Ekmeklik Buğdayda Ahır ve Yeşil (Karabuğday, Fiğ) Gübre Uygulamalarının Verim ve Kaliteye Etkisi

Yıl 2018, Cilt: 13 Sayı: 1, 1 - 8, 12.10.2018

Sultan Akkaya Burhan Kara

Öz

Araştırma; fiğ ve karabuğday yeşil gübrelemesine ahır gübre
ilavesinin yazlık ekilen buğdayın verim,
bazı verim özellikleri ve protein içeriğine etkilerini araştırmak amacıyla
yürütülmüştür. Deneme; Isparta koşullarında 2017 yılında Koç-2015 yazlık
ekmeklik buğday çeşidi kullanılarak Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre 3
tekerrürlü olarak kurulmuştur.

Araştırmada,
geleneksel gübreleme (kontrol), ahır gübre uygulaması, fiğ yeşil gübreleme,
karabuğday yeşil gübreleme, fiğ yeşil gübreleme+ahır gübreleme ve karabuğday
yeşil gübreleme+ahır gübreleme uygulamaları denenmiştir. Araştırmada, buğdayın
en uzun bitki boyu (80.7 cm), başak boyu (10.1 cm), m2’de başak
sayısı (357.7 adet/m2), tane verimi (348.3 kg/da) ve protein oranı
(%14.6) geleneksel gübre uygulamasından, 1000 tane ağırlığı (47.3 g) ise fiğ
yeşil gübreleme+ahır gübre uygulamalarında belirlenmiştir. Uygulamalar arasında
hektolitre ağırlığı bakımından fark bulunmamıştır. Yeşil gübreleme ve ahır
gübre uygulamaları karşılaştırıldığında, en yüksek değerler fiğ yeşil
gübreleme+ahır gübre uygulamalarında tespit edilmiştir. 1000 tane ağırlığı
dışında genellikle en düşük değerler ise karabuğday yeşil gübrelemesinden elde
edilmiştir. 

Isparta ekolojik koşullarında yazlık olarak yetiştirilen buğdayda daha
yüksek tane verimi ve protein oranından dolayı geleneksel gübre uygulaması
önerilmektedir. Ancak sürdürülebilir tarım koşullarında, fiğ yeşil gübreleme+ahır
gübresi uygulaması kabul edilebilir verim miktarı ve protein oranı bakımından
alternatif olabilecek durumdadır.

Anahtar Kelimeler

Buğday, yeşil gübreleme, karabuğday, fiğ

Kaynakça

• Baresel, J.P., Zimmermann, E.G. ve Reents, E.H.J. 2008. Effects of Genotype and Environment on N Uptake and N Partition in Organically Grown Winter Wheat (Triticum aestivum L.) in Germany. Euphytica, 2008, 163(3): 347–354.
• Camara, K.M., Payne, W.A. ve Rasmussen, R.A. 2003. Long Term Effect of Tillage, Nitrogen and Rainfall on Winter Wheat Yield in the Pacific Northwest. Agronomy Journal, 2003, 95: 828-835.
• David, C., Jeuffroy, M.H., Henning, J. ve Meynard, J.M. 2005. Yield Variation in Organic Winter Wheat-A Diagnostic Study in the South-East of France. Agronomy Sustainable, 2005, 25: 1-11.
• Eyüpoğlu, F. 1999. Türkiye Topraklarının Verimlilik Durumu. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü-Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Yayınları. Genel Yayın No: 220 Ankara.
• Gooding, M.J., Davies, W.P., Thompson, A.J. ve Smith, S.P. 1993. The Challenge of Achieving Bread Making Quality in Organic and Low Input Wheat in the UK-A Review. Aspects Applied Biology, 1993, 36: 189-198.
• Graveland, A., Henderson, M.H., Paques, M. ve Zandbelt, P.A. 1996. Composition and Functional Properties of Gluten Proteins. In: Proc. 6th Int. Gluten Workshop, in association with 46th Australian Cereal Chemistry Conference, 1996, Sydney, Australia.
• Hiltbrunner, J., Liedgens, M., Stamp, P. ve Streit, B. 2005. Effects of Row Spacing and Liquid Manure on Directly Drilled Winter Wheat in Organic Farming. Eurepean Journal of Agronomy, 2005, 22:441-447.
• Hole, D.G., Erkins, A.J.P., Wilson, J.D., Alexander, I.H., Grice, P.V. ve Evans, A.D. 2005. Does Organic Farming Benefit Biodiversity? Biol. Conservation, 2005, 122:113-130.
• Kara, B. 2010. Influence of Late-Season Nitrogen Application on Grain Yield, Nitrogen Use Efficiency and Protein Content of Wheat under Isparta Ecological Conditions. Turkish Journal of Field Crops, 2010, 15(1): 1-6.
• Kara, B., Gül, H. 2013. Alternatif Gübrelerin Ekmeklik Buğdayın Tane Verimi, Verim Komponentleri ve Kalite Özelliklerine Etkileri. SDÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 2023, 8(2): 88-97.
• Kara, N. 2014. Yield and Mineral Nutrition Content of Buckwheat (Fagopyrum esculentum Moench): The Effect of Harvest Times. SDÜ Ziraat Fak. Der., 2014, 9(1): 85-94.
• Kaut, A.H.E., Mason, H.E., Navabi, A., Donovan, J.T.O. ve Spaner, D. 2008. Organic and Conventional Management of Mixtures of Wheat and Spring Cereals. Agronomy for Sustainable Development, 2008, 28(3): 363-371.
• Kumar, V., Brainard, D.C. ve Bellinder, R.R. 2008. Suppression of powell amaranth (Amaranthus powellii), shepherd'spurse (Capsella bursa-pastoris), and corn chamomile (Anthemis arvensis) by buckwheat residues: Role of nitrogen and fungal pathogens. Weed Science, 2008, 56(2): 271-280.
• Öztürk, A., Bulut, S., Yıldız, N. ve Karaoğlu, M.M. 2012. Effects of Organic Manures and Non-Chemical Weed Control on Wheat: I-Plant Growth and Grain Yield. Tarım Bilimleri Dergisi, 2012, 18: 9‐20.
• Prochazkova, B., Hruby, J., Dovrtel, J., Dostal, O. 2003. Effects of Different Organic Amendment on Winter Wheat Yields under Long-Term Continuous Cropping. Plant Soil Environment, 2003, 49 (10): 433–438. Sade, B. 1997. Tahıl Islahı (Buğday ve Mısır). Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 31, Konya.
• Sardana, V., Sharma, S.K., Randhava, A.S. 2002. Performance of Wheat Varieties under Different Sowing Dates and Nitrogen Levels in the Sub Montane Region of Punjab. Indian J. of Agronomy, 2002, 47: 372-377.
• Shah, Z. ve Ahmad, M.I. 2006. Effect of Integrated Use of Farmyard Manure and Urea on Yield and Nitrogen Uptake of Wheat. Journal of Agricultural and Biological Science, 2006, 1: 60-65.
• Sushila, R. ve Gajendra, G. 2000. Influence of Farmyard Manure, Nitrogen and Bio fertilizers on Growth Yield Attributes and Yields of Wheat under Limited Water Supply. Indian J. of Agronomy, 2000, 45: 590-595.
• Tejada, M., Gonzalez, J.L., Garcia-Martinez, A.M. ve Parrado, J. 2008. Effects of Different Gren Manures on Soil Biological Properties and Maize Yield. Bioresource Technology, 2008, 99: 1758–1767.
• Wang, X., Dianxiong, C.A.I. ve Zhang, J. 2001. Land Application of Organic and Inorganic Fertilizer for Corn in Dry Land Farming Region of North China. Scientific Content, pages 419-422.