Kronik Kalp Yetersizliği Olan Hasta Grubunda İlaç Uyumu Yaşam Kalitesini Etkiliyor Mu?

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 2, 191 - 198, 15.06.2020

Fatma Boğan Medet Korkmaz

Öz

Giriş: Kronik kalp yetersizliği; akut alevlenmeler ve remisyonlarla seyreden kronik bir hastalıktır. Miyokartta meydana gelen yıkım geri dönüşümsüz olup, gelişen fonksiyon kaybı bir hayat boyu devam eder. Çalışmamız kalp yetersizliği olan hastaların tedaviye uyumları ile yaşam kalitesi arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır.
Metod: Çalışmamızın evrenini, Gaziantep Üniversitesi Şahinbey Araştırma ve Uygulama Hastanesi ve Özel Sani Konukoğlu Hastanelerinde Koroner Yoğun Bakım ve Kardiyoloji Kliniğinde Kasım 2017-Temmuz 2018 tarihleri arasında tedavi gören Kronik Kalp Yetersizliği nedeniyle tedavi gören hastalar, örneklemini ise araştırmamızın kriterlerine uyum sağlayan 100 hasta birey oluşturmuştur. Çalışma verilerinin elde edilmesinde; Hasta Tanıtım Formu, MacNew Kalp Hastalığına Özgü Sağlıkla ilgili Yaşam Kalitesi Anketi ve İlaç Kullanmaya İlişkin Sağlık İnanç Ölçeği kullanılmıştır.
Bulgular: MacNew kalp hastalığına özgü sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi anketi ve ilaç kullanmaya ilişkin sağlık inanç ölçeği skorları arasında istatistiksel olarak anlamlı düzeyde bir ilişki saptanmamıştır. Medeni durum ve çalışma durumunun ilaç uyumu ve yaşam kalitesi anketi skorlarını etkilemediği görülmüştür. Erkek cinsiyetin yaşam kalitesi skorları kadınlara göre daha yüksek iken, ilaç uyumu ile cinsiyet arasında herhangi bir ilişki bulunamamıştır. Eğitim durumu ile ilaç uyum ölçeği puanları arasında da ilişki bulunamamışken, eğitim düzeyinin düşük olmasının yaşam kalitesini düşürdüğü görülmüştür. BKİ ile ilaç uyum ölçeği skorları arasında ilişki bulanamamışken, obezlerin fiziksel alt boyutta yaşam kalitelerinin daha düşük olduğu görülmüştür. Hastaların NYHA sınıfı arttıkça yaşam kalitesi düşmekte iken, ilaç uyumu değişmemektedir.
Sonuç: Bu çalışmanın sonunda ilaç uyumu ile yaşam kalitesi arasında anlamlı bir ilişki bulunamamış, kalp yetersizliği olan kadın hastaların yaşam kalitesi ve uyum düzeylerini yükseltmek üzere girişimlerin planlanması ve ileri düzey kalp yetersizliği olan hastaların tedavi uyumlarının başka bireylere bağımlı olması nedeniyle evde bakım ve hemşirelik hizmetlerinin yaygınlaştırılması önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İlaç uyumu, Yaşam kalitesi, Kalp yetersizliği

Destekleyen Kurum

-

Proje Numarası

-

Teşekkür

Makalenin eleştirel incelemesinde katkıda bulunan Dr.Öğr. Üyesi Mustafa BOĞAN’a teşekkürlerimizi sunuyoruz.

Does Drug Compliance Affect Quality of Life in the Group of Patients with Chronic Heart Failure?

Öz

Introduction: Chronic heart failure is a chronic disease characterized by acute exacerbations and remissions. The destruction within the myocardium is irreversible and the loss of function developed persists for a lifetime. Our study was conducted descriptively to investigate the correlation between the treatment compliances of patients with heart failure and the quality of life.
Method: The universe of our study consisted of patients who were treated for chronic heart failure in Coronary Intensive Care and Cardiology Clinic of Gaziantep University Sahinbey Research and Practice Hospital and Sani Konukoglu Hospitals between November 2017 and July 2018. Patient identification form, the MacNew health-related quality of life questionnaire and the drug use health beliefs scale were used to obtain the study data.
Results: There was no statistically significant correlation between the MacNew health-related quality of life questionnaire and the drug use health beliefs scale scores. It was found that marital status and employment status did not affect drug compliance and the quality of life questionnaire scores. The quality of life scores of males were higher than that of females, while there was no correlation between drug compliance and gender. While no correlation was found between educational status and the drug compliance scale scores, it was observed that low level of education decreased the quality of life. While no correlation was found between body mass index (BMI) and the drug compliance scale scores, it was observed that the obese patients had a lower quality of life in the physical sub-dimension. As the NYHA classification of the patients increased, the quality of life decreased, while drug compliance did not change.
Conclusion: At the end of this study, no significant correlation was found between drug compliance and quality of life. It has been suggested to plan interventions to increase the quality of life and drug compliance of female patients with heart failure, and to extend home care and nursing services since the treatment compliance of patients with advanced heart failure is dependent on other individuals.

Anahtar Kelimeler

Drug Compliance, Life quality, Heart Failure

Proje Numarası

-

Kaynakça

• 1) Gök H. Klinik Kardiyoloji. 1. Baskı, İstanbul, Nobel Tıp Kitabevi 1996: 213-236. 2) Enç N, Yiğit Z, Altıok M, Özer S, Oğuz S. Kalp yetersizliği, akut koroner sendromlar, hipertansiyon hemşirelik bakım kılavuzu. 2. Baskı. Türk Kardiyoloji Derneği Kılavuz Yayınları 207: 11-33. 3) Aydemir Ö. Sağlıkta yaşam kalitesinin klinik uygulamalarda kullanımı. Sağlıkta birikim 2006; 1(2): 9-13. 4) Ergün A, Eti Aslan F, Varan F, Olgun N, Kuğuoğlu, S. Sağlık Bakımında Gelişmeler ve Bakım Uygulamaları. A. Karadakovan ve F. Eti Aslan (Ed.). Dâhili ve Cerrahi Hastalıklarda Bakım. Adana: Nobel Kitabevi 2013: 2-23 5) Eser E. Sağlıkla İlgili Yaşam Kalitesinin Kavramsal Temelleri. Arı, Z. (Haz.). Cerrahi Bakım ve Yaşam Kalitesi Sempozyumu: Konferanslar Konuşma Metinleri 4 Mayıs 2012-İzmir 6) Toh CT, Jackson B, Gascard DJ, Manning A, Tuck EJ. Barriers to Medication Adherence in Chronic Heart Failure Patients During Home Visits, Journal of Pharmacy Practice and Research 2010; 40: 27-30. 7) Lim LL, Valenti LA, Knapp JC, Dobson AJ, Plotnikoff R, Higginbotham N, Heller RF. A self-administered quality of life quessionnare after acute myocardial infarction. J Clin Epidemiol 1993; 46(11):1249-1256. 8) Daskapan A, Höfer S, Oldridge N, Alkan N, Müderrisoğlu H, Tüzün E. The validity and reliability of the Turkish version of the MacNew Hearth Disease Quessionnare in patients with angina. J Eval Clin Practice 2008; 14(2): 209-213. 9) Valenti L, Lim L, Heller RF, Knapp J. An improved questionnaire for assessing quality of life after acute myocardial infarction. Qual Life Res 1996; 5(1): 151-161. 10) Höfer S, Lim LL, Guyatt GH, Oldridge NB. The MacNew Hearth Disease Health Related Quality Of Life Instrument. Health Qual Life Outcomes 2004; 2:3. 11) Ergene T. Koroner Arter Bypass Cerrahisi Geçiren Ve Post. Operatif Kardiyopulmoner Fizyoterapi Uygulanan Hastalarda Sağlıkla İlişkili Yaşam Kalitesi Ölçeklerinin Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi 2012, İstanbul. 12) Çiçek Z. Sağlık İnanç Modeli Doğrultusunda Verilen Eğitimin Kadınların Bilinçsiz Ve Reçetesiz İlaç Kullanımı Üzerine Etkisi. Doktora Lisans Tez, 2012, Erzurum. 13) Hayward KL, Valery PC, Martin JH ,Karmakar A,Patel PJ, Horsfall LU, Tallis CJ, Stuart KA, Wright PL, Smith DD, Irvine KM, Powell EE, Cottrell WN. Medication beliefs predict medication adherence in ambulatory patients with decompensated cirrhosis. World Journal of Gastroenterology 2017 ; 23(40):7321-7331. 14) Farha RA, Saleh A, Aburuz S. The impact of drug related problems on health-related quality of life among hypertensive patients in Jordan. Pharm Pract (Granada) 2017; 15(3):995. 15) Küçükberber N, Özdilli K, Yorulmaz H. Evaluation of factors affecting healthy life style behaviors and quality of life in patients with heart disease . Anadolu Kardiyol Derg 2011; 11: 619-26 16) Abegaz TM, Shehab A, Gebreyohannes EA, Bhagavathula AS, Elnour AA. Nonadherence to antihypertensive drugs: A systematic review and meta-analysis. Medicine 2017; 96(4): e5641 17) Dias A, Pereira C, Monteiro MJ, Santos C. Patients' beliefs about medicines and adherence to medication in ischemic heart disease. Aten Primaria. 2014;46(5) : 101-6. 18) Wu JR, Lennie TA, Chung ML, Frazier SK, Dekker RL, Biddle MJ, Moser DK. Medication adherence mediates the relationship between marital status and cardiac event-free survival in patients with heart failure. Heart Lung 2012;41:107-14. 19) González-Chica DA, Adams R, Dal Grande E, Avery J, Hay P, Stocks N. Lower educational level and unemployment increase the impact of cardiometabolic conditions on the quality of life: results of a population-based study in South Australia. Qual Life Res 2017;26(6):1521-1530. 20) Köseoğlu N, Enç N. Investigation of the Factors Preventing Medication Compliance in Individuals with Chronic Heart Failure. Turk J Card Nur 2016; 7(14): 162-168. 21) Yazdani-Bakhsh R, Javanbakht M, Sadeghi M, Mashayekhi A, Ghaderi H, Rabiei K. Comparison of health-related quality of life after percutaneous coronary intervention and coronary artery bypass surgery. ARYA Atheroscler 2016; 12(3): 124–131 22) Charalampakis V, Seretis C, Daskalakis M, Fokoloros C, Karim A, Melissas J. The effect of laparoscopic sleeve gastrectomy on quality of life: A prospective cohort study with 5-years follow-up. Surg Obes Relat Dis 2018;14(11): 1652-1658 23) Nagrebetsky A, Griffin S, Kinmonth AL, Sutton S, Craven A, Farmer A. Predictors of suboptimal glycaemic control in type 2 diabetes patients: the role of medication adherence and body mass index in the relationship between glycaemia and age. Diabetes Res Clin Pract 2012; 96(2):119-28. 24) Jeong H, Kim H, Lee K, Lee JH, Ahn HM, Shin SA, Kim V. Medical visits, antihypertensive prescriptions and medication adherence among newly diagnosed hypertensive patients in Korea. Environ Health Prev Med 2017; 22: 10. 25) Afrand M, Froozan-Nia SK, Dehghani H, Jalalian M, Sarebanhassanabadi M. Effect of Off-Pump Coronary Artery Bypass Surgery on Patients’ Quality of Life. Cardiology Research 2014; 5(1): 30-37. 26) Ahmeti A, Henein MY, İbrahimi P, Elezi S, Haliti E, Poniku, A, Battali A, Bajraktari G. Quality of life questionnaire predicts poor exercise capacity only in HFpEF and not in HFrEF. BMC Cardiovascular Disorders 2017; 17: 268. 27) Störk S, Handrock R, Jacob J, Walker J, Calado F, Lahoz R, Hupfer S, Klebs S. Treatment of chronic heart failure in Germany: a retrospective database study. Clinical Research in Cardiology 2017; 106 (11): 923-932.