Eşcinsel ve Biseksüel Bireylerin Sağlığı ve Hemşirelik Bakımı

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 4, 454 - 459, 13.12.2019

Güven Soner , Birsen Altay

Öz

Cinsel
yönelimi eşcinsel ve biseksüel olan bireyler toplumdaki olumsuz tutumlardan ve
yasal düzenlemelerdeki eksikliklerden kaynaklanan birçok sorun ve ayrımcılıkla
karşı karşıya kalmaktadırlar. Toplumdaki olumsuz tutumlar eşcinseller ve
biseksüeller üzerinde etiketlenme, şiddete maruz kalma, toplumdan dışlanma gibi
çeşitli sorunlar doğururken, yasal düzenlemelerdeki eksiklikler de bu kişilerin
temel insan haklarını kullanamamalarına neden olabilmektedir. Bu yüzden
eşcinsel ve biseksüel cinsel yönelimli bireylerde özellikle bazı psikolojik sağlık
sorunları (depresyon, anksiyete, stres vb.) cinsel yönelimi heteroseksüel
olanlara göre daha fazla görülmektedir. Bunun yanı sıra eşcinsel ve biseksüel
bireyler en önemli gerekliklerden olan sağlık hizmetlerine erişmede dahi sıkıntılarla
karşılaşabilmektedirler. Erişimdeki sorunların en önemlileri arasında kurumsal
düzenlemelerdeki eksikliklerin yanı sıra sağlık çalışanlarının büyük bir
çoğunluğunun bu kişiler hakkında yanlış ya da eksik bilgilere sahip olması
gösterilebilir. Ayrıca bazı sağlık çalışanları, kendilerine başvuran eşcinsel
ya da biseksüel yönelimli olduklarını gizlemeyen kişilere cinsel
yönelimlerinden dolayı olumsuz bir tutum takınabilmektedirler. Bu nedenle
eşcinsel bireyler sağlık hizmetlerine başvurmaktan kaçınabilmekte,
başvurdukları zamanlarda ise kendilerini net olarak ifade etmekten çekinme gibi
bir davranış sergileyebilmektedirler.  Bu
derlemede, sağlık hizmeti sunumunda önemli bir paya sahip olan hemşirelerin
eşcinsel ve biseksüel cinsel yönelimli bireylere dair farkındalığa sahip
olmaları, bu bireylerin savunuculuğunu yapmaları ve bu bireylerin sağlık
sorunlarını ve bu sorunların çözümünde gerekli olan hemşirelik bakımını bilmelerinin
önemi vurgulanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Eşcinsel, biseksüel, cinsel yönelim, sağlık, hemşirelik

Health of Homosexual and Bisexual Individuals and Nursing Care

Öz

Today,
homosexual and bisexual individuals faces
many problems and discrimination from negative attitudes in society and from
the shortcomings in legal regulations. While the negative attitudes in society
lead to various problems such as stigma, exposure to violence, and exclusion
from society, deficiencies in legal regulations can lead to their inability to
use basic human rights. Thus, homosexual and bisexual individuals have some psychological
health problems more than to heterosexual ones. Beside this, homosexual and
bisexual individuals are faced with difficulties even when they have access to
health services. Among the most important of these diffuculties is the fact that a large majority of health
professionals have false or incomplete information about these persons, as well
as the lack of institutional arrangements. For this reason, homosexual
individuals can avoid applying for health care services and, at times when they
apply, they can act as though they are hesitant to express themselves clearly.
In addition, some health workers may have a negative attitude towards their
sexual orientation to people who do not hide that they are homosexual or
bisexual. In this review, it is emphasized that nurses who have a significant
share in health service should have awareness about
homosexual and bisexual individuals, know their health problems and nursing
care needed to solve these problems.

Anahtar Kelimeler

Homosexual, bisexual, sexual orientation, health, nursing

Kaynakça

• 1. Hatzenbuehler ML, Flores AR, Gates GJ. Social attitudes regarding same-sex marriage and LGBT health disparities: results from a national probability sample. Journal of Social Issues. 2017;73(3):508-28.
• 2. Göregenli M. LGBT bireylerin gündelik yaşamda karşılaştıkları ayrımcılık. İstanbul: Ayrıntı Yayınları; 2011.
• 3. Kaptan S, Yüksel Ş. Eşcinsseller, sosyal dışlama ve ruh sağlığı. Toplum ve Hekim Dergisi. 2014;29(4):259-265.
• 4. Mustanski B, Andrews R, Puckett JA. The Effects of Cumulative victimization on mental health among lesbian, gay, bisexual, and transgender adolescents and young adults. American Journal of Public Health. 2016;106(3):527-33.
• 5. Öner A. Beyaz yakalı eşcinseller işyerinde cinsel yönelim ayrımcılığı ve mücadele stratejileri. 1. baskı. İstanbul, Türkiye: İletişim Yayınları; 2015.
• 6. Hatzenbuehler ML. The social environment and suicide attempts in lesbian, gay, and bisexual youth. Pediatrics. 2011;127(5):896-903.
• 7. Çabuk F, Candansayar S. Tıp ve homofobi. Erol A, editör. Homofobi Kimin Meselesi? içinde. Ankara, Türkiye: Ayrıntı Basımevi; 2010:85-89.
• 8. Graham R, Berkowitz B, Blum R, Bockting W, Bradford J, de Vries B, et al. The health of lesbian, gay, bisexual, and transgender people: Building a foundation for better understanding. Washington, DC: Institute of Medicine. 2011.
• 9. VandenBos G. APA dictionary of psychology: American Psychological Association; 2015.
• 10. Kaya DÇ. Kadın beyni, erkek beyni varsa eşcinsel beyni de var mı? Cogito. 2014;65-66:168-174.
• 11. Başar K. Farklı yönleri ile cinsel kimlik: bedensel cinsiyet, cinsiyet kimliği, cinsiyet rolü ve cinsel yönelim. Toplum ve Hekim Dergisi. 2014;29(4):245-251.
• 12. Başar K, Yüksel Ş. Çocukluktan yetişkinliğe cinsiyet kimliği ile ilgili sorunlar: Uygun değerlendirme ve izlem. Türkiye Psikiyatri Derneği Sürekli Eğitim/Sürekli Mesleki Gelişim Dergisi. 2014;4(4):389-404.
• 13. Garnets L, Kimmel D. Psychological perspectives on lesbian, gay and bisexual experiences. New York: Columbia University Press; 2003:13-28.
• 14. Başar K, Nil MŞ, Kaptan S. Eşcinsellikle ilgili yaygın yanlışlar, bilimsel doğrular. Erol A, editör. Homofobi Kimin Meselesi? içinde. Ankara: Ayrıntı Basımevi; 2010:68-77.
• 15. Başar K. Cinsel yönelim ve cinsiyet çeşitliliği: birinci basamak sağlık hizmetlerinde uygun yaklaşım. Türkiye Klinikleri J Fam Med-Special Topics. 2015;6(2):17-22.
• 16. Rahman Q, Wilson GD. Born gay? the psychobiology of human sexual orientation. Personality and Individual Differences. 2003;34(8):1337-82.
• 17. Çakmak AC, Başar K. Cinsel yönelimlerin nedenlerine farklı yaklaşımlar ve varsayımlar. Yüksel Ş, Yetkin N, editör. CETAD Bilgilendirme Dosyası-10: Eşcinsellik içinde. İstanbul. 2013:18-24.
• 18. Baird V. Antikapitalist hareket için klavuzlar 8 Cinsel çeşitlilik: yönelimler politikalar haklar ve ihlaller. İstanbul: Metis Yayınları; 2004.
• 19. Kaptan S, Yüksel Ş. Eşcinsseller, sosyal dışlama ve ruh sağlığı. Toplum ve Hekim Dergisi. 2014;29(4):259-65.
• 20. American Psychological Association. Report of the American Psychological Association task force on appropriate therapeutic responses to sexual orientation. United States: American Psychological Association; 2009.
• 21. Herek GM. Sexual stigma and sexual prejudice in the United States: a conceptual framework. In: Hope DA, editor. Contemporary Perspectives on Lesbian, Gay, and Bisexual Identities. 2009:65-111.
• 22. Yılmaz V, Göçmen İ, Atalay C. Herkes için sağlık: LGBTİ bireylerin esenliğini hedefleyen sağlık hizmetlerine doğru. Toplum ve Hekim Dergisi. 2014;29(4):266-76.
• 23. Cochran SD, Drescher J, Kismodi E, Giami A, Garcia-Moreno C, Atalla E, et al. Proposed declassification of disease categories related to sexual orientation in the International Statistical Classification of Diseases and related health problems (ICD-11). Bulletin of the World Health Organization. 2014;92(9):672-9.
• 24. American Psychological Association. Position statement on therapies focused on attempts to change sexual orientation (reparative or conversion therapies). The American Journal of Psychiatry. 2000;157(10):1719-21.
• 25. Wickberg D. Homophobia: On the cultural history of an idea. Critical Inquiry. 2000;27(1):42–57.
• 26. Göregenli M. Gruplararası ilişki ideolojisi olarak homofobi. Erol A, editör. Uluslararası Homofobi Karşıtı Buluşma içinde. Ankara: Ayrıntı Basımevi; 2009:8-16.
• 27. Altınal BE. Homo‘fobi’ ve psikolojikleştirme. Erol A, editör. Anti-Homofobi Kitabı 3 içinde. Ankara: Ayrıntı Basımevi; 2011:85-89.
• 28. Miller M, Amy A, Ebin J, Bessonova L. Bisexual health: An introduction and model practices for HIV/STI prevention programming: National Gay and Lesbian Task Force Policy Institute, the Fenway Institute at Fenway Community Health, and BiNet USA; 2007.
• 29. Tin L-G. Dictionary of homophobia: A global history of gey and lesbian experience: Arsenal Pulp Press; 2008.
• 30. Çolak Ö. LGBTİlere yönelik ayrımcılıkla mücadeleye yönelik insan hakları eğitimi programı eğitici el kitabı. Ankara: Uluslararası Af Örgütü Türkiye Şubesi; 2015: 20-51.
• 31. Herek GM. The psychology of sexual prejudice. Current Directions in Psychological Science. 2000;9(1):19-22.
• 32. Altınöz U. Hekimler LGBT hakkında ebeveynlerin sorularını nasıl yanıtlamalıdır? Erol A, editör. Anti-Homofobi Kitabı 3 içinde. Ankara: Ayrıntı Basımevi; 2011: 25-30.
• 33. Uluyol FM. Cinsiyet kimliği ve cinsel yönelime bağlı zorbalığa maruz kalma, sosyal destek ve psikolojik iyilik hali arasındaki ilişki. Klinik Psikiyatri. 2016;19: 87-96.
• 34. Meyer IH. Prejudice, social stress, and mental health in lesbian, gay, and bisexual populations: Conceptual issues and research evidence. Psychological bulletin. 2003;129(5):674-97.
• 35. McNair R, Szalacha LA, Hughes TL. Health status, health service use, and satisfaction according to sexual identity of young Australian women. Women's health issues : Official publication of the Jacobs Institute of Women's Health. 2011;21(1):40-7.
• 36. Lewis NM. Mental health in sexual minorities: recent indicators, trends, and their relationships to place in North America and Europe. Health Place. 2009;15(4):1029-45.
• 37. Hamilton CJ, Mahalik JR. Minority stress, masculinity, and social norms predicting gay men's health risk behaviors. Journal of Counseling Psychology. 2009;56(1):132-41.
• 38. Marshal MP, Friedman MS, Stall R, King KM, Miles J, Gold MA, et al. Sexual orientation and adolescent substance use: A meta-analysis and methodological review. Addiction (Abingdon, England). 2008;103(4):546-56.
• 39. Rostosky SS, Riggle EDB, Horne SG, Miller AD. Marriage amendments and psychological distress in lesbian, gay, and bisexual (LGB) adults. Journal of Counseling Psychology. 2009;56(1):56-66.
• 40. Operario D, Gamarel KE, Grin BM, Lee JH, Kahler CW, Marshall BDL, et al. Sexual minority health disparities in adult men and women in the United States: national health and nutrition examination survey, 2001–2010. American Journal of Public Health. 2015;105(10): e27-e34.
• 41. Frost DM, Lehavot K, Meyer IH. Minority stress and physical health among sexual minority individuals. Journal of behavioral medicine. 2015;38(1):1-8.
• 42. Breiding MJ, Smith SG, Basile KC, Walters ML, Chen J, Merrick MT. Prevalence and characteristics of sexual violence, stalking, and intimate partner violence victimization--national intimate partner and sexual violence survey, United States, 2011. MMWR Surveill Summ. 2014 Sep 5;63(8):1-18.
• 43. Addis S, Davies M, Greene G, Macbride-Stewart S, Shepherd M. The health, social care and housing needs of lesbian, gay, bisexual and transgender older people: A review of the literature. Health & Social Care in The Community. 2009;17(6):647-58.
• 44. Coker TR, Austin SB, Schuster MA. The health and health care of lesbian, gay, and bisexual adolescents. Annual Review of Public health. 2010;31:457-77.
• 45. Burgess D, Tran A, Lee R, van Ryn M. Effects of perceived discrimination on mental health and mental health services utilization among gay, lesbian, bisexual and transgender persons. Journal of LGBT Health Research. 2007;3(4):1-14.
• 46. Bostwick WB, Boyd CJ, Hughes TL, McCabe SE. Dimensions of sexual orientation and the prevalence of mood and anxiety disorders in the United States. Am J Public Health. 2010;100(3):468-75.
• 47. Bockting WO, Miner MH, Swinburne Romine RE, Hamilton A, Coleman E. Stigma, mental health, and resilience in an online sample of the US transgender population. American Journal of Public Health. 2013;103(5):943-51.
• 48. Cinsel Eğitim Tedavi ve Araştırma Derneği. Cinsel sağlık ve üreme sağlığı araştırması 2006. 2006. URL: http://www.cetad.org.tr/menu/38/cinsel-saglik-ve-ureme-sagligi-arastirmasi-2006
• 49. Başar K. Cinsel yönelim ve cinsiyet çeşitliliği: birinci basamak sağlık hizmetlerinde uygun yaklaşım. Türkiye Klinikleri J Fam Med-Special Topics. 2015; 6(2):17-22.
• 50. International Council of Nurses. The ICN code of ethics for nurses. Cenevre, İsviçre; 2012.
• 51. Velioğlu P. Hemşirelikte kavram ve kuramlar. 2 baskı. İstanbul: Akademi Basın ve Yayıncılık; 2012.
• 52. Türk Hemşireler Derneği. Hemşirelik için etik, ilke ve kodlar. Ankara. 2009.
• 53. Lim FA, Brown DV, Jr., Jones H. Lesbian, gay, bisexual, and transgender health: fundamentals for nursing education. The Journal of Nursing Education. 2013;52(4):198-203.
• 54. Hadland SE, Yehia BR, Makadon HJ. Caring for LGBTQ youth in inclusive and Affirmative environments. Pediatric Clinics of North America. 2016;63(6):955-69.
• 55. Ritter KY, Terndrup AI. Handbook of affirmative psychotherapy with lesbians and gay men. New York, NY, US: Guilford Press; 2002.