Review of Graduate Thesis in the Field of Nursing Related to Oral Mucositis: A Systematic Review Study

Yıl 2024, Cilt: 15 Sayı: 2, 291 - 299, 28.08.2024

Kamuran Cerit , Recep Turan

https://doi.org/10.22312/sdusbed.1402968

Öz

Aim: This study aimed to systematically review postgraduate thesis studies in the field of nursing related to oral mucositis.

Material and Methods: The data for this study were collected by searching the National Thesis Center database of the Higher Education Council. The search was conducted using the keyword "oral mucositis" and the subject "nursing." Six thesis studies conducted between 2003 and 2023, with the keywords "chemotherapy," "radiotherapy," "stem cell transplantation," and "oral mucositis" in their titles, accessible in full text, and employing a randomized controlled study design, were selected for review.

Results: It was determined that the sample size of the six included theses was 412 individuals. Seven different measurement tools for assessing OM were identified in the theses. The "WHO Oral Toxicity Scale" and "Oral Assessment Guide" measurement tools were used in 50% of the theses. Black mulberry syrup (50.0%) and sodium bicarbonate (33.3%) were frequently used among the products and methods for the prevention and treatment of oral mucositis in the theses. According to the results of the theses, it can be said that the mentioned products reduce the frequency and severity of oral mucositis and positively impact patients' quality of life.

Conclusion: In conclusion, it may be recommended to conduct postgraduate theses with a high level of evidence involving patients, patient relatives and health professionals related to oral mucositis.

Anahtar Kelimeler

Oral mucosisitis, nursing, chemotheraphy, radiotherapy, stem cell transplant

Oral Mukozit ile İlgili Hemşirelik Alanında Yapılan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi: Sistematik Derleme Çalışması

Öz

Amaç: Bu çalışma, oral mukozit ile ilgili hemşirelik alanında yapılan lisansüstü tez çalışmalarını sistematik olarak incelemek amacıyla yapılmıştır.
Materyal ve Metot: Bu çalışmaya ait verileri toplamak amacıyla Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi veri tabanı taranmıştır. Anahtar kelime olarak “oral mukozit” kelimesi ve konu olarak “hemşirelik” seçilerek tarama yapılmıştır. Tarama sonucunda 2003-2023 yılları arasında yayınlanan, tez başlığında “kemoterapi”, “radyoterapi”, “kök hücre nakli” ve “oral mukozit” kelimeleri olan, tam metnine ulaşılabilen ve randomize kontrollü çalışma deseninde yapılmış olan 6 tez çalışması seçilerek, incelenmiştir.
Bulgular: Çalışmaya dahil edilen 6 tezin örneklem büyüklüğünün 412 kişi olduğu belirlenmiştir. Tezlerde 7 farklı ölçme aracı ile OM’nin değerlendirildiği saptanmıştır. Tezlerin %50’sinde “DSÖ Oral Toksisite Ölçeği” ve “Ağız Değerlendirme Rehberi” ölçme araçları kullanılmıştır. Tezlerde oral mukozitin önlenmesi ve tedavisinde kullanılan ürünler ve yöntemler arasında sıklıkla karadut şurubu (%50,0) ve sodyum bikarbonat (%33,3) kullanıldığı belirlenmiştir. Tezlerin sonuçlarına göre, yukarıda sayılan ürünlerin oral mukozitin görülme sıklığını ve şiddetini azalttığı ve hastaların yaşam kalitesini olumlu yönde etkilediği gibi farklı sonuçların yer aldığı söylenebilir.
Sonuç: Sonuç olarak oral mukozite yönelik hasta, hasta yakınları ve sağlık profesyonellerini kapsayan kanıt düzeyi yüksek lisansüstü tezlerin yapılması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

oral mukozit, hemşirelik, kemoterapi, radyoterapi, kök hücre nakli

Etik Beyan

Çalışmamız Sistematik Derleme Çalışma deseninde yapıldığından dolayı, etik kurul izni alınmamıştır.

Kaynakça

• [1]. Epstein, J. B., Thariat, J., Bensadoun, R. J., Barasch, A., Murphy, B. A., Kolnick, L., Popplewell, L., Maghami, E., 2012. Oral Complications of Cancer and Cancer Therapy. Cancer Journal for Clinicians, 62; 400-422.
• [2]. Çıtlak, K., Kapucu, S., 2015. Kemoterapi Alan Hastalarda Görülen Oral Mukozitin Önlenmesi ve Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar: Kanıta Dayalı Uygulamalar. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2(1):70-77.
• [3]. Sonis, S. T., Elting, L. S., Keefe, D., Peterson, D. E., Schubert, M., Hauer-Jensen, M., Bekele, B. N., Raber-Durlacher, J., Donnelly, J. P., Rubenstein, E. B., 2004. Mucositis Study Section of the Multinational Association for Supportive Care in Cancer; International Society for Oral Oncology. Perspectives on cancer therapy-induced mucosal injury: pathogenesis, measurement, epidemiology, and consequences for patients. Cancer, 1;100(9 Suppl):1995-2025. doi: 10.1002/cncr.20162. PMID: 15108222.
• [4]. Bektaş, M., 2019. Kemoterapi Alan Çocuklara Yapılan Planlı Temel Ağız Bakımı Eğitiminin Oral Mukozitin Önlenmesine Etkisi. [Yüksek lisans Tezi]. Trabzon, Türkiye: Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• [5]. Fidan, Ö., 2020. Bir Ölçek Geliştirme Çalışması: Hematoloji Hastalarında Oral Mukozit Risk Değerlendirmesi. [Doktora Tezi]. Denizli, Türkiye: Pamukkale Üniversitesi.
• [6]. Riley, P., Glenny, A. M., Worthington, H. V., Littlewood, A., Clarkson, J. E., McCabe, M. G., 2015. Interventions for Preventing Oral Mucositis in Patients with Cancer Receiving Treatment: Oral Cryotherapy. Cochrane Database Systematic Review, 12: 1-96.
• [7]. Can, G., 2007. Onkoloji Hemşireliğinde Kanıta Dayalı Semptom Yönetimi, Editör, Mavi İletişim Danışmanlık Aş Medikal Yayıncılık, İstanbul.
• [8]. Stonea, R., Fliednerb, M. C., Smiet A. C. M., 2005. Management of Oral Mucositis in Patients with Cancer. European Journal of Oncology Nursing, 9:24–32.
• [9]. Rose-Ped, A. M., Bellm, L. A., Epstein, J. B., Andy T., Clement, G., Henry, J. F., 2002. Complications of Radiation Therapy for Head and Neck Cancers. The Patient’s Perspective. Cancer Nursing, 25:461–469.
• [10]. Kök, A. Y., 2019. Onkoloji Kliniğine Yatan Hastalarda Oral Mukozit Gelişme Sıklığı ve Etkileyen Faktörler. [Yüksek Lisans Tezi]. Antalya, Türkiye: Akdeniz Üniveristesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• [11]. Lalla, R. V., Sonis, S. T., Peterson, D. E., 2008. Management of Oral Mucositis in Patients Who Have Cancer. Dental Clinics of North America, 52:(1), 61–63.
• [12]. Erdem, B. Ö. 2012, Kemoterapi Alan Yetişkin Hastalarda Arı Sütü ile Yapılan Ağız Bakımının Mukozit Dereceleme Etkisi. [Yüksek Lisans Tezi]. Erzurum, Türkiye: Atatürk Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• [13]. Berk, D., 2018. Kemoterapi Alan Kanser Hastalarında Mukozit Yönetimi. Sağlık ve Toplum, 28(3), 10-15.
• [14]. Yılmaz, Z., 2022. Baş ve Boyun Kanserli Hastalarda Radyoterapi İlişkili Oral Mukozit Yönetiminde Üç Farklı Gargaranın Etkinliğinin Karşılaştırılması: Randomize Kontrollü Çalışma. [Doktora Tezi]. Ankara, Türkiye: Sağlık Bilimleri Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• [15]. Çullu, M., 2019. Ameliyat Sonrası Kemoterapi Alan Hastalarda Karadut Şurubu ve Hyalüronik Asitin Oral Mukoziti Önlemedeki Etkileri. [Doktora Tezi]. İzmir, Türkiye: Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• [16]. Doğan, M. D., 2014. Baş-Boyun Radyoterapisi Alan Hastalarda Karadut Pekmezinin Oral Mukozitleri Önleme Etkisi. [Doktora Tezi]. İstanbul, Türkiye: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• [17]. Kartın, P. T., 2010. Radyoterapi Uygulanan Baş Boyun Kanserli Bireylerde Oral Mukozit Önleme Protokolünün Yaşam Kalitesine Etkisi. [Doktora Tezi]. Kayseri, Türkiye: Ersiyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• [18]. Karacan, Y., 2022. Kemoterapi Alan Kolorektal Kanserli Hastalarda Ankaferd Hemostat' ın Oral Mukozitleri Önlemedeki Etkisi. [Doktora Tezi]. Bursa, Türkiye: Bursa Uludağ Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• [19]. Çakmak, S., 2021. Yüksek Doz Kemoterapi Alan Hastalarda Oral Mukozitin Önlenmesinde Propolisin Etkinliğinin Saptanması. [Doktora Tezi]. Trabzon, Türkiye: Karadeniz Teknik Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• [20]. Katrancı, N. (2009). Kemoterapiye bağlı gelişen oral mukozitin önlenmesinde kriyoterapinin etkinliğinin değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gaziantep Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Gaziantep.
• [21]. Ardahan, M., Özsoy, S., 2015. Türkiye’de Hemşirelik Araştırmalarındaki Eğilimler: Yüksek Lisans ve Doktora Tezleri Üzerine Bir Çalışma. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(4):516-34.