Küçük Çocukların Sosyal Becerileri ile Sosyal Duygusal İyi Oluş Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 4 Sayı: 2, 75 - 90, 30.04.2023

Hülya Gülay Ogelman , Döne Kahveci

Öz

Sosyal ve duygusal gelişim alanları, farklılıklar gösterseler de birbirleriyle sürekli olarak yoğun bir şekilde etkileşim halindedirler. İki gelişim alanının ortak noktası olabilen kavramlardan biri sosyal duygusal iyi oluştur. Sosyal duygusal iyi oluş, olumlu ruh sağlığı ve zindeliğini ifade edip, iyimserlik, güven, mutluluk, öz-değer, başarı, bir anlam ve amaca sahip olmak, diğerleriyle destekleyici ve memnun edici ilişkiler kurma, kendini anlama, diğerlerinin duygularına etkili bir şekilde karşılık vermeyi içerir. Bu araştırmanın amacı, küçük çocukların sosyal becerilerinin sosyal duygusal iyi oluşları üzerindeki yordayıcı etkisinin incelenmesidir. Çalışmaya 144 çocuk (66 kız (%45.8), 78 erkek (%54.2)) katılmıştır. Araştırmada Kişisel Bilgi Formu, Sosyal Becerileri Değerlendirme Ölçeği ve Sosyal Duygusal İyi Oluş, Psikolojik Sağlamlık Ölçeği (PERİK) olmak üzere üç ölçme aracından yararlanılmıştır. Ölçme araçları, öğretmenler tarafından doldurulmuştur. Veriler, SPSS 20.0 istatistik paket programında analiz edilmiş olup, veriler normal dağıldığı için parametrik tekniklerden Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Katsayısı ve Basit Doğrusal Regresyon Analiz tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmanın bulgularına göre sosyal beceri düzeyi ile sosyal ilişki kurma/sosyal performans, kendini kontrol/öz düzenleme, kendine güven/atılganlık, stresle başa çıkma/duygusal dengelilik, sorumluluk bilinci/görev yönelimi, keşfetmekten keyif alma/keşfetme merakı arasında anlamlı düzeyde ve olumlu yönde ilişki bulunmaktadır. Ayrıca sosyal beceriler küçük çocukların sosyal ilişki kurma/sosyal performans, kendini kontrol/öz düzenleme, kendine güven/atılganlık, stresle başa çıkma/duygusal dengelilik, sorumluluk bilinci/görev yönelimi, keşfetmekten keyif alma/keşfetme merakı değişkenlerini yordamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Sosyal duygusal iyi oluş, sosyal beceriler, okul öncesi dönem, küçük çocuklar

Kaynakça

• AIHW (Australian Institute of Health and Welfare), (2012). Social and emotional wellbeing: development of a children’s headline indicator. Cat. no. PHE 158. Canberra: AIHW.
• Ashdown, D. M., & Bernard, M. E. (2012). Can explicit ınstruction in social and emotional learning skills benefit the social-emotional development, well-being, and academic achievement of young children? Early Childhood Education Journal, 39, 397-405.
• Avcıoğlu, H. (2007). Sosyal becerileri değerlendirme ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması (4-6 yaş). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, 93-103.
• Baardstu, S., Coplan, R. J., Eliassen, E., Brandlistuen, R. E., & Wang, M. V. (2022). Exploring the role of teacher–child relationships in the longitudinal associations between childhood shyness and social functioning at school: A prospective cohort study. School Mental Health, 14, 984–996. doi: 10.1007/s12310-022-09518-1.
• Bagdi, A., & Vacca, J. (2005). Supporting early childhood social-emotional well being: the building blocks for early learning and school success. Early Childhood Education Journal, 33(3), 145-150.
• Bjørgen, K. (2015). Children’s well-being and involvement in physically active outdoors play in a Norwegian kindergarten: Playful sharing of physical experiences. Child Care in Practice, 21(4), 305-323.
• Center on the Social Emotional Foundations for Early Learning (2008). Handout 1.2 Definition of Social Emotional Development. CSEFEL Infant-Toddler Module. http://www.vanderbilt.edu/csefel/inftodd/mod1/1.2.pdf (Erişim tarihi: 28.11.2022).
• Collaborative for Academic Social, Emotional Learning. (2003). Safe and sound: An educational leader’s guide to evidence-based social and emotional learning (SEL) programs. Chicago, IL.
• Çelik, C., & Akyol, C. (2022). Okul Öncesi eğitime devam eden 5-6 yaş çocukların sosyal becerilerinin ailelerin çocuk sevme düzeyleri açısından incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 47, 363-369.
• DeGangi, G. (2000). Pediatric disorders of regulation in affect and behavior: A therapist’s guide to assessment and treatment. San Diego, CA: Academic Press.
• Domitrovich, C. E., Cortes, R. C., & Greenberg, M. T. (2007). Improving young children’s social and emotional competence: a randomized trial of the preschool “PATHS” curriculum. Journal of Primary Prevention, 28, 67–91.
• Durlak, J. A., Weissberg, R. P., Dymnicki, A. B., Taylor, R. D., & Schellinger, K. B. (2011). The impact of enhancing students’ social and emotional learning: a meta-analysis of school-based universal interventions. Child Development, 82, 405-432.
• Durmuşoğlu Saltalı, N., Erbay, F., Işık, E., & İmir, H. M. (2018). Turkish validation of social emotional well-being and resilience scale (PERIK). International Electronic Journal of Elementary Education, 10(5), 525-533.
• Erbay, E., & Amca Toklu, D. (2021). 48-60 Aylık çocukların okula uyumunun sosyal-duygusal iyi oluş ve psikolojik sağlamlık değişkeni açısından incelenmesi. Turkish Studies Education, 16(5), 2213-2226.
• Frogner, L., Hellfeldt, K., Angström, A. K., Andershed, A. K., Kallström, A., Fanti, K. A., & Andershed, H. (2022). Stability and change in early social skills development in relation to early school performance: A longitudinal study of a swedish cohort. Early Education and Development, 33(1), 17-37.
• García-Fernández, C. M., Romera, E. M., Monks, C. P., & Ortega-Ruiz, R. (2022). Peer aggression and victimisation: Social behaviour strategies in early childhood in Spain. Early Childhood Education Journal, doi: 10.1007/s10643-022-01348-9.
• Greenberg, M. T., Weissberg, R. P., O’Brien, M. U., Zins, J. E., Fredericks, L., Resnik, H., et al. (2003). Enhancing school-based prevention and youth development through coordinated social, emotional and academic learning. American Psychologist, 58, 466–474.
• Grossman, J. B., Sepanik, S., Portilla, X. A., & Brown, K. T. (2021). Solutions through social and emotional well-being. Educational Equity, MDRC, 1-8. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED614041.pdf (Erişim tarihi: 28.11.2022).
• Gültekin Akduman, G., Günindi, Y., & Türkoğlu, D., (2015). Okul öncesi dönem çocukların sosyal beceri düzeyleri ile davranış problemleri arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(37), 673-683.
• Hollan, D. (2012). Emerging issues in the cross-cultural study of empathy. Emotion Review, 4(1), 70–78.
• Jones, D. E., Greenberg, M., & Cowley, M. (2015). Early social-emotional functioning and public health: the relationship between kindergarten social competence and future wellness. American Journal of Public Health, 105, 2283–2290.
• Kara, Y., & Aslan, B. (2018). Drama temelli fen etkinliklerinin okul öncesi öğrencilerinin sosyal beceriler üzerine etkisinin incelenmesi: Besinler konusu örneği. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 698-722.
• Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi: Kavramlar, ilkeler, teknikler (31. Basım). Ankara: Nobel Yayınları.
• Mayr, T., & Ulich, M. (2006). Perik: Positive entwicklung und resilienz im kindergartenalltag. Staatinstitut fur frühpädagogik IFP.
• Mayr, T., & Ulich, M. (2009). Social-Emotional well-being and resilience of children in early childhood settings- PERIK: An empirically based observation scale for practitioners. Early Years, 29(1), 45-57.
• Mendo-Lazaro, S., del Barco, B.L., Felipe-Castaño, E., Polo-Del-Río, M.-I., & Gallego, D.I. (2018). Cooperative team learning and the development of social skills in higher education: The variables involved. Frontiers in Psychology, 9, 1536. doi: 10.3389/fpsyg.2018.01536.
• Miyamoto, K., Huerta, M. C., & Kubacka, K. (2015). Fostering social and emotional skills for well-being and social progress. European Journal of Education, 50(2), 147-159.
• Montroy, J. J., Bowles, R. P., Skibbe, L. E., & Foster, T. D. (2014). Social skills and problem behaviors as mediators of the relationship between behavioral self-regulation and academic achievement. Early Childhood Research Quarterly, 29(3), 298-309.
• Ornaghi V, Conte E., & Grazzani I. (2020). Empathy in toddlers: The role of emotion regulation, language ability, and maternal emotion socialization style. Frontiers in Psychology, 11, 586262. doi: 10.3389/fpsyg.2020.586862.
• Özbey, S., & Aktemur Gürler, S. (2019). Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden çocukların motivasyon düzeyleri ile sosyal becerileri ve problem davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8(1), 587-602.
• Pepler, D. J., & Bierman, K.L. (2018). With a little help from my friends: The importance of peer relationships for social-emotional development. Pensylvania, PA: The Pennsylvania State University.
• Poulou, M. (2015). Teacher-student relationships, social and emotional skills, and emotional and behavioural difficulties. IJEP – International Journal of Educational Psychology, 4(1), 84-108.
• Rautakoski, P., Ursin, P. A., Carter, A. S., Kaljonen, A., Nylund, A., & Pijlaha, P. (2021). Communication skills predict social-emotional competencies. Journal of Communication Disorders, 93(3), 106138.
• Rose-Krasnor, L., & Denham, S. (2009). Social-emotional competence in early childhood. In K. H. Rubin, W. M. Bukowski, & B. P. Laursen (Eds.), Handbook of peer interactions, relationships, and groups (pp. 162–179). New York: The Guilford Press. Sanson, A., Hemphill, S. A., & Smart, D. (2004). Connections between temperament and social development: A review. Social Development, 13, 142–170. Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. Boston: Pearson.
• Tatter, G. (2019). Research Stories: Teaching social and emotional skills all day. Usable Knowledge. Harvard Graduate School of Education. https://www.gse.harvard.edu/news/uk/19/01/teaching-social-and-emotional-skills-all-day (Erişim tarihi: 30.11.2022).
• Tasker, M., & Harman, L. (2020). Investing in early years: The importance of protecting children through comprehensive social protection during the critical first 1,000 days of life. Global Social Policy, 20(1), 21-25.
• Türkyılmaz, M. İ., & Pekdoğan, S. (2019). 6-7 yaş çocuklarda sosyal davranış ve okula hazırbulunuşluğun bazı değişkenler açısından incelenmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14(20), 133-160.
• U.S. Department of Education, Office of Special Education and Rehabilitative Services (2021). Supporting Child and Student Social, Emotional, Behavioral, and Mental Health Needs, Washington, DC. https://www2.ed.gov/documents/students/supporting-child-student-social-emotional-behavioral-mental-health.pdf (Erişim tarihi: 30.11.2022).
• Weare, K. (2015). What works in promoting social and emotional well-being and responding to mental health problems in schools? Partnership for Well-being and Mental Health in Schools, (p. 1-15). https://www.walworth.durham.sch.uk/wp-content/uploads/sites/59/2017/09/Promoting-Social-Emotional-Well-being-etc-NCB.pdf (Erişim tarihi: 30.11.2022).
• Yıldırım, G., & Karaman, N. N. (2016). Okul öncesi dönemdeki çocukların sosyal duygusal uyumları ile sosyal beceri düzeyleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Turkish Studies, 11(9), 965-978.