OKUL ÖNCESİ EĞİTİMDE MÜZELERİN ETKİN KULLANIMI

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 97 - 110, 30.04.2022

Yasemin Su

Öz

Müzeler, hem iletişim-eğitim işlevleri gereği, hem de yapısal özellikleri bakımından çocuklara sosyal ve kültürel
açıdan zengin, çok yönlü ortamlar sunmaktadır. Okul öncesi eğitimde müzelerin eğitim ortamı olarak kullanımı
çocuklar için somut öğrenme ortamları sunmasının yanı sıra, etkileşimli ve aktif rol alabilecekler olanaklar da
tanımaktadır. Çocukların müzelerde aktif öğrenme süreçleri deneyimlemeleri, fiziksel, duygusal, sosyal, bilişsel
ve dil gelişimlerini bütüncül olarak desteklenmektedir. Bu nedenle okul öncesi eğitimde çocukların anlamlı
öğrenme süreçleri deneyimlemeleri hem müze kültürünün gelişimi hem de öğrenme süreçlerine katkısı
bakımından değerlendirilmektedir. Okul öncesi eğitimde müzelerin etkin kullanımının desteklenmesi ve
sürekliliğin sağlanması için gerekli bir rehber olan okul öncesi öğretmenlerinin de mevcut durumları ve bu
yöndeki mesleki gelişimi önemli görülmektedir. Bu nedenle okul öncesi öğretmenlerinin sınıf dışı öğrenme
ortamı olarak müzelerde nitelikli uygulamalar gerçekleştirmesini, müzede öğrenme süreçlerine yönelik
farkındalıklarının arttırılmasını ve uygulama deneyimleri bağlamında mevcut durumlarının geliştirilmesini
gerekli kılmaktadır. Araştırma, okul öncesi eğitimde görev yapan okul öncesi öğretmenlerinin, müzelerin
eğitimde etkin kullanımına yönelik mevcut görüşlerinin yansıtılması ve müzede öğrenmeye dair beklentilerin
ortaya çıkarılması amaçlamıştır. Nitel araştırma yönteminde olgu bilim deseninde tasarlanmış bu araştırmada
İstanbul ili resmi anasınıfı, resmi bağımsız anaokulu ve özel anaokullarında görev yapan toplam on okul öncesi
öğretmeni ile yüz yüze görüşmeler sonucunda ortaya çıkan verilere içerik analizi yapılmıştır. Sonuç olarak
araştırma, müzelerin eğitimde etkin kullanımına yönelik bürokratik süreçlerin uygulama noktasında kısıtlayıcı
olduğunu, mesleki gelişim bağlamında müzede öğrenme ya da müze eğitimine dair teorik ve uygulamalı
süreçlerin çok yönlü olarak geliştirilmesi gerektiğini ortaya koymuştur.

Anahtar Kelimeler

Müze Eğitimi, Müzede Öğrenme, Okul Öncesi Eğitim

Kaynakça

• Abacı, Oya (1996). Müze Eğitimi. Sanatta Yeterlilik Tezi. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Resim İş Ana Sanat dalı, İstanbul, s. 27.
• Adıgüzel, H.Ö. (2000), “Müze Pedagojisinin Türkiye’deki Yansımaları ve Müzelerdeki Yaratıcı Drama Uygulamaları”, Müzecilikte Yeni Yaklaşımlar Küreselleşme ve Yerelleşme (s. 130-143). Ankara: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları.
• Alkan, C. & Kurt, M. (2014). Özel Öğretim Yöntemleri, Disiplinlerin Öğretim Teknolojisi, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Aktın, K. (2017). Okul öncesi dönemde müze eğitimi ile çocukların tarihsel düşünme becerilerinin geliştirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 465- 48.
• Creswell, W. J. (2018). Nitel arastirma yontemleri bes yaklsıma gore nitel arastirma ve arastirma deseni. (Ed. M. Bütün & S. B. Demir (.Trans. Eds.). Ankara: Siyasal.
• Dilli, R. (2017). Öğretmenlerin müzelerin öğrenme ortamı olarak kullanımına ilişkin görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, s. 214, 303- 316.
• Dilli, R. ve Dümenci-Bapoğlu, S. (2015). Okul öncesi dönem çocuklarına Anadolu’da yaşamış nesli tükenmiş hayvanların öğretilmesinde müze eğitiminin etkisi. Eğitim ve Bilim, 40(181), 217-230.
• Duran, A. (2016). Okul Öncesi Eğitimde Özel Öğretim Yöntemleri. Serpil Pekdoğan (Ed.), Aktif Öğrenme içinde (135-151). Ankara: Eğiten Kitap.
• Erbay, N. Ö. (2017). Müzelerde Dezavantajlı Gruplara Yönelik Eğitimler. Milli Eğitim Dergisi, 214, (289- 302).
• Ersoy, F. (2017). Fenomenoloji. A. Saban. ve A Ersoy. (Ed). Egitimde nitel arastirma sesenleri icinde (81-134). Ankara: Anı.
• Hooper, G. (1999). Museum Education.The Educational Role of The Museum, Hooper and Greenhill, (Ed.) Reprinted Routledge, New York.
• Falk, J. and Dierking, L. (2002). Learning from museums visitor experiences and the making of meaning.ltamira: Walnut, CA.
• Falk, J.H. & Dierking, L.D. (1995) Public insttitutions for personal learning: Establishing a research agenda. Washington, DC: American Assosciation of Museums.
• Henderson, T.Z. & Atencio, D. J. (2007). Integration of play, learning and experience:What museums afford young visitors. Early Childhood Education Journal, 35, (245-251).
• Mercin, L., & Alakuş, A. O. (2005). Anadolu Güzel Sanatlar Liseleri Programlarının “Müze Eğitimi ve Uygulamaları” Dersi Açısından Değerlendirilmesi. Sanat Dergisi: Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, 8, 1-10.
• Onur, B. (2012). Çağdaş Müze Eğitim ve Gelişim - Müze Psikolojisine Giriş, Ankara: İmge Kitabevi.
• Onur, B. (2013). Müze ve Oyun Kültürü, Ankara: İmge Kitabevi.
• Terwiel, Dizdar C. (2007). ‘Sanat Eğitiminde Bir Yöntem Olarak Müzelerden Yararlanma’. (Ed.) San, İ. Eğitim ve Müze Semineri, (147-157).
• Tüzel, E. (2018). Özel Öğretim Yöntemleri Cilt I. Abdulkadir Uzunöz & Vedat Aktepe (Ed.), Öğrenme Kuramları içinde (149-169). Ankara: Pegem Akademi.
• Ünal, F. (2018). Özel Öğretim Yöntemleri Cilt I. Abdulkadir Uzunöz & Vedat Aktepe (Ed.), Okul Dışı Öğrenme Ortamları içinde (445-461). Ankara: Pegem Akademi.
• Yildirim, A., & Simsek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel arastirrma yontemleri. Ankara: Sezkin.
• http://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/ooproram.pdf