Otizm ve Oyun Terapisi

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 1, 36 - 48, 31.01.2022

Zehra Kurşun

Öz

Otizmli bireylerde yoğun eğitim programlarının uygulanmasına ve bu uygulamaların sonuçlarına yönelik yapılan çok sayıda çalışma mevcutken oyun terapisinin otizmli bireylerde uygulanması ve sonuçlarına ilişkin sınırlı sayıda çalışma mevcuttur. Oyun terapisinin otizmli bireylerde kullanımına ilişkin sınırlı çalışma olmasına rağmen literatürde yer alan çalışmaların bu bireylerin sosyal becerilerinin gelişimini desteklediği, problem davranışlarının azalmasını sağladığı, sembolik oyun becerilerin gelişmesine yardımcı olduğu, aileleri ile daha sağlıklı iletişim kurmalarını sağladığı yönünde olumlu sonuçlarının yer aldığı görülmektedir. Yapılan bu çalışma ile otizmli bireylerde oyun terapisinin uygulanmasına yönelik bir derleme çalışması yapılmıştır. Derleme çalışmalarında ele alınan konuya ilişkin literatürde yer alan çalışmalar ayrıştırılır ve konuya ait güncel durum özetlenir. Bu doğrultuda yapılan bu çalışmada yazar tarafından konuya ilişkin taramalar yapılarak elde edilen bilgiler aktarılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Otizm, Oyun, Oyun terapisi

Kaynakça

• Alak, G. (2014). Otizmli çocuklarda sembolik oyunun dil gelişimi ile ilişkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 15(2). 45-59. doi.org/10.1501/Ozlegt_0000000198
• Association for Play Therapy (2019). Play therapy definition. https://www.a4pt.org/page/ClarifyingUseofPT 13.11.2021 tarihinde ulaşılmıştır.
• Axline, V. M. (1947). Play therapy: The inner Dynamics of childhood. Cambridge, MA: Houghton Mifflin.
• Aykara, A. (2017). Çocuk merkezli oyun terapisinin engelli çocuklara yönelik sosyal hizmet uygulamaları açısından önemi. Toplum ve Sosyal Hizmet. 28(1). 169-185.
• Beyazoğlu, G. (2014). Oyun ve su terapilerinin otizm tanısı almış bir çocukta gözlenen davranış bozukluklarının azaltılması üzerindeki etkilerinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Blalock, S. M. (2016), Individual And Group Child-Centered Play Therapy: Impact On Social emotional Competencies. Doctoral Dissertation, University of North Texas, Department of Counseling and Higher Education, Denton.
• Brodin, J. (2005). Diversity of aspects on play in children with profound mıltiple disabilities. Early Child Development and Care, 175 (7-8). S.635-646.
• Brody, V. (2006). Dialogue of Touch: Developmental Play Therapy. Lanham: MD: Rowman&Littlefield Publishers.
• Cohan, S.L., Chavira, D.A. ve Stein, M.B. (2006). Practitioner review: Psychosocial interventions for children with selective mutism: A critical evaluation of the literature from 1990–2005. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 47, 1085–1097. doi:10.1111/j.1469-7610.2006.01662.x
• Deniz, E.A. (2019). Çocuk merkezli oyun terapisini otizmli çocuklarda sosyal becerilerin gelişimine etkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Gardner, K., Yasenik, L. (2012). Play Therapy dimensions model: A decision-making guide for integrativepPlay therapists. London: Jessica Kingsley Publishers.
• Green, E. J. (2005). Jungian play therapy: Bridging the theoretical to the practical. In G. R. Walz & R. K. Yep (Eds.), VISTAS: Compelling perspectives on counseling, 2005 (pp. 75-78). Alexandria, VA: American Counseling Association.
• Güleç Aslan, Y. (2018) Otizm spektrum bozukluğu olan öğrenciler. Atilla Cavkaytar (Ed.), Özel Eğitim içinde (s.155). Ankara: Vize Akademik Yayıncılık
• Holliman, R. P. (2010). The Development Of The Child İnterpersonal Relationship And Attitudes Assessment For Child Centered Play Therapy. Doctoral Dissertation. In University of North Texas, Department of Counseling and Higher Education, Denton.
• Jayne, K. M. (2013). Congruence, unconditional positive regard, and empathic understanding in child-centered play therapy. Doctoral dissertation. University of North Texas, Department of Counseling, Denton.
• Jennings, S. (2000). Introduction to developmental playtherapy: Playing and health. London: Jessica Kingsley Publishers.
• Josefi, O, Ryan, V. (2004). Non-directive play therapy for young children with autism: A case study. Clinical Child Psychology and Psychiatry, 9(4), 533-551. doi.org/10.1177%2F1359104504046158
• Kascsak, T. M. (2012). The impact of child-centered group play therapy on social skills development of kindergarten children. Doctoral Dissertation. In The University of North Carolina at Charlotte. Department of Counseling.Charlotte.
• Kiye, S., Yalçın, İ. (2021) Oyun terapisi ve oyun terapisinin gruplarda kullanımı. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 51, 287-303.
• Klein, M. (1955). The psychoanalytic play technique. American Journal of Orthopsychiatry, 25(2), 223–237. doi.org/10.1111/j.1939-0025.1955.tb00131.x
• Knell, S. M. (2000). Cognitive-behavioral play therapy with children with fears and phobias. In H. G. Kaduson& C.E. Scahafer (Eds.), Short Term Therapies with Children (s.3-27). New York, NY:Guilford Press.
• Knell, S. M. (2003). Cognitive- behavioral play therapy . In C. E. Schafer (Ed.), Foundations of Play Therapy (s. 175-191). Hoboken, NJ: Wiley.
• Knell, S.M. & Dasari, M. (2006). Cognitive-behavioral play therapy for children with anxiety and phobias. In. H.G. Kaduson & C.E. Schafer (Eds.), Short- term Therapies with Children (2nd ed.) (s.22-50). New York, NY: Guilford Press.
• Knell, S.M. & Dassari, M. (2009). CBPT: Implementing and integrating CBPT into clinical practice. In A. A. Drewes (Ed.), Blending Play Therapy with Cognitive Behavioral Therapy: Evidence-based and Other Effective Treatments and Techniques (s.321-352). Hoboken, NJ: Wiley.
• Knell, S.M. & Moore, D.J. (1990). Cognitive- behavioral play therapy in the treatment of encopresis. Journal of Clinical Child Psychology, 19, 55-60. doi/10.1207/s15374424jccp1901_7
• Knell, S.M. &Ruma, C. D. (1996). Play therapy with a sexually abused child. In M. Reinecke, F.M. Dattilio &A. Freeman (Eds.), Casebook on Cognitive-behavior Therapy with Children and Adolescents. (s.367-393). New York, NY: Guilford Press.
• Knell, S.M. (2013). Bilişsel davranışçı oyun terapisi. Oyun terapisinin temelleri. (Çev. Uzm. Psik. Banu Tortamış Özkaya) İkinci basımdan çeviri. Ankara: Nobel Yayınevi
• Kottman, T. (2001). Adlerian play therapy. International Journal of Play Therapy, 10(2), 1–12. doi.org/10.1037/h0089476
• Kurşun, Z. (2019a) Bir vaka sunumu: Otizm tanılı bir çocukta gelişimsel oyun terapisi. Doç. Dr. Mustafa Uslu, Prof. Dr. Sabahattin Çiftçi, Prof. Dr. Coşkun Arslan, Prof. Dr. Erdal Hamarta (Ed.) İnsan ve Medeniyet Araştırmaları 2019. Konya: Çizgi Kitabevi
• Kurşun, Z. (2019b) Otizmli çocuklarda theraplay terapisinin bir çocukla incelenmesi Doç. Dr. Mustafa Uslu, Prof. Dr. Sabahattin Çiftçi, Prof. Dr. Coşkun Arslan, Prof. Dr. Erdal Hamarta (Ed.) İnsan ve Medeniyet Araştırmaları 2019. Konya: Çizgi Kitabevi
• Landreth, G. (2002). Play therapy: The art of the realtionship (2nd ed). Philadelphia, PA: Brunner-Routledge.
• Landreth, G.L. (2012). Play Therapy The Art of The Relationship. 3rd Edition. New York: Routledge
• Morgenthal, Ashley H. (2015). Child-centered play therapy for children with autism: A Case Study. Doctoral Dissertation, Antioch University, Department of Clinical Psychology, Keene.
• Munns, E. (2013). Theraplay: Bağlanmayı geliştirici oyun terapisi. Oyun terapisinin temelleri. (Çev. Uzm. Psik. Banu Tortamış Özkaya) İkinci basımdan çeviri. Ankara: Nobel Yayınevi
• Norton, C. C., Norton, B. E. (2013). Deneyimsel oyun terapisi. Oyun terapisinin temelleri. (Çev. Uzm. Psik. Banu Tortamış Özkaya) İkinci basımdan çeviri. Ankara: Nobel Yayınevi
• O’Connor, K.,J., New, D. (2002). The Color-Your-Life Technique. In C. Schaefer&D. Cangelosi (Eds.), Play therapy techniques (2nd ed., s.245-256). Northvale, NJ: Aronson.
• O’Connor, K.J. (2013). Ekosistemik Oyun Terapisi. Oyun terapisinin temelleri. (Çev. Uzm. Psik. Banu Tortamış Özkaya) İkinci basımdan çeviri. Ankara: Nobel Yayınevi
• Oaklander, V. (2013). Gestalt Oyun Terapisi. Oyun terapisinin temelleri. (Çev. Uzm. Psik. Banu Tortamış Özkaya) İkinci basımdan çeviri. Ankara: Nobel Yayınevi
• O'Connor, K. (2001). Ecosystemic play therapy. International Journal of Play Therapy, 10(2), 33–44. doi.org/10.1037/h0089478 Piaget, J. (1962). Play, dreams and imitation in childhood. New York: Routledge
• Porter, M.L., Hernandez-Reif, M., Jessee, P. (2009). Play therapy: A review. Early Child Development and Care, 179 (8), s.1025-1040.
• Rowley, J., Slack, F. (2004). Conducting a literatüre review. Management Research News, 27(6), 31-39. doi: 10.01409170410784185
• Salter, K., Beamish, W., & Davies, M. (2016). The effects of child-centered play therapy (CCPT) on the social and emotional growth of young Australian children with autism. International Journal of Play Therapy, 25(2), 78–90. doi.org/10.1037/pla0000012
• Salter, K., Beamish, W., & Davies, M. (2016). The Effects Of Child-Centered Play Therapy (CCPT) On The Social And Emotional Growth Of Young Australian Children With Autism. International Journal of Play Therapy, 25(2), 78-90.
• Schaefer, C.E. (2013). Oyun terapisinin temelleri. (Çev. Uzm. Psik. Banu Tortamış Özkaya) İkinci basımdan çeviri. Ankara: Nobel Yayınevi
• Siegal, D., Hartzell, M. (2004). Parenting from the inside out. New York: Tarcher/ Putman.
• VanFlet, R. (2013). Filial Terapi: Oyunun gücü ile aile ilişkilerini kuvvetlendirmek. Oyun terapisinin temelleri. (Çev. Uzm. Psik. Banu Tortamış Özkaya) İkinci basımdan çeviri. Ankara: Nobel Yayınevi
• Vygotsky, L.S. (1981). The instrumental method in psychology içinde The concept of activity in Soviet psychology J.V. Wertsch (Ed.), s.134-144. Armonk, New York: M.E. Sharpe.
• Ware, J. N. (2014). Play therapy for children with autism spectrum disorder: A single-case design. Doctor Of Philosophy Dissertation, Universıty Of North Texas, Department Of Counseling And Higher Education, Denton.
• Winnicott, D.W. (1982). Playing and reality. London: Routledge.
• Wixson, C. (2015). The Effectiveness Of Child-Centered Play Therapy On TheChallenging Of Early Elementary School Students. Doctoral dissertation. The Georgia State University. Department of Counseling and Psychological Services, Atlanta.