An Eclectic Approach to Reflections from Jean-Pierre Duprey's Poetic Universe

Yıl 2025, Sayı: 53, 133 - 150, 20.06.2025

Tülinay Dalak

https://doi.org/10.21497/sefad.1550673

Öz

The world of symbols in French poet Jean-Pierre Duprey’s work, which invites readers into a symbolic realm, is unique to him. With layers of meaning that vary from reader to reader, each image leads into a rich world of its own. The objects that come to life in Duprey’s lines form a whole in the shape of human-animal-object-nature. It is the dark pessimism that is felt in this intertwined whole. The poet, drowning in the sea of despair he has fallen into, clings to art as a way out. In Duprey's poems, we encounter a multi-dimensional surrealist world with traces of art and sculpture. With its colors, shapes and tones, this universe creates a space for multiple interpretations with its multi-layered structure. The poet, who shapes the material of the real world according to their own vision, reveals a different reality by bringing together combinations that do not conform to the reality of the world. The aim of this study is to reveal and shed light on the inner world and creativity of Duprey. In this study, Jean-Pierre Duprey's Behind his double (Derrière son double) was examined with an eclectic method in the light of surrealist, symbolist and fantastic theories.

Anahtar Kelimeler

Jean-Pierre Duprey , symbolism , surrealism , fantastic , T. Todorov

Jean-Pierre Duprey’in Şiir Evreninden Yansıyanlara Eklektik Yaklaşım

Öz

Simgesel dünyaya davet eden Fransız şair Jean-Pierre Duprey’in simgeler dünyası kendine özgüdür. Okurdan okura değişen anlam katmanlarıyla her bir imgenin bir diğerine götürdüğü zengin bir dünyaya girilir. Simgelerin girift anlamlarıyla karşı karşıya gelen okur, anlamın anlamı ürettiği bu dünyada yolunu kaybeder. Duprey’in dizelerinde cisimler canlanır. Bu cisimler insan-hayvan-nesne-doğa şeklinde bir bütün oluşturur. Birbirinin içine geçmiş bu bütüncede hissedilen koyu karamsarlıktır. İçine düştüğü ümitsizlik denizinde boğulan şair çıkış yolu olarak sanata tutunur. Kelimeler dünyasından kendine yeni bir dünya inşa eder. Duprey’in şiirlerinde resim ve heykelin izlerinin olduğu çok boyutlu sürrealist bir dünyayla karşılaşılır. Renkleriyle, şekilleriyle, tınısıyla bu evren çok katmanlı yapısıyla çoklu yorumlara alan açar. Gerçek dünyanın malzemesini kendine göre biçimlendiren şair dünya gerçekliğiyle uyuşmayan bileşimleri bir araya getirerek hayvanın, insanın, bitkinin, doğanın birbiriyle tuhaf ilişkisi üzerine oturttuğu dizeleriyle farklı bir gerçekliğin kapılarını aralar. Yaratıcılık sınırlarını sonuna kadar kullanan şair, derinliklerinden yansıyanları kendi tarzında birleştirerek fantastik bir dünya inşa eder. İlgisiz görünen şeyleri yan yana getirerek özgün ve özgür eserler veren Duprey kendine has bir yaratım ortaya koyar. Amaç bu yaratımı açımlamak ve ışık tutmaktır. Bu çalışmada Jean-Pierre Duprey’in Kendi Kopyasının Ardında adlı eseri eklektik yöntemle sürrealist, sembolist, fantastik kuram ışığı altında incelenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Jean-Pierre Duprey , sembolizm , sürrealizm , fantastik , T. Todorov

Kaynakça

• Arık, Ş. (2019a). Edebi akımlar, sembolizm. A. Mermer & Y. Bayram (Ed.), Edebiyat bilgi ve kuramları içinde (s. 54-55). Ankara: Nobel Yay.
• Arık, Ş. (2019b). Edebi akımlar, sürrealizm. A. Mermer & Y. Bayram (Ed.), Edebiyat bilgi ve kuramları içinde (s. 61-62). Ankara: Nobel Yay.
• Aytaç, G. (2009). Genel edebiyat bilimi. İstanbul: Say Yay.
• Ayyıldız, M. & Birgören, H. (2021). Edebiyat bilgi ve kuramları. Ankara: Akçağ Yay.
• Bazarkaya, O.K. (2023). Edebiyat kuramları, hermenötikten insan-hayvan çalışmalarına. Ankara: Nobel Yay.
• Berton, J-C. (1983). Histoire de la littérature et des idées en France au XX ͤ siècle. Paris: Hatier.
• Bouvet, R. (2007). Étranges récit, étranges lectures: essai sur l’effet fantastique. Québec: Presses de L’université du Québec.
• Bozzetto, R. (2001). Le fantastique dans tous ses états. Paris: Presses Universitaires de Provence.
• Duplessis, Y. (1991). Gerçeküstücülük (İ. Yerguz, E. Çamurdan, Çev.). İstanbul: İletişim Yay.
• Duprey, J-P. (2021). Kendi kopyasının ardında (M. Bağış, Çev.). İstanbul: Ve Yayınevi.
• Échelard, M. (1984). Histoire de la littérature en France au XIX ͤ siècle. Paris: Hatier.
• Eliade, M. (1992). İmgeler simgeler (M.A. Kılıçbay, Çev.). Ankara: Gece Yay.
• Ferran, F. (2000). Le surréalisme. Paris: Nathan.
• Gardin, N. & Olorenshaw R. (2014). Larousse semboller sözlüğü (B. Akşit, Çev.). İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
• Geçtan, E. (2017). Psikanaliz ve sonrası. İstanbul: Metis Yay.
• Jung, C.G. (2019). Psikolojide tipler (N. Nirven Çev.). İstanbul: Pinhan Yay.
• Jung, C.G. (2022). Rüyalar (M. Yalçınkaya, Çev.). İstanbul: Pinhan Yay.
• İnal, T. (1981a). Gerçeküstücülük. Türk dili, yazın akımları özel sayısı, sayı: 349, s. 262-309.
• İnal, T. (1981b). Simgecilik. Türk dili, yazın akımları özel sayısı, sayı: 349, s. 168-218.
• Kantarcıoğlu, S. (2009). Edebiyat akımları, Platon’dan Derrida’ya. İstanbul: Paradigma Yay.
• Kolcu, A.İ. (2019). Edebiyat kuramları, tanım-tenkit-tahlil. Rize: Salkımsöğüt Yay.
• Morgan, C.T. (1989). Psikolojiye giriş. Ankara: Hacettepe Yay.
• Öztokat Kılıçeri, N. (2021). Le Corps dans les contes fantastique et cruels de Maupassant (The body in the fantastic and cruels tales of Maupassant). İstanbul: İstanbul University Press.
• Prince, N. (2008). Le fantastique. Paris: Armand Colin.
• Puzin, C. (2002). Le symbolisme. Paris: Nathan.
• Steinmetz, J-L. (2008). La littérature fantastique. Paris: Presses Universitaires de France, Coll. Que sais-je? No: 907.
• Şentürk, R. (2013). Eleştirel teorinin eleştirisi. İstanbul: Kesit Yay.
• Uslu Üstten, A. (2019a). Dünya edebiyatında düşünce hareketleri ve edebi akımlar, sembolizm. G. Aytaş (Ed.), Edebiyat bilgi ve kuramları içinde (s. 70-72). Ankara: İldem Yay.
• Uslu Üstten, A. (2019b). Dünya edebiyatında düşünce hareketleri ve edebi akımlar, sürrealizm (gerçek üstücülük). G. Aytaş (Ed.), Edebiyat Bilgi ve Kuramları içinde (s. 79-81). Ankara: İldem Yay.
• Todorov, T. (1999). Fantastik edebi türe yapısal bir yaklaşım (N. Öztokat, Çev.). İstanbul: Metis Yay.
• Todorov, T. (2013). Introduction à la littérature fantastique. Paris: Seuil.
• Todorov, T. (1978). Symbolisme et interprétation. Paris: Seuil.