Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

EXAMINING THE PERCEPTIONS OF BRAIN DRAIN AMONG STUDENTS STUDYING IN THE FIELD OF HEALTH

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 87 - 99

Öz

The aim of this study is to determine the attitudes of university students studying in health-related fields towards brain drain and to examine their intentions towards brain drain in relation to various demographic variables. A total of 543 university students enrolled in health-related programmes participated in the study. A questionnaire consisting of a personal information form and a brain drain attitude scale was used for data collection. T-tests and ANOVA tests were used for data analysis. The results indicate that students in health programmes have a high level of positive attitudes towards brain drain. It was found that attitudes towards brain drain do not differ significantly according to age, gender or family income level. However, students who perceive society's attitudes towards health professionals as negative and those who do not consider Turkey's health services to be successful are more inclined towards brain drain. The study concludes that students' tendency to brain drain is influenced more by push factors within the country than by pull factors abroad. While the attractiveness of opportunities abroad cannot be entirely avoided, working conditions and other aspects of life at home can be made more attractive.

Proje Numarası

Proje No: 1919B012217302

Kaynakça

  • Aluttis, C., Bishaw, T. & Frank, M. W. (2014). The workforce for health in a globalized context- global shortages and international migration. Glob Health Action, 7, 1-7.
  • Bakırtaş, T. ve Kandemir, O. (2010). Gelişmekte olan ülkeler ve beyin göçü: Türkiye örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18, 961-974.
  • Bhardwaj, B. & Sharma, D. (2023). Migration of skilled professionals across the border: Brain drain or brain gain?. European Management Journal, 41(6), 1021-1033.
  • Binde, J., Sampson, F., Demarais, L., Plouin, J., Campos, L. & Fajolles, D. (2005). Towards knowledge societies, (Unesco World Report 2005). Paris: UNESCO Publising. Erişim Adresi: https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000141843. Erişim Tarihi: 02.07.2024
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (13. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Demiray, A., İlaslan, N., ve Açıl, A. (2020). Evaluatıon of nursıng students 'attıtudes towards brain drain. Journal of New Results in Science, 17, 632-641.
  • Dimitris, C. N. (1970). The knowledge revolution. New York: McGraw Hill.
  • Erdoğan, İ. (2003). Beyin göçü ve Türkiye. Kuram ve uygulamada eğitim bilimleri. Educational Sciences: Theory & Practice, 3(1), 85-100.
  • Eser, K. ve Gökmen, Ç. E. (2009). Beşeri sermayenin ekonomik gelişme üzerindeki etkileri: Dünya deneyimi ve Türkiye üzerine gözlemler. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 1(2), 41-56.
  • Faggian, A., McCann, P. & Sheppard, S. (2007). Human capital, higher education and graduate migration: An analysis of Scottish and Welsh students. Urban Studies, 44(13), 2511-2528.
  • Filiz, M., Karagöz, M. B. ve Karagöz, N. (2022). Tıp fakültesi öğrencilerinin beyin göçüne yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 14(27), 679-692. https://doi.org/10.38155/ksbd.1171838
  • Ghosh, B. N. (1982). Economics of brain migration. New Delhi: Deep & Deep.
  • GHW. (2005). The global health worker crisis: Global health watch 2005-2006. An alternative world health report. Zed Books, 119-134. Erişim Adresi: www.ghwathc.org/2005report. Erişim Tarihi: 02.07.2024
  • Gözüm, S., Yurcu, G., Ilgaz, A., & Aybar, D. H. (2023). Factors affecting health and tourism students’ perceptions of brain drain: a serial mediation model. European Journal of Public Health, 33(2), 160-1615.
  • Halıcı, E. (2005). Sürdürülebilir gelişme, bilişim ve beyin göçü. İstanbul Organizasyon (Ed.), 8-11 Aralık 2005 Uluslararası Göç Sempozyumu Bildiriler (s. 257-260).
  • ILO. (2014). International Labour Organization(ILO), Promoting decent work across borders: A project for migrant health professionals and skilled worker. Erişim Adresi: https://www.ilo.org/projects-and-partnerships/projects/promoting-decent-work-across-borders-project-migrant-health-professionals. Erişim Tarihi: 02.07.2024
  • Karagöz, Y. (2019). SPSS AMOS META uygulamalı istatistiksel analizler. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Kirigia, J. M., Gbary, A. R., Muthuri, L. K., Nyoni, J. & Seddoh, A. (2006). The cost of health professionals’ brain drain in Kenya. BMC Health Serv Res, 6, 1-10.
  • Kizito, S., Mukunya, D., Nakitende, J., Nambasa, S., Nampogo, A. & Kalyesubula, R. (2015). Career intentions of final year medical students in Uganda after graduating: The burden of brain drain career choice, professional education and development. BMC Med Educ, 15, 1-7.
  • Kodrzycki, Y. K. (2001). Migration of recent college graduates: Evidence from the national longitudinal survey of youth. New England Economic Review, 1(1), 13-34.
  • Lin, N. (2008). A network theory of social capital. The Handbook of Social Capital, 50(1), 69-84.
  • Mutluer, M. (2003). Uluslararası Göçler ve Türkiye. İstanbul: Çantay.
  • Muula, A.S. (2005). Is there any solution to the "brain drain" of health professionals and knowledge from Africa?. Croatian Medical Journal, 46 1, 21-9.
  • Offiong, B. E., Salibi, G. & Tzenios, N. (2023). Medical brain drain scourge in Africa: Focusing on Nigeria. Öncü, E., Selvi, H., Vayisoğlu, S. K. ve Ceyhan, H. (2018). Hemşirelik öğrencilerinde beyin göçüne yönelik tutum ölçeği geliştirilmesi: Güvenirlik ve geçerlik çalışması. Cukurova Med J, 43(1), 207-215.
  • Özdemir, A. ve İlhan, A. (2021). Beyin göçü: Öğrencileri yurt dışı eğitime yönlendiren sebepler bağlamında nitel bir araştırma. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(42), 1159-1186. doi:10.46928/iticusbe.804014
  • Rogers, R. (1992). The politics of migration in the contemporary world. International Migration, 30, 33-55.
  • Sarcan, E. (2022). Yüksek vasıflı işgücünün göçü: Beyin göçü. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 69-75.
  • Seven, A., & Adadıoğlu, Ö. (2022). Nursing students' attitudes towards brain drain in Turkey: A cross-sectional study. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 14(1), 179-184.
  • Şenay, G. (2008). Uluslararası göç ve kalkınma tartışmaları: Beyin göçü üzerine bir inceleme. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63, 65-82.
  • Tansel, A. ve Güngör, N. D. (2004). Türkiye’deki yurt dışına beyin göçü ampirik bir uygulama. ERC Working Paper in Economic, 6, 1-10.
  • TTB (2020). Tük Tabipler Birliği. Erişim Adresi: https://www.ttb.org.tr/haber_goster.php?Guid=dfc80e3a-0f5a-11ea934f-8246d66163ca. Erişim Tarihi: 02.07.2024.
  • Turan, F. D. (2021). Hemşirelik dördüncü sınıf öğrencilerinin beyin göçüne yönelik tutumlarının yordayıcısı olarak kariyer karar verme ve kariyer karar verme yetkinlikleri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(4), 828-841.
  • TÜBİTAK (2015). TÜBİTAK’ın tersine beyin göçü programı başarıya ulaştı. https://www.saglikaktuel.com/haber/tubitakin -tersine-beyin-gocu-programi-basariya-ulasti46055.htm adresinden alındı. Erişim Tarihi: 17.04.2024.
  • Türker, M. T. (2009). İçsel büyüme teorilerinde içsel büyümenin kaynağı ve uluslararası ticaret olgusuyla ilişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(25), 87-94.
  • Türkiye Tıp Öğrencileri Birliği. (2020). Türkiye’deki beyin göçü sorunu. Erişim Adresi: http://www.ttb.org.tr/haber_goster.php?Guid=dfc80e3a-0f5a-11ea934f-8246d66163ca. Erişim Tarihi: 02.07.2024.
  • World Health Organization. (2006). The World Health Report 2006: Working together for health. Erişim Adresi: http://www.who.int/whr/2006/whr06_en.pdf. Erişim Tarihi: 02.07.2024.
  • Yıldırım, T. (2009). Sağlık çalışanları ve uluslararası göç: göç nedenleri üzerine bir inceleme. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 62(3), 87-94.
  • Yılmaz, E. (2019). Uluslararası beyin göçü hareketleri bağlamında Türkiye’deki beyin göçünün durumu. LAÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 220-232.
  • Zaloznaya, M., & Gerber, T.P. (2012). Migration as social movement: voluntary group migration and the crimean tatar repatriation. Population and Development Review, 38, 259-284.

SAĞLIK ALANIYLA İLGİLİ EĞİTİM ALAN ÖĞRENCİLERİN BEYİN GÖÇÜNE YÖNELİK ALGILARININ İNCELENMESİ

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 2, 87 - 99

Öz

Bu çalışmada sağlık alanıyla ilgili eğitim alan üniversite öğrencilerinin beyin göçü tutumlarının belirlenmesi ve beyin göçü niyetinin çeşitli demografik değişkenlere göre incelenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmaya sağlık bölümlerinde eğitim gören 543 üniversite öğrencisi katılmıştır. Çalışmada, kişisel bilgi formu ve beyin göçüne yönelik tutum ölçeğinden oluşan bir anket formu kullanılmıştır. Verilerin analiz edilmesinde t testi ve ANOVA testleri kullanılmıştır. Elde edilen bulgular, sağlık bölümü öğrencilerinin beyin göçüne yönelik tutumlarının yüksek olduğunu göstermektedir. Öğrencilerin yaş, cinsiyet ve ailelerin gelir düzeyine göre beyin göçüne yönelik tutumun farklılık arz etmediği, ancak sağlık çalışanlarına toplumun yaklaşımı kötü olarak nitelendiren ve Türkiye sağlık hizmetlerini başarılı bulmayan üniversite öğrencilerinin beyin göçüne daha yatkın oldukları tespit edilmiştir. Çalışmada, öğrencilerin beyin göçüne eğilimli olmalarında özellikle yurt dışının çekici faktörlerinden daha çok ülkede itici faktörlerin etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yurt dışının çekici faktörleri engellenemez ancak yurt içi çalışma koşulları ve diğer yaşam koşulları daha çekici hale getirilebilir.

Proje Numarası

Proje No: 1919B012217302

Kaynakça

  • Aluttis, C., Bishaw, T. & Frank, M. W. (2014). The workforce for health in a globalized context- global shortages and international migration. Glob Health Action, 7, 1-7.
  • Bakırtaş, T. ve Kandemir, O. (2010). Gelişmekte olan ülkeler ve beyin göçü: Türkiye örneği. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18, 961-974.
  • Bhardwaj, B. & Sharma, D. (2023). Migration of skilled professionals across the border: Brain drain or brain gain?. European Management Journal, 41(6), 1021-1033.
  • Binde, J., Sampson, F., Demarais, L., Plouin, J., Campos, L. & Fajolles, D. (2005). Towards knowledge societies, (Unesco World Report 2005). Paris: UNESCO Publising. Erişim Adresi: https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000141843. Erişim Tarihi: 02.07.2024
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. A., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri (13. Baskı). Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
  • Demiray, A., İlaslan, N., ve Açıl, A. (2020). Evaluatıon of nursıng students 'attıtudes towards brain drain. Journal of New Results in Science, 17, 632-641.
  • Dimitris, C. N. (1970). The knowledge revolution. New York: McGraw Hill.
  • Erdoğan, İ. (2003). Beyin göçü ve Türkiye. Kuram ve uygulamada eğitim bilimleri. Educational Sciences: Theory & Practice, 3(1), 85-100.
  • Eser, K. ve Gökmen, Ç. E. (2009). Beşeri sermayenin ekonomik gelişme üzerindeki etkileri: Dünya deneyimi ve Türkiye üzerine gözlemler. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 1(2), 41-56.
  • Faggian, A., McCann, P. & Sheppard, S. (2007). Human capital, higher education and graduate migration: An analysis of Scottish and Welsh students. Urban Studies, 44(13), 2511-2528.
  • Filiz, M., Karagöz, M. B. ve Karagöz, N. (2022). Tıp fakültesi öğrencilerinin beyin göçüne yönelik tutumlarının değerlendirilmesi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 14(27), 679-692. https://doi.org/10.38155/ksbd.1171838
  • Ghosh, B. N. (1982). Economics of brain migration. New Delhi: Deep & Deep.
  • GHW. (2005). The global health worker crisis: Global health watch 2005-2006. An alternative world health report. Zed Books, 119-134. Erişim Adresi: www.ghwathc.org/2005report. Erişim Tarihi: 02.07.2024
  • Gözüm, S., Yurcu, G., Ilgaz, A., & Aybar, D. H. (2023). Factors affecting health and tourism students’ perceptions of brain drain: a serial mediation model. European Journal of Public Health, 33(2), 160-1615.
  • Halıcı, E. (2005). Sürdürülebilir gelişme, bilişim ve beyin göçü. İstanbul Organizasyon (Ed.), 8-11 Aralık 2005 Uluslararası Göç Sempozyumu Bildiriler (s. 257-260).
  • ILO. (2014). International Labour Organization(ILO), Promoting decent work across borders: A project for migrant health professionals and skilled worker. Erişim Adresi: https://www.ilo.org/projects-and-partnerships/projects/promoting-decent-work-across-borders-project-migrant-health-professionals. Erişim Tarihi: 02.07.2024
  • Karagöz, Y. (2019). SPSS AMOS META uygulamalı istatistiksel analizler. Ankara: Nobel Yayıncılık.
  • Kirigia, J. M., Gbary, A. R., Muthuri, L. K., Nyoni, J. & Seddoh, A. (2006). The cost of health professionals’ brain drain in Kenya. BMC Health Serv Res, 6, 1-10.
  • Kizito, S., Mukunya, D., Nakitende, J., Nambasa, S., Nampogo, A. & Kalyesubula, R. (2015). Career intentions of final year medical students in Uganda after graduating: The burden of brain drain career choice, professional education and development. BMC Med Educ, 15, 1-7.
  • Kodrzycki, Y. K. (2001). Migration of recent college graduates: Evidence from the national longitudinal survey of youth. New England Economic Review, 1(1), 13-34.
  • Lin, N. (2008). A network theory of social capital. The Handbook of Social Capital, 50(1), 69-84.
  • Mutluer, M. (2003). Uluslararası Göçler ve Türkiye. İstanbul: Çantay.
  • Muula, A.S. (2005). Is there any solution to the "brain drain" of health professionals and knowledge from Africa?. Croatian Medical Journal, 46 1, 21-9.
  • Offiong, B. E., Salibi, G. & Tzenios, N. (2023). Medical brain drain scourge in Africa: Focusing on Nigeria. Öncü, E., Selvi, H., Vayisoğlu, S. K. ve Ceyhan, H. (2018). Hemşirelik öğrencilerinde beyin göçüne yönelik tutum ölçeği geliştirilmesi: Güvenirlik ve geçerlik çalışması. Cukurova Med J, 43(1), 207-215.
  • Özdemir, A. ve İlhan, A. (2021). Beyin göçü: Öğrencileri yurt dışı eğitime yönlendiren sebepler bağlamında nitel bir araştırma. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(42), 1159-1186. doi:10.46928/iticusbe.804014
  • Rogers, R. (1992). The politics of migration in the contemporary world. International Migration, 30, 33-55.
  • Sarcan, E. (2022). Yüksek vasıflı işgücünün göçü: Beyin göçü. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 69-75.
  • Seven, A., & Adadıoğlu, Ö. (2022). Nursing students' attitudes towards brain drain in Turkey: A cross-sectional study. Turkiye Klinikleri Journal of Nursing Sciences, 14(1), 179-184.
  • Şenay, G. (2008). Uluslararası göç ve kalkınma tartışmaları: Beyin göçü üzerine bir inceleme. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 63, 65-82.
  • Tansel, A. ve Güngör, N. D. (2004). Türkiye’deki yurt dışına beyin göçü ampirik bir uygulama. ERC Working Paper in Economic, 6, 1-10.
  • TTB (2020). Tük Tabipler Birliği. Erişim Adresi: https://www.ttb.org.tr/haber_goster.php?Guid=dfc80e3a-0f5a-11ea934f-8246d66163ca. Erişim Tarihi: 02.07.2024.
  • Turan, F. D. (2021). Hemşirelik dördüncü sınıf öğrencilerinin beyin göçüne yönelik tutumlarının yordayıcısı olarak kariyer karar verme ve kariyer karar verme yetkinlikleri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 10(4), 828-841.
  • TÜBİTAK (2015). TÜBİTAK’ın tersine beyin göçü programı başarıya ulaştı. https://www.saglikaktuel.com/haber/tubitakin -tersine-beyin-gocu-programi-basariya-ulasti46055.htm adresinden alındı. Erişim Tarihi: 17.04.2024.
  • Türker, M. T. (2009). İçsel büyüme teorilerinde içsel büyümenin kaynağı ve uluslararası ticaret olgusuyla ilişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(25), 87-94.
  • Türkiye Tıp Öğrencileri Birliği. (2020). Türkiye’deki beyin göçü sorunu. Erişim Adresi: http://www.ttb.org.tr/haber_goster.php?Guid=dfc80e3a-0f5a-11ea934f-8246d66163ca. Erişim Tarihi: 02.07.2024.
  • World Health Organization. (2006). The World Health Report 2006: Working together for health. Erişim Adresi: http://www.who.int/whr/2006/whr06_en.pdf. Erişim Tarihi: 02.07.2024.
  • Yıldırım, T. (2009). Sağlık çalışanları ve uluslararası göç: göç nedenleri üzerine bir inceleme. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 62(3), 87-94.
  • Yılmaz, E. (2019). Uluslararası beyin göçü hareketleri bağlamında Türkiye’deki beyin göçünün durumu. LAÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 220-232.
  • Zaloznaya, M., & Gerber, T.P. (2012). Migration as social movement: voluntary group migration and the crimean tatar repatriation. Population and Development Review, 38, 259-284.
Toplam 39 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sağlık Yönetimi
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Mustafa Filiz 0000-0002-7445-5361

Muhammed Çelik 0009-0004-3010-692X

Serkan Akyıldız 0009-0002-3724-6816

Semra Yıldız 0009-0004-7367-6658

Pınar Aslan 0009-0003-0840-5918

Proje Numarası Proje No: 1919B012217302
Erken Görünüm Tarihi 23 Aralık 2024
Yayımlanma Tarihi
Gönderilme Tarihi 15 Mayıs 2024
Kabul Tarihi 14 Temmuz 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 6 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Filiz, M., Çelik, M., Akyıldız, S., Yıldız, S., vd. (2024). SAĞLIK ALANIYLA İLGİLİ EĞİTİM ALAN ÖĞRENCİLERİN BEYİN GÖÇÜNE YÖNELİK ALGILARININ İNCELENMESİ. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi, 6(2), 87-99.
AMA Filiz M, Çelik M, Akyıldız S, Yıldız S, Aslan P. SAĞLIK ALANIYLA İLGİLİ EĞİTİM ALAN ÖĞRENCİLERİN BEYİN GÖÇÜNE YÖNELİK ALGILARININ İNCELENMESİ. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi. Aralık 2024;6(2):87-99.
Chicago Filiz, Mustafa, Muhammed Çelik, Serkan Akyıldız, Semra Yıldız, ve Pınar Aslan. “SAĞLIK ALANIYLA İLGİLİ EĞİTİM ALAN ÖĞRENCİLERİN BEYİN GÖÇÜNE YÖNELİK ALGILARININ İNCELENMESİ”. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi 6, sy. 2 (Aralık 2024): 87-99.
EndNote Filiz M, Çelik M, Akyıldız S, Yıldız S, Aslan P (01 Aralık 2024) SAĞLIK ALANIYLA İLGİLİ EĞİTİM ALAN ÖĞRENCİLERİN BEYİN GÖÇÜNE YÖNELİK ALGILARININ İNCELENMESİ. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi 6 2 87–99.
IEEE M. Filiz, M. Çelik, S. Akyıldız, S. Yıldız, ve P. Aslan, “SAĞLIK ALANIYLA İLGİLİ EĞİTİM ALAN ÖĞRENCİLERİN BEYİN GÖÇÜNE YÖNELİK ALGILARININ İNCELENMESİ”, SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi, c. 6, sy. 2, ss. 87–99, 2024.
ISNAD Filiz, Mustafa vd. “SAĞLIK ALANIYLA İLGİLİ EĞİTİM ALAN ÖĞRENCİLERİN BEYİN GÖÇÜNE YÖNELİK ALGILARININ İNCELENMESİ”. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi 6/2 (Aralık 2024), 87-99.
JAMA Filiz M, Çelik M, Akyıldız S, Yıldız S, Aslan P. SAĞLIK ALANIYLA İLGİLİ EĞİTİM ALAN ÖĞRENCİLERİN BEYİN GÖÇÜNE YÖNELİK ALGILARININ İNCELENMESİ. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi. 2024;6:87–99.
MLA Filiz, Mustafa vd. “SAĞLIK ALANIYLA İLGİLİ EĞİTİM ALAN ÖĞRENCİLERİN BEYİN GÖÇÜNE YÖNELİK ALGILARININ İNCELENMESİ”. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi, c. 6, sy. 2, 2024, ss. 87-99.
Vancouver Filiz M, Çelik M, Akyıldız S, Yıldız S, Aslan P. SAĞLIK ALANIYLA İLGİLİ EĞİTİM ALAN ÖĞRENCİLERİN BEYİN GÖÇÜNE YÖNELİK ALGILARININ İNCELENMESİ. SDÜ Sağlık Yönetimi Dergisi. 2024;6(2):87-99.


CC LİCENSE

Creative Commons Lisansı

Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.