve Aile Planlaması El Kitabı. Ankara. 1982; 93- 105.
• Akın A, Alkan C, Ergin A ve ark. Ana Çocuk Sağlığı ve Aile Planlaması Programları İçin Bilgi-Eğitim-İletişim Rehberi. 1997; 119-149.
• Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2003. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. Ankara. 2004; 109- 129.
• Arvas A. Aşılamada Kaçırılmış Fırsatlar. Türkiye Klinikleri J Pediatr Özel 2008; 1048-1050.
• Özmert E.N. Dünya'da Aşılama ve Aşı Takvimleri. Türkiye Klinikleri J Pediatr Sci 2007; 3(11): 8-14.
• Yalnız C. Aşı Uygulamalarına Genel Bakış. Türkiye Klinikleri J Pediatr Özel 2008; 948-951.
• Velipaşaoğlu S. Aşılar Ne Zaman Ulusal Programda Yer Alır? Türkiye Klinikleri J Pediatr Özel 2008; 944-947. 44. Orhon F.Ş. Rutin Bağışıklama Programı ve Aşılama Özellikleri. Türkiye Klinikleri J Pediatr Sci 2006; 2(2): 27-34.
• Alabaz D. Çocukluk Çağı Aşıları. Türkiye Klinikleri J Pediatr Özel 2008; 1039-1047.
• B. Gülnar S. Dünyada ve Türkiye'de Çocukların Durumu. Türkiye Klinikleri J Pediatr Sci 2006; 2(2): 1-3. 47. İlhan M.N, Yıldırım A, Maral I. Ankara'da Yarı Kentsel ve Kentsel Bölgede Yaşayan 15-49 Yaş Grubundaki Kadınların Kullandıkları Aile Planlaması Yöntemleri ve Yöntem Kullanmama Nedenleri. Türkiye Klinikleri Jinekol Obst 2002; 12: 66-72.
• Özdemir O, Ocaktan E, Çalışkan D ve ark. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı Aile Planlaması Ünitesine 1999-2002 Arasında Yapılan Başvuruların Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 2004; 57(4): 195-203.
• Naçar M, Öztürk A, Öztürk Y. Doğum Sonrası Dönemde Verilen Aile Planlaması Eğitiminin Yöntem Kullanmaya Etkisi. Erciyes Tıp dergisi 2003; 25(3): 122- 130.
• UNICEF, Türkiye'de Ana ve Çocukların Durum Analizi. Ankara 1996; 119-139.
• Westorff C, Bankole A. The Time Dynamics Of Unmet Need An Example From Morocco. International Family Planning Perspectives 1998; 24: 12-14.
• Çakmak A, Ertem M, Karazeybek H. Diyarbakır Çocuk Hastanesine Yatırılan Çocukların Annelerinin Sağlık Hizmetlerine Erişimi. Orijinal Araştırma. Türkiye Klinikleri Journal Pediatr 2007, 16: 82-89.
• Salihoğlu M.Y, Saygılı H, Sevilen F, Amuzade H. 35 Yaşından Büyük Gebelerde Maternal Komplikasyonlar. Türkiye Klinikleri J Gynecol Obst 1992; 2: 170-173.
• Çağlayan Ç, Etiler N. Kocaeli İli Körfez İlçesi Sağlık Ocaklarında 1999 Marmara Depremi Sonrasında Yapılan Gebe ve Bebek İzlemlerinin Değerlendirilmesi. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni. 2006: 5 (5): 364-373.
• Akın A. Türkiye'de Ana Sağlığı, Aile Planlaması Hizmetleri ve İsteyerek Düşükler. 1998 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması İleri Analiz Sonuçları. Ankara. 2002; 151-182.
• Osborn AC, Singh VK, Ratnam SS. Antenatal Care: When, Where, How and How Much. High Risk Mothers and Newborns. Swtzerland, 1987; 287-302.
• Hacettepe Üniversitesi Türkiye'de Ana Sağlığı Aile Planlaması Hizmetleri ve İsteyerek Düşükler. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması-1998 İleri Analiz Sonuçları, Ankara, 2002.
• Ergöçmen BA, Coşkun Y. Doğum Öncesi Bakım ve Doğuma Yardım. Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması 2003. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, AÇSAP, DPT ve Avrupa Birliği, Ankara. 2004; 119-129.
• Yurdakök K. Genişletilmiş Bağışıklama Programına (GBP) Global Bakış. Katkı Pediatri Dergisi. 1994; 15: 1- 2.
• Türkiye Ulusal Anne Ölümleri Çalışması 2005. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, ICON- Institute Public Sector GMBH ve BNB Danışmanlık, AÇSAP, Ankara. 2006; 51-88.
• Fullerton JT, Nelson C, Shannon R, Bader J. Prenatal Care in the Paso del Notre Border Region. Journal Perinatol. 2004; 24: 62-71.
• Karataş B. Hemşire Tarafından Verilen Doğum Öncesi Bakım Hizmeti ve Eğitiminin Etkinliğinin İncelenmesi. Optimal Tıp Dergisi 2001; 14: 47-50.
• Bodur S, Batan N, Akdin S. Konya'da Çocukların Aşılanma Hızı ve Ailenin Aşı ile ilgili Tutumu. Genel Tıp Dergisi. 1997; 7: 73-76.
• Evliyaoğlu N, Uzun MP, Yalçıntaş D ve ark. Hastaneye Başvuran Beş Yaş Altındaki Çocukların Aşılanma Durumları. Klinik Bilimler ve Doktor 2000; 6: 228-230.
• Dokuz Nolu Sağlık Ocağı / Samsun. [Nine Nolu Health Unit / Samsun]. Sağlık Ocaklarımızdan. Sted. 2003. 12(2): 68-71.
• Oğur R, Tekbaş ÖF, Yaren H ve ark. Sağlam Bebek Kliniğine Başvuran Annelerin Hamilelik, Bebek Beslenmesi ve Bakımı Hakkındaki Bilgi Düzeyleri. Türkiye Klinikleri J Pediatr 2000; 9: 150-154.
• Üner S. Sağlık Hizmeti Sunumu Öz-Değerlendirme Ölçeğinin Yapısı ve Güvenirliği. Orijinal Araştırma. Türkiye Klinikleri Jpurnal Med Sci 2007; 27: 816-822.
• Özeren E. Genişletilmiş ve Hızlandırılmış Bağışıklama Kampanyası (Aşı Kampanyası). Halk Sağlığı. Türkiye Klinikleri. 1985; 5(3): 273-276.