Burdur Rezene Üretim Alanlarında Tehditkâr Fungal Patojen: Cescosporidium punctum

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 1, 68 - 73, 24.09.2019

Gülşen Erberk Alpay Onaral Hakan Fidan Özer Çalış

Öz

Akdeniz ve Avrupa’nın
baharat bitkisi olan rezene (Foeniculum vulgare)
yemeklerde aroma ve tıbbi bitki olarak kullanılmaktadır. Rezene üretimi Burdur
ve ilçelerinde yaygın olarak yapılmaktadır. Ancak, geçen yıl ve bu yıl rezene üretim
alanlarında görülen fungal hastalık etmeni üretimi tehdit etmeye başlayınca
üreticiler tarafından laboratuvarımıza örnekler gönderilmiştir. Bu nedenle
hastalık etmeni fungusun tanılanması için çalışmalar gerçekleştirilmiş,
hastalık etmeni kültüre alındıktan sonra Koch postulatı uygulanmış ve uygun
mücadele yöntemleri hakkında tavsiyeler sunulmuştur. Mikroskobik çalışmalar
rezene bitkilerini hastalandıran etmenin Cercosporidium
punctum olduğunu göstermiştir. Bitki dokularında yanıklıklar şeklinde
belirtiler gösteren hastalık etmeni yüksek sıcaklık ve nemde kısa sürede salgın
oluşturabilmektedir. Hastalıkla mücadelede; hastalıktan ari sertifikalı tohum
kullanılmalı, varsa hastalığa dayanıklı çeşitler üretilmeli ve kültürel
uygulamalarla hastalığın gelişimi önlenmelidir.

Anahtar Kelimeler

Türkiye, , Foeniculum vulgare, Fusoidiella anethi

Cescosporidium punctum: A threatening fungal pathogen in Burdur fennel production areas

Öz

Fennel (Foeniculum vulgare) is not only a valuable spice plant of Mediterranean and Europe but it has used for aroma and medicinal purposes in foods and industries respectively. Fennel production is common in Burdur province and its districts. However, last year and this year, fennel production areas were infected with a fungal disease. Fennel producers have brought samples to our laboratory. For this reason, studies have been conducted to diagnose the disease causing fungus, Koch postulates were conducted and appropriate management methods for the disease were recommended. Microscopic studies have revealed that a fungal pathogen, Cercosporidium punctum is the causal agent of the disease on fennel plants. The symptoms appear as blight on plant tissues. The fungal spores are able to cause epidemics under suitable high temperature and humidity conditions. The Cercosporidium blight disease should be controlled by using disease free seeds, disease-resistant varieties and appropriate cultural management methods. The development of the disease should be suppressed with cultural practices.Fennel (Foeniculum vulgare) is not only a valuable spice plant of Mediterranean and Europe but it has used for aroma and medicinal purposes in foods and industries respectively. Fennel production is common in Burdur province and its districts. However, last year and this year, fennel production areas were infected with a fungal disease. Fennel producers have brought samples to our laboratory. For this reason, studies have been conducted to diagnose the disease causing fungus, Koch postulates were conducted and appropriate management methods for the disease were recommended. Microscopic studies have revealed that a fungal pathogen, Cercosporidium punctum is the causal agent of the disease on fennel plants. The symptoms appear as blight on plant tissues. The fungal spores are able to cause epidemics under suitable high temperature and humidity conditions. The Cercosporidium blight disease should be controlled by using disease free seeds, disease-resistant varieties and appropriate cultural management methods. The development of the disease should be suppressed with cultural practices.

Anahtar Kelimeler

Turkey, Foeniculum vulgare, Fusoidiella anethi

Kaynakça

• Akgül, A. (1985) Rezene (Foeniculum vulgare) uçucu yağı üzerinde araştırmalar. Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum.
• Akgül, A. (1993) Baharat Bilim ve Teknolojisi. Gıda Teknolojisi Derneği Yayınları No. 15, Ankara.
• Andersen, C. R. (2018) Home gardening series Fennel. http://www.uaex.edu Erişim 14 Kasım 2018
• Anonim (1989) TSE Standartları TS-7418 Rezene.
• Anonim (1999) İhracatı Geliştirme Merkezi (İGEME) Kayıtlan, Ankara.
• Baydar, H., (2005) Tıbbi ve Aromatik ve Keyf Bitkileri Bilimi ve Teknolojisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi SDÜ Yayın No: 51, Isparta
• Baydar, H. (2013) Tıbbi, Aromatik ve Keyif Bitkileri Bilim ve Teknolojisi. Süleyman Demirel Üniversitesi Yayınları, Yayın No: 51 Isparta.
• Baydar, H., Karadoğan, T., Çarkçı, K., (2001) Isparta bölgesinde kültüre alınan aromatik bitkilerin drog ve uçucu yağverimlerinin belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi. 54: 60–71.
• Baytop, T. (1984) Türkiye'de bitkiler ile tedavi. İstanbul Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Yayınları No.40, İstanbul.
• Davis. P. H. (1972) Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Edinbugh University Press.
• Ellis M. B. (1971) Dematiaceous Hyphomycetes. CAB International, Wallingford.
• Fakılı, O. (2010) Türkiye’de kekik adı ile anılan bitkiler konusunda yapılan çalışmaların envanteri. Yüksek Lisans Tezi Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana.
• İnal, T. (1969). Baharat Sterilizasyonu ve Gıda Sanayindeki Önemi. Türk Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 35: 296-301
• Khare, M. N., Tiwari, S. P., Sharma, Y. K. (2014). Disease problems in fennel (Foeniculum vulgare Mill) and fenugreek (Trigonella foenum-graceum L.) cultivation and their management for production of quality pathogen free seeds. International Journal of Seed Spices 4:11-17.
• Kranthausen H. J., Kreisemaier J. (2002) Cercosporidium punctum in fennel. Gemuse 38:8.
• Kruger, H., Hammer, K. (1999) Chemotypes of fennel, Journal of Essential Oil Research 11: 79–82.
• Malhotra, S. K. (2012). Fennel and fennel seeds. In (Ed. K. V. Peter) Handbook of herbs and spices. Wood head publishing. p. 275-302.
• Malhotra, S. K., Vashishtha, B. B. (2008) Package of practices for production of seed spices. National Research Centre on Seed Spices, (ICAR) Ajmer.p.93-98.
• Malhotra, S. K., Vashishtha, B. B. (2007) Production, development, quality and export of seed spices.NRCSS, Ajmer, 1-373.
• Singh, R., Malhotra, S. K. (2007) Harvesting and maturity indices in seed spices crops, In Whitney, E.D. and Duffus, J.E., Compendium of Beet Diseases and Insects. The American Phytopathological Society. APS Press S:8.
• TUİK (2009). Türkiye İstatistik Enstitüsü Kurumu kayıtları Ankara
• Videira S. I. R., Groenewald J. Z., Nakashima C., Braun U., Barreto R.W., DeWit P. J. G. M., Crous P.W, (2017) Mycosphaerellaceae- Chaos orclarity? Studies in Mycology 87: 257-421.
• Zeybek. N. (1985) Farmasotik Botanik. E.Ü. Eczacılık Fakültesi Yayınları No.l, İzmir.