Bedensel Engelli Bireylerin Arjantin Tango Öğrenimi

Yıl 2023, Sayı: Özel Sayı (Ö2), 25 - 33, 31.03.2023

Rıza Özgür Altun , Koray Sazlı

Öz

Türkiye'de, resmî verilere kıyasla, sosyal ortamlarda bulunan engelli kişi oranı oldukça düşüktür. UNESCO'nun İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirası Listesi'ne alınan Arjantin Tango camiasındaysa sayı neredeyse sıfırdır. Tango dansının küresel yaygınlığının en önemli sebeplerden birisi, bedensel beceriye yönelik katı kurallarının bulunmamasıdır. Bu, herkesin kendi bedensel kapasitesi içinde dans edebilmesine olanak sağlamaktadır. Tangoda, hareketlerin nizami tatbiki değil, taşıdığı tavır önemlidir. Dolayısıyla tango için bedensel bütünlüğün sağlanmaması veya hareket sınırlılıkları birinci sırada değer taşımamaktadır.
Engelli olan pek çok kişi, kendini toplumdan dışlanmış hissederek, diğer bireyler gibi sosyalleşmesinin mümkün olmadığı görüşüne sahip hâle gelmiştir. Bu zannın sebeplerinden birisi, farklı engel türlerine göre uyumlanmış sanat öğretim metotların yetersiz olması dolayısıyla yeterince yaygınlaşamamasıdır.
Dans çalışmaları, bireyin hareket kapasitesi doğrultusunda uyarlanarak, engel türüne göre en yüksek verimi sağlayacak dans eğitim programı oluşturulacaktır.
Sanat terapisi kapsamında bulunmayan öğretim programının geliştirilip uygulanması sonucunda iki önemli çıktı öngörülmektedir; sosyal ve duygusal gelişim. Sosyolojik boyutta; kazanılan sosyal dans becerileri ile toplumla kaynaşma olanağının artırılması yer alırken duygusal alanda, benlik algısının gelişmesi ve dolaylı olarak gündelik yaşam becerilerinin geliştirilmesi hedeflenmektedir. Geniş ölçekteyse; özel eğitim programı geliştirilmesi, engelli olmayan bireylerin farkındalık düzeylerini artırarak kaynaştırma çalışmalarının desteklenmesi ve valiliklerce verilen erişilebilirlik belgesine sahip kurumların artması ve denetimlerinin yaygınlaşması hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler

bedensle engelli, tango, sosyal dans, özel eğitim, uyarlanmış eğitim

Argentine Tango Learning For Individuals With Physical Disabilities

Öz

Compared to official data, the rate of disabled people in social settings is quite low in Turkey. In the Argentine Tango community, which is included in UNESCO's Intangible Cultural Heritage List, the number is almost zero. One of the most important reasons for the global prevalence of tango dance is that there are no strict rules for physical dexterity. This allows everyone to dance within their own bodily capacity. In tango, the attitude of the movements is important, not the methodical application. Therefore, the lack of bodily integrity or the limitations of movement are not of primary importance for tango.
Many people with disabilities feel excluded from society and have come to the view that it is not possible to socialize like other individuals. One of the reasons for this misconception is that art teaching methods adapted to different types of disabilities are insufficient and therefore not widespread enough.
Dance exercises will be adapted in line with the movement capacity of the individual, and a dance training program will be created that will provide the highest efficiency according to the type of disability.
Two important outputs are envisaged as a result of the development and implementation of the teaching program that is not within the scope of art therapy; social and emotional development. In the sociological dimension; While increasing the opportunity to socialize with the social dance skills gained, it is aimed to develop self-perception in the emotional field and indirectly to improve daily life skills. On a large scale; it is aimed to develop a special education program, to support inclusion studies by increasing the awareness level of individuals without disabilities, and to increase the number of institutions with accessibility certificates issued by governorship and to expand their inspections.

Anahtar Kelimeler

disabled, tango, social dance, special education, adapted education

Kaynakça

• Altun, R. Ö. (2019). Arjantin tango temel hareketlerinin anatomik analizi [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Teknik Üniversitesi.
• Çakmak, Ö., Biçer, İ., & Demi̇r, H. (2020). Sağlıkta sanat terapisi kullanımı: Literatür taraması. Sağlık ve Sosyal Refah Araştırmaları Dergisi, 2(2), Art. 2.
• Çuhadaroğlu, F. (1986). Adolesanda benlik saygısı [Uzmanlık]. Hacettepe Üniversitesi i Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı.
• Demir, A. (2020). Engelli bireylerin gündelik hayat stratejisi olarak “wheelchair dancing” deneyimleri. Asya Studies, 4(14), Art. 14. https://doi.org/10.31455/asya.815418
• Demirel Temel, S., & Temel, T. (2016). Bedensel-zihinsel gelişim, hareket kabiliyeti ve öğrenme sürecine dans eğitiminin katkıları. Fine Arts, 11(4), Art. 4.
• Duquette, J., Douville, M., Temisjian, K., Steinmander, L., Cataford, G., Poldma, T., Gresset, J., Pinniger, R., Brown, R., Simpson, J., & Mckinley, P. (2012). Tango through different eyes. Adapting tango classes for seniors with visual impairment. Institut Nazareth et Louis-Braille.
• EYHGM, E. ve Y. H. G. M. (2021). Engelli ve yaşlı istatistik bülteni: C. Temmuz 2021. T.C. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı. https://www.aile.gov.tr/media/88684/eyhgm_istatistik_bulteni_temmuz2021.pdf Foster, E. R., Golden, L., Duncan, R. P., & Earhart, G. M. (2013). Community-Based Argentine Tango Dance Program Is Associated With Increased Activity Participation Among Individuals With Parkinson’s Disease. Archives of Physical Medicine and Rehabilitation, 94(2), 240-249. https://doi.org/10.1016/j.apmr.2012.07.028
• Hill, K. (1976). Dance for physically disabled persons: A manual for teaching ballroom, square, and folk dances to users of wheelchairs and crutches. Physical Education and Recreation for the Handicapped, Information and Research Utilization Center (IRUC), 1201 Sixteenth Street, N. https://eric.ed.gov/?id=ED146720
• Kenyon, J. (Direktör). (2006). Ricardo vidort (1929-2006). https://www.youtube.com/watch?v=I3AJKXydkrI
• Koçyiğit, H., Aydemir, Ö., Fişek, G., Ölmez, N., & Memiş, A. (1999). Kısa Form-36 (SF-36)’nın Türkçe versiyonunun güvenilirliği ve geçerliliği. İlaç ve Tedavi Dergisi, 12(2), 102-106.
• Kurşun, Z. (2021). Özel eğitime giriş [Ders notu]. İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi. https://cdn-acikogretim.istanbul.edu.tr/auzefcontent/21_22_Guz/ozel_egitime_giris/1/index.html O’Toole, L., Ryder, R., Connor, R., Yurick, L., Hegarty, F., & Connolly, D. (2015). Impact of a Dance Programme on Health and Well-Being for Community Dwelling Adults Aged 50 Years and Over. Physical & Occupational Therapy In Geriatrics, 33(4), 303-319. https://doi.org/10.3109/02703181.2015.1088112
• Petra Kuppers (Ed.). (2019). Disability Arts and Culture: Methods and Approaches. Intellect Books; eBook Academic Collection (EBSCOhost). https://search.ebscohost.com/login.aspx?direct=true&db=e000xww&AN=2105102&lang=tr&site=eds-live&ebv=EB&ppid=pp_iv
• Sönmemiş, G. (2021). İletişim aracı olarak dans: Ya da dans bir iletişim şekli midir? ARTS: Artuklu Sanat ve Beşerî Bilimler Dergisi, 5, Art. 5. https://doi.org/10.46372/arts.853334
• Stahl, J. (2013). Breaking boundaries. Dance Magazine, 87, 20-20. Academic Search Ultimate.
• Stowe Tango (Direktör). (2021, Ağustos 23). STMF The Naveira Method. https://www.youtube.com/watch?v=EgI4YlNzhjM
• Swoboda, V. (2002, Temmuz 13). Teaching the world to tango: Buenos Aires duo takes us through steps of Argentine dance, which keeps gaining in popularity. The Gazette, F4.
• Terry Collins. (2014). Dance time for disabled. Central Coast, 20. Newspaper Source Plus. UNESCO. (2009). UNESCO- Fourth Session of the Intergovernmental Committee (4.COM) – Abu Dhabi, United Arab Emirates, 28 September to 2 October 2009. https://ich.unesco.org/en/4com
• Wagner, G. M. (2012). It begins with the embrace: Exploring how couples who dance Argentine tango relate on and off the dance floor [PhD Thesis]. Institute of Transpersonal Psychology. Wheelchair DanceSport. (2022). İçinde Wikipedia. https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Wheelchair_DanceSport&oldid=1111111958
• Yabe, K., Kusano, K., & Nakata, H. (2016). Adapted physical activity: Health and fitness. Springer Japan KK.