Üniversite Öğrencilerinin Kök Hücre Bağışına İlişkin Farkındalığı

Yıl 2020, Cilt: 11 Sayı: 3, 290 - 297, 21.09.2020

Hossein Asgarpour Demet Acar Fatmanur Balkaya

Öz

Amaç: Çalışmada üniversite öğrencilerinin kök hücre bağışı konusunda bilgi ve düşüncelerinin belirlenmesi amaçlandı.
Yöntem: Çalışma tanımlayıcı olarak Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesinde eğitim gören toplam 669 öğrenci ile 15 Mart- 15 Mayıs 2019 tarihleri arasında gerçekleştirildi. Çalışma verilerinin toplanmasında geliştirilen "Sosyodemografik ve Kök Hücre Bağış ile İlgili Bilgi", "Kök Hücre Bağışına İlişkin Bilgi” ve “Kök Hücre Bağışına İlişkin Düşünce" formları ile toplandı. Araştırma verilerinin toplanmasında yüz yüze görüşme yöntemi kullanıldı.
Bulgular: Öğrencilerin %72,6'sında kök hücre bağışı ile ilgili bilgi sahibi olmak istedikleri, %81,3’ünde kök hücre bağışı öncesi bulaşıcı hastalık testlerin yapılması gerekliliği ve %54,3’ünde bağışçı olmak için kişisel kararın yeterli olduğu belirlendi. Öğrencilerin %51,6’sında kronik hastalığı olan kişiler kök hücre bağışında bulunabilir ve %47,9’unda Hepatit B, Hepatit C ve Sifiliz hastalığı geçirmemiş, kanser, HIV tanısı almamış kişiler kök hücre bağışında bulunabilir bilgilerine katılmadığı belirlendi. Öğrencilerin %57,9'unda kök hücre bağışının yapılacağı yer, %46,9’unda kök hücre bağışının yapılacağı zaman, %44,9’unda kök hücre bağışı yöntemleri, %49,0’ında kök hücre bağışı uygunluğu ve %60,8’inde kök hücre bağışı sayısına yönelik yetersiz bilgiye sahip oldukları belirlendi. Öğrencilerin %70,0’ında kök hücre bağışı ile ilgili sağlık personelinin verdiği bilgiye güvendiği, %76,1’inde yakın çevremde kök hücreye ihtiyacı olan kişinin olması ve %85,1’inde hayat kurtarma düşüncesi kendisini kök hücre bağışına teşvik ettiğini, 54,4’ünde manevi doyum için kök hücre bağışında bulunabileceği, %51,3’ünde kök hücre bağışı sonrası vücut bütünlüğümün bozulması düşüncesi kendisini korkutmadığını, %56,9’unda kök hücre bağışının sağlığımı olumsuz etkilemeyeceği ve %89,3’ünde kök hücre bağışının dini inancına uygun olduğu belirlendi.
Sonuç: Çalışmada öğrencilerin çoğu kök hücre bağışı ile ilgili bilgi sahibi olmak istedikleri ve bu konuda sağlık personelinin verdiği bilgiye güvendiği, kök hücre bağışının dini inancına uygun olduğu ve hayat kurtarma düşüncesi bağışa teşvik edeceği belirlendi. Kök hücre bağışı farkındalığı arttırmaya yönelik konferans, sempozyum ve eğitim etkinliklerine yer verilmesi yararlı olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Öğrenci, Kök Hücre Bağışı, Faekındalık

University Students Awareness about Stem Cell Donation

Öz

Objective: At study the knowledge and thoughts of university students about stem cell donation were aimed.
Method: This descriptive study were conducted on a total of 669 students who have studying at Çanakkale Onsekiz Mart University between 15 March- 15 May 2019. The data were collected by developed "Sociodemographic and Stem Cell Donation Information", "Stem Cell Donation Knowledge" and "Stem Cell Donation Thought " froms. For data collection face to face interview technic were used.
Results: It was determined that 72.6% of the students wanted to have information about stem cell donation, 81.3% of them had to carry out infectious disease tests before stem cell donation and 54.3% of them had enough personal decision to donor. It was determined that 51.6% of the students did not agree about people with chronic disease can donate stem cell and 47.9% of them did not agree people who have not had Hepatitis B, Hepatitis C and Syphilis and who have not been diagnosed with cancer or HIV can donate stem cell. It was determined that 57.9% of the students had not enough information about the place, 46.9% about the time, 44,9% about the methods, 49.0% about the match and 60.8% about the number of stem cell donation. It was determined that 70.0% of the students trusting to information given by the health personnel about stem cell donation, 76.1% of them declare that the people in need of stem cells in neighborhood and 85.1% life saving thoughts encourage me to donation, 54.4% of them have donation to spiritual satisfaction, in 51.3% do not be afraid about the idea deterioration of body integrity after donation, in 56.9% donation will not affect my health negatively and in 89.3% of them donation was in accordance with religious belief.
Conclusion: At present study, it was determined that most of the students wanted to have information about stem cell donation and trusting to information given the health care professionals, stem cell donation is in accordance with their religious beliefs and encourage life saving. It is thought that to increase awareness of stem cell donation giving conferences, symposiums and educational activities will be beneficial.

Anahtar Kelimeler

Student, Stem Cell Donation, Awareness

Kaynakça

• 1. Ateş U, Kök Hücreyi Tanıyalım. İstanbul Bilim Üniversitesi Florence Nightingale Transplantasyon Dergisi 2016; 1(1), 19-28.
• 2. Sargın D, Kök Hücre ve Kök Hücre Tedavisi. XXX. Ulusal Hematoloji Kongresi. Mezuniyet Sonrası Eğitim Kursu,2003 49-61.
• 3. Şahin F, Saydam G , Omay SB. Kök Hücre Plastisitesi Ve Klinik Pratikte Kök Hücre Tedavisi. Türk Hematoloji Onkoloji Dergisi,2005; 1(15), 48-56.
• 4. Bulut A. Kemik İliği Ve Kök Hücre Donörlerinin Bağış Sürecinin Son Safhasında Bağıştan Vazgeçmesi: Donör Hakkı Mı Cinayet Mi? Türkiye Biyoetik Dergisi, 2016;3(1), 36-40.
• 5. Akyuva Y, Diren F, Bulduk EB, Saraç, ME, Kabataş S Nöroşirürjide Kök Hücre Uygulamaları ve Kök Hücre Tedavisindeki Yenilikler. Türk Nöroşir Derg. 2018; 28(3): 366-371.
• 6. Dinç H, ŞahinNH, Pregnant Women’s Knowledge and Attitudes About Stem Cells and Cord Blood Banking. Int Nurs Rev, 2009; 56(2): 250-256. 16.
• 7. Suluhan D, Eker İ, Yıldız D, Yılmaz S, Kızıler E, Savaşçı Ü, Beşirbellioğlu BA. Kan Bağışçısı Gönüllülerin Hematopoetik Kök Hücre Donorü Olma Konusundaki Bilgi, Tutum ve Motivasyonlarının Belirlenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 2016; 15(6).
• 8. Can A, Demirer T 2. Tüba Ulusal Kök Hücre Politikaları Çalıştayı Raporu. Türkiye Bilimler Akademisi. 2014:1-56.
• 9. Chen SH, Wang,TF, Yang KL Hematopoietic Stem Cell Donation. International Journal Of Hematology, 2013; 97(4): 446-455.
• 10. Aurelio M, Aniasi A, Haworth S, Colombo M, Dimonopoli T, Mocellin M. Analysis Of The Motivation For Hematopoietic Stem Cell Donation. Transplant Proc, 2011; 43(4): 981-984.
• 11. Galanis P, Sparos L, Katostaras T, Velonakis E, Kalokerinou A. Factors That Influence Greeks’ Decision to Register As Potential Bone Marrow Donors. Transplant Proc 2008; 40(5): 1271-1274.
• 12. Onitilo A, Lin Y, Okonofua E, Afrin L, Ariail J, Tilley, B. Race, Education, And Knowledge of Bone Marrow Registry: İndicators of Willingness to Donate Bone Marrow Among African Americans and Caucasians. Transplant Proc 2004; 36(10): 3212-3219.
• 13. Kaya Z, Gültekin KE, Demirtaş OK, Karadeniz D, Calapkulu Y,Tap Ö . Effects of targeted education for first-year university students on knowledge and attitudes about stem cell transplantation and donation. Experimental and Clinical Transplantation 2015;13(1), 76-81.
• 14. Narayanan P, Wolanskyj A, Ehlers , Litzlow MR, Patnaik MS, Hogan WJ, Hashmi SK Medical students' knowledge, familarity,and attidutes towards hemotopoetic stem cell donation behaviors. biology of blood and marrow transplantations, 2016;1710-1716.
• 15. Kim M, Shin M. Effect Of Educational Program On Knowledge, Attitude, And Willingness of Nursing Students For Hematopoietic Stem-Cell Donation. International Journal of Environmental Research And Public Health, 2019; 16(19): 3696.
• 16. Kim MO, Ahn HM Student Nurses’ Knowledge, Attitude, and Intention For Hematopoietic Stem Cell Donation in Korea. AISS 2013; 5: 145-151.
• 17. Kwok J, Leung E, Wong W, Leung K, Lee CK, Lam W, Ip P Factors Influencing Hematopoietic Stem Cell Donation Intention in Hong Kong: A Web-Based Survey. Annals of transplantation, 2015; 20, 604-613.
• 18. Morgan SE, Movius L, Cody MJ, The Power Of Narratives: The Effect of Entertainment Television Organ Donation Storylines on The Attitudes, Knowledge, and Behaviors of Donors and Nondonors. J. Commun. 2009; 59: 135-151.
• 19. Dinç, H., Şahin, N. H. Knowledge and Attitudes of Nursing And Midwifery Students About Stem Cell And Banking of Cord Blood. Journal of Education And Research in Nursing, 2010; 7(1): 46-52.
• 20. Davidson MN, Devney P Attitudinal Barriers to Organ Donation Among Black Americans. Transplant Proc 1991; 23(5): 2531-2512.
• 21. Vasconsellos A, Nunes A, Feller E. Knowledge, Attidudes And Behaviors Regarding The Bone Marrow Registry Among College And Medical Student in Rhode Island. Medical and Health, 2011;302-305.