Isparta Ekolojik Koşullarında Yetiştirilen Spearmint Grubu Nane Klon ve Çeşitlerinin Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Yıl 2019, Cilt: 14 Sayı: 2, 270 - 275, 23.12.2019

Selma Yasak İsa Telci

Öz

Nane (Mentha L.) Lamiaceae familyasına ait
uçucu yağ ve baharat bitkisidir. Bu çalışma, Spearmint grubuna ait yurtdışı orijinli ıslah edilmiş 5 ticari çeşitlerle, yapılan
çalışmalar sonucu aroma bakımından seçilmiş çeşit adayı yerli klon Isparta
ekolojisinde verim ve kalite özellikleri belirlenmek amacıyla yapılmıştır.
Tarla denemesi 2016 2017 yılları arasında tesadüf blokları deneme desenine göre
3 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Çalışmada her vejetasyon döneminde biçimler
birleştirilerek toplam yeşil herba, kuru herba, kuru yaprak ve uçucu yağ
verimlerine bakılmıştır. Çalışma sonucunda iki yıl ortalamasına göre yeşil
herba verimi, kuru herba verimi ve kuru yaprak verimi sırasıyla 1818.8-2148.8
kg/da, 493.1-616.2 kg/da, 295.8-386.9 kg/da arasında elde edilmiştir. Uçucu yağ
verimi 5.40-8.82 L/da arasında belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

: Nane, Mentha, Spearmint, verim, uçucu yağ

Kaynakça

• Başer, K. H. C.,1997. İlaç ve Baharat Bitkilerinin İlaç ve Alkollü İçki Sanayilerinde Kullanımı. İstanbul Ticaret Odası Yayın No: 39, İstanbul.
• Baytop, T., 1992. Türkçe Bitki Adları Sözlüğü Türk Dil Kurumu. No:578, 1992, Ankara.
• Choudhury, R.P., Kumar, A. and Garg, A.N., 2006, Analysis ofindian mint (Mentha spicata L.) of essential, trace and toxic elements and its antioxidant behaviour., J. Pharm. Biomed. Anal., 41(3), 825-832 p.
• Davis, P.H., 1982. Flora of Turkey and the East Aegean Island, EdinburgUniv. Press, Edinburg, 7, 384-394.
• Edris, A. E., Shalaby, A. S., Fadel, H.M., Abdel-Wahab, M. A., 2003. Evaluation of a chemotype of spearmint (Mentha spicata L.) grown in Siwa Oasis, Egypt. Eur Food Res Technol, 218, 74-78.
• Kumar, A. and Chattopadhyay, S., 2007, DNA damage protecting activity and antioxidant potential of pudina extract., Food Chem. 100: 1377- 1384 p.
• Özgüven, M., Kırıcı S., 1999. Farklı Ekolojilerde Nane Türlerinin Verim ile Uçucu Yağ Oran ve Bileşenlerinin Araştırılması. T. J. of. Agr. And Forestry, 23, 5, s. 465-472.
• Sülü, E., 2010. Seçilmiş Nane (Mentha spp.)Klonlarının Tokat Şartlarında Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 47s, Tokat.
• Telci, İ., 2001. Farklı Nane (Mentha spp.) Klonlarının Bazı Morfolojik, Tarımsal ve Teknolojik Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerinde Bir Araştırma. (Doktora Tezi),Gop. U. Fen Bilimleri Ens., Tokat.
• Telci, İ., Demirtaş,İ., Bayram, E., Arabacı, O., Kaçar, O., 2010. Environmental Variation on aroma companents of pulegone/ piperitone rich spearmint (Mentha spicata L.). Industrial Crops and Products, 32(2010), 588-592.
• Telci, İ., İncekara, İ., Sahbaz. N., Yılmaz, G., Tugay, M.E., 2004. Agronomical and Chemical Characterization of Spearmint (Mentha spicata L.) Originating in Turkey. Economic Botany, 58(4): 721-728.
• Telci, İ., Kacar O., Bayram E., Arabacı O., Demirtaş İ., Yılmaz G., Özcan İ., Sönmez Ç., Göksu E., 2011. The effect of ecological conditions on yield and quality traits of selected peppermint (Mentha piperita L.) clones. Industrial Crops and Products, 34, 1193-1197.
• Telci, İ., Şahbaz, N., 2005b. Determination of Agronomic and Essential Oil Properties of Peppermint (Mentha piperita L.) in Various Ages of Plantation. Journal of Agronomy 4 (2), s. 103-108.
• Telci, İ.,Şahbaz, N., 2005a. Variation of Yield, Essential Oil and Carvone Contents in Clones Selected from Carvone-scented Landraces of Turkish Mentha Species”. Journal of Agronomy, 4 (2), 96-102.
• Tucker, A.O., Nazcı, R.F.C., 2007. Mentha: An Overview of Its Classification and Relationships. In Mint: Genus Mentha, B. M. Lawrence eds. Taylor & Francis Group Boca Raton FL., 3-39.
• Tüik, 2017. Erişim tarihi:25.10.2018. http://www.tuik.gov.tr
• Yılmaz, K., 2018. Isparta Koşullarında yetiştirilen Mentha piperita L.. türüne ait klon ve çeşitlerin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi. (Yüksek lisans Tezi) SDÜ Fen Bilimleri Enstitüsü. Isparta.