Farklı Tuzluluk ve Yıkama Suyu Oranlarına Sahip Sulama Sularının Ispanak (Spinacia oleracea L.) Gelişimi, Verimi ve Drenaj Suyu Kalitesine Etkisi

Yıl 2018, 1. Uluslararası Tarımsal Yapılar ve Sulama Kongresi Özel Sayısı, 73 - 82, 31.12.2018

Fazilet Erdem , Sema Kale Çelik

Öz

Çalışma farklı tuzluluk ve
yıkama oranlarına sahip sulama sularının ıspanak bitkisinin gelişimi, verimi ve
toprak ile drenaj suyu tuzluluğuna etkisinin belirlenmesi amacıyla saksı
denemeleri şeklinde 2016-2017 yıllarında serada yürütülmüştür. Araştırma, 5
farklı sulama suyu tuzluluğu (T1=0 dS m-1, T2=1.0
dS m-1, T3=2.5 dS m-1, T4=5 dS m-1
ve T5=7.5 dS m-1) ve 3 farklı Yıkama Suyu Oranı (Y1=%10,
Y2=%20, Y3=%30) konuları tesadüf parsellerinde faktöriyel
deneme deseninde 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Araştırma sonuçlarına
göre; sulama suyu tuzluluğu ile bitki yaş ve kuru ağılıkları arasında önemli ve
negatif bir ilişki bulunmuştur. Verim sonuçları, yıkama suyu oranı açısından incelendiğinde,
yıkama suyu miktarı arttıkça elde edilen verim artmıştır. Sulama suyu tuzluluk
düzeyi arttıkça yıkama suyunun etkinliği azalmıştır. Y1 konusunda
oransal verim azalması T2 ve T3 konusunda yaklaşık %30
civarında iken T4 ve T5 konularında % 50-75 arasında
değişmiştir. En yüksek verim 91.57 gr saksı-1 ile
T1Y3 konusunda, en düşük verim ise 22.93 g saksı-1
değeri ile en yüksek tuz düzeyi ve en düşük yıkama suyu oranı konusu olan T5Y1
konusunda elde edilmiştir. Uygulanan sulama suyu tuzluluğunun artışına
paralel olarak toprakta biriken tuz miktarı da artış göstermiştir. Yıkama suyu
oranının artması ise biriken tuz düzeylerinin ve drenaj suyu tuzluluğunun
azalmasına yol açmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ispanak, Sulama suyu tuzluluğu, Verim, Yıkama suyu oranı

Effects of Irrigation Water with Different Salinity and Leaching Fraction on Spinach (Spinacia Oleracea L.) Growth, Yield andDrainage Water Quality

Öz

The study was conducted as a pot experiment in a greenhouse to determine effects of different irrigation water salinity and leaching fraction on growth, yield and drainage water quality during years of 2016-2017. The study was carried out 5 different irrigation water salinities (T1=0 dS m-1 ,T2=1.0 dS m-1,T3=2.5 dS m-1,T4=5 dS m-1 ve T5=7.5 dS m-1) and 3 different leaching fractions (Y1=%10,Y2=%20,Y3=%30) in randomized block design with factorials in 3 replications. According to the results of the research, significant and negative relationships were observed between the water salinity and dry and wet plant weight. Considering the amount of leaching water is taken into consideration, the yield obtained increased as leaching fraction increased. As the irrigation water salinity increases, the efficiency of the leaching water decreases. The relative yield reduction in Y1 was about 30% for T2 and T3, and between 50 and 75% for T4 and T5. The highest yield was obtained from T1Y3 (91.57 g pots-1), while the lowest yield from T5Y1 (22.93 g pot-1). In parallel with the increase of the salinity of the applied irrigation water, the amount of salt accumulated in the soil also increased. Increasing the fraction of leaching has resulted in a decrease in the salt levels in soil and drainage water salinity. 

Anahtar Kelimeler

Spinach, Irrigation water salinity, Yield, Leaching fraction

Kaynakça

• Anonim, 1972. Türk Standartları TS 1130, Ispanak Standardı, TSE, Ankara.
• Arıcan, B., Kale, S. 2016. Farklı Sulama Suyu Tuzluluğu Koşullarında Değişik Hidrojel Dozlarının Şeker Mısır (Zea mays) Verimine Olan Etkileri. SDÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 1 (1), 8-16.
• Çiçek, N. and Çakırlar, H. 2002. The Effect of Salinity on Some Physiological Parameters in Two Maize Cultivars. Bulg. J. Plant Physiol., 28(1–2), 66–74.
• Çizikci, S. 1997. Değişik Tuzluluk, SAR ve Ca:Mg Oranlarına Sahip Sulama Sularının Ispanağın Çimlenme ve Verimine Olan Etkileri. KHGM Toprak ve Su Kaynakları Araştırma Yıllığı. APK Daire Başkanlığı. Toprak ve Su Kaynakları Şube Müdürlüğü, Yayınları,205-219 s., Ankara.
• Goertz, S. H., and Coons, J. M. 1991. Tolerance of Tepary and Navy Beans to NaCl During Germination and Emergence. Hort. Science 26(3), 246-249.
• Joaquin, S. R., Dantur, N. C., Casanova, Mç R. And Bustos, V. N. 1982. Performance of Soybean cv. Bragg under Conditions of Soil Salinity in The Field. Revista Industral Agricola de Tucumen. 31( 2), 147-149.
• Kanber, R. Çullu, M.A. Kendirli, B. Antepli, S. ve Yılmaz, N. 2005. Sulama, Drenaj ve Tuzluluk, Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi Bildirileri: 213-251.
• Karakoç, B., ve Kale, S. 2016. Farklı Erirlikteki Tuz Cinslerine Sahip Sulama Suyu Tuz Düzeylerinin, Marul (Lactuca Sativa) Verimi Üzerine Etkileri. SDÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 1(1), 1-7.
• Karakullukçu, E., Adak, M. S. 2008. Bazı nohut (Cicer arietinum L.) Çeşitlerinin Tuza Toleranslarının Belirlenmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 14 (4), Ankara.
• Maas, E.V., and Hofmann, G.J. 1977. Crop Salt Tolerance-Current Assessment and Management Manual. K.K. Tanji (ed.) ASCE, 262-304 p, Newyork.
• Neto, A.D.A, Prisco, J.T., Enéas–Filho, J., Lacerda, C.F., Silva, J.V., Costa, P.H.A. and Gomes–Filho, E. 2004. Effects of Salt Stress on Plant Rowth, Stomatal Response and Solute Accumulation of Different Maize Genotypes. Braz. J. Plant Physiol. 16, 31–38.
• Oraman, N. 1968. Sebze İlmi. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları 323, Ankara.
• Özdemir S, Engin M. 1994. Nohut (Cicer arietinum L.) Bitkisinin Çimlenme ve Fide Büyümesi Üzerine NaCl Konsantrasyonlarının Etkisi, Turkish Journal of Agricultural and For. 18, 323-328.
• Parida, A.K. ve Das, A.B. 2005. Salt Tolerance and Salinity Effects on Plants: a Review, Ecotoxicology and Environmental Safety, 60, 324-349.
• Satti, S.M.E. and. Lopez, M. 1994. Effect of Increasing Potassium Levels for Alleviating Sodium Chloride Stress on The Growth and Yield of Tomato. Commun. Soil Sci. Plant Analysis, 25(15-16), 2807-2823.
• Sönmez, B. 1990. Tuzlu Sodyumlu Topraklar, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Şanlıurfa Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları, 62s, Şanlıurfa.
• Tekeli, G. and Kale Celik S. 2017. Impacts of irrigation water salinity on leaf carbon isotope discrimination, stomatal conductance and yields of sweet corn (Zea mays saccharata). Scientific Papers. Series A. Agronomy, Vol. LX, pp; 407-412. Print ISSN 2285-5785.
• Turan, M.A., Avad Elkarim, A.H., Taban, N., and Taban, S. 2009. Effect of Salt Stress on Growth, Stomatal Resistance, Proline and Chlorophyll Concentration on Maize Plant. African Journal of Agricultural Research. 4(9), 893-897.
• Tuteja, N. 2007. Mechanisms of High Salinity Tolerance in Plants, Methods in Enzymology, 428, 419-438.
• Van Hoorn, J.W. and Van Aart, R. 1980. The use of Saline Water For Irrigation, Land Reclamation and Water Management. 148p, Ilri.
• Van Hoorn, J.W. and Van Alphen, J. G. 1991. Salinity Control, Salt Balanced and Leaching Requirement of Irrigated Soils, Course Lectures, International Center For Advance Mediterranean Agronomic Studies of Bari, Italy.