Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli: Okul Öncesi Eğitim Programına İlişkin Öğretmen Değerlendirmeleri

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 2, 261 - 281, 26.12.2025

Servet Kardeş , Süheyla Acar

https://doi.org/10.58667/sedder.1796935

Öz

Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli; öğretim programlarının temel yaklaşımı, öğrenci profili, erdem- değer-eylem çerçevesi, beceriler çerçevesi bileşenlerinden oluşan bütüncül bir modeldir. “Köklerden Geleceğe” sloganıyla ortaya konulan bu vizyon programı çocukların köklerinden aldığı güçle geleceği şekillendirmeleri hedeflenmektedir. Bu araştırmada Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli’nin önemli bir parçası olan okul öncesi programının, okul öncesi öğretmenlerinin gözünden değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bu kapsamda araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden fenomenolojik (olgu) desen kullanılmıştır. Araştırmada Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli okul öncesi programını uygulayan anasınıflarında çalışan altı okul öncesi öğretmeniyle yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla görüşme gerçekleştirilmiştir. Veriler içerik analizi yoluyla analiz edilmiştir. Görüşmelerden elde edilen veriler, programın güçlü yönleri, zayıf yönleri, programın öğretmenlere etkileri, kapsayıcılık ve programın geliştirilmesi için öneriler temaları altında ele alınmıştır. Bu temalar doğrultusunda çeşitli öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

TYMM , Okul öncesi , Program , Öğretmen , Fenomenoloji.

The Türkiye Century Maarif Model: Teacher Evaluations of the Preschool Education Program

Öz

The "Century of Türkiye Maarif Model" is a holistic model consisting of the core approach of the curriculum, student profile, virtue-value-action framework, and skills framework components. With the slogan "From Roots to the Future," this vision program aims to empower children to shape the future with strength drawn from their roots. This study aims to evaluate the preschool curriculum, which is an important part of the Century of Türkiye Maarif Model, from the perspective of preschool teachers. In this context, the study used a qualitative research method, specifically a phenomenological design. Interviews were conducted with six preschool teachers working in kindergartens implementing the Century of Türkiye Maarif Model, using a semi-structured interview form. The data were analyzed through content analysis. The data obtained from the interviews were examined under the themes of the strengths and weaknesses of the program, its effects on teachers, inclusiveness, and suggestions for improving the program. Based on these themes, some recommendations were presented.

Anahtar Kelimeler

TYMM , Preschool , Curriculum , Teacher , Phenomenology.

Kaynakça

• Banks, J. A. (2008). An introduction to multicultural education. Pearson. Barnett, W. S. (2008). Preschool education and its lasting effects: Research and policy implications. https://nepc.colorado.edu/publication/preschool-education
• Berk, Ş. & Özer, B. (2024). “Türkiye Yüzyılı” Maarif Modeli (TYMM) Öğretim Programları’na ilişkin nitel bir değerlendirme. Journal of History School, 73, 3241-3256.
• Boyle, B., and Charles. M., (2016). Curriculum development: A guide for educators. 1st ed. Los Angeles:Sage.
• Creswell, J. W., & Creswell, J. D. (2017). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. Sage publications.
• Çobanoğlu, R., & Yıldırım, A. (2021). Türkiye’de program geliştirme çalışmaları: Cumhuriyet’in ilanından günümüze tarihsel bir analiz. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 19(2), 810-830.
• Darling-Hammond L., & Bransford, J. (Eds). (2005). Preparing teachers for a changing world:What teachers should learn and be able to do. San Francisco, CA: Jossey-Bass.
• Dere Tarla, Gül (2022). Cumhuriyetin ilanından günümüze Türkiye’de okul öncesi eğitimdeki değişimler. Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 6 (1), 253-267.
• Düşek, G., & Dönmez, B. (2012). Türkiye’de yayımlanan okul öncesi eğitim programları. Mesleki Bilimler Dergisi (MBD), 1(1), 68–75.
• Eroğlu Ertek, B. ve Eker C., (2024). 2013 ve 2024 yılı okul öncesi eğitim programlarının karşılaştırılması. The Journal of Academic Social Science. DOI : 10.29228/ASOS.75799
• Gay G (2000) Culturally Responsive Teaching: Theory, Research, and Practice. New York: Teachers College Press.
• Gelişli, E., Yazici, Y. (2012). Türkiye’de uygulanan okul öncesi eğitim programlarının tarihsel süreç içerisinde değerlendirilmesi. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 85-93.
• Gimbert, B., & Cristol, D. (2004). Teaching curriculum with technology: Enhancing children's technological competence during early childhood. Early Childhood Education Journal, 31, 207-216.
• Hughes, J. N. (2010). Identifying quality in preschool education: Progress and challenge. School Psychology Review, 39(1), 48-53.
• Kagan, S. L., Moore, E., & Bredekamp, S. (1995). Reconsidering children's early development and learning: Toward common views and vocabulary,95,(3). National Education Goals Panel. https://eric.ed.gov/?id=ED391576
• Kardeş, S. (2020). Okul öncesi eğitim programının 21. yüzyıl becerileri ve STEAM eğitimi bağlamında incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 16(2), 109-119.
• Kroll, L. R. (2020). Early childhood curriculum development: The role of play in building self-regulatorycapacity in young children. In Reconsidering The Role of Play in Early Childhood (pp. 25-39). Routledge.
• Lieber, J., Butera, G., Hanson, M., Palmer, S., Horn, E., Czaja, C., ... & Odom, S. (2009). Factors that influence the implementation of a new preschool curriculum: Implications for professional development. Early education and development, 20(3), 456-481.
• Mashburn, A. J., & Pianta, R. C. (2006). Social relationships and school readiness. Early education and development, 17(1), 151-176.
• Melhuish, E. C., Ereky-Stevens, K., Petrogiannis, K., Ariescu, A., Penderi, E., Rentzou, K., ... & Leseman, P. (2015). A review of research on the effects of early childhood Education and Care (ECEC) upon child development. CARE project; Curriculum Quality Analysis and Impact Review of European Early Childhood Education and Care (ECEC). https://eprints.bbk.ac.uk/id/eprint/16443/1/CARElitrev.pdf
• Merriam, S. B. (2015). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (çev. Turan, S.). Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook. Sage.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB], (2013). Okul öncesi eğitim programı. MEB Temel Eğitim Genel Müdürlüğü https://mufredat.meb.gov.tr/Dosyalar/20195712275243-okuloncesi_egitimprogrami.pdf.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB], (2024). Okul öncesi eğitim programı. MEB Temel Eğitim Genel Müdürlüğü. https://tegm.meb.gov.tr/dosya/okuloncesi/guncellenenokuloncesiegitimprogrami.pdf
• Mligo, I. R. (2025). International perspectives on early childhood education curriculum development: Reflections on a documentary review. Early Years, 45(1), 119-131.
• Osaki, K. M. 2014. “Curriculum and Quality.” In The quality of education in Tanzania: Issues and experience, edited by J. C. J. Galabawa, F. E. M. K. Senkoro, and A. F. L. Lwaitama, 23–32. Tanzania:Dar es Salaam.
• Panhelova, N., Krutsevych, T., Panhelova, M., Andriy, P., Vladislav, R., Trotsenko, T., ... & Natalia, B. (2020). Complex development of cognitive processes and physical abilities of children of preschool age in the process of motor activity. International journal of applied exercise physiology, 9(1), 73- 84.
• Pianta, R. C., Barnett, W. S., Burchinal, M., & Thornburg, K. R. (2009). The effects of preschool education: What we know, how public policy is or is not aligned with the evidence base, and what we need to know. Psychological science in the public interest, 10(2), 49-88.
• Serdaroğlu, H. U., & Bekir, H. (2024). Okul öncesi eğitim programında güncellemeler. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 1-29.
• Taş, Ş., Şentürk, Ş., & Şiraz, F. (2024). Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli (TYMM) Okul Öncesi Eğitim Programının, Program Ögeleri Açısından İncelenmesi. Uluslararası Eğitimde Nitel Araştırmalarda Mükemmellik Arayışı Dergisi, 3(2), 85-99.
• Turan, F. (2021). Okul Öncesi Eğitim Programları Geliştirme Sürecinde “1953 Ana Okulları Eğitim Programı. International Journal of Social, Political and Economic Research, 8(1), 1-36.
• Uygun, K., & Akgül, G. (2024). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Türkiye Yüzyılı Maarif Modeline İlişkin Görüşleri. Dumlupınar Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(2), 81-102.