KONYA AŞIKLIK GELENEGİNDE MAHLAS ALMA

Yıl 2006, Sayı: 16, 23 - 33, 13.02.2006

Aziz Ayva

Öz

Mahlas, Türk saz şiirinde ve aşıklık geleneğ nde, aşıklann asıl adları yerine kullandıkları takma adlarına verilen addır. Zamanla, aşıkların ilk adları unutu muş ve mahlaslarıyla anılır olmuşlardır. Aşıklık geleneğinde, aşıkların mahlas almaları çok çeşitli şekillerde olabilmektedir. Biz bu yazımızda, Anadolu aşıklık geleneğinde önemli bir yere sahip olan Konya aşıklık geleneği içerisinde yer alan aşıkların, aşıklık geleneğinde "takma ad" olarak da bilinen mahlas almalarını / kullanmalarını inceleyeceğiz. 

Anahtar Kelimeler

Aşıklık geleneği, Konya, mahlas alma, Konyalı aşıklar

ASSUMING A PSEUDOYNM iN THE TRADITION OF MINSTRELSY iN KONYA

Öz

Mahlas is the name given to the pseudonyms which minstrels use in the Turkish poetry and tradition of minstrelsy. in time, the original names of minstrels were forgotten and they began to be remembered with their mahlases, pseudonyms. Minstrels' assuming pseudonyms can take place in various forms in the traditlon of minstre/sy. in this study, we wi/1 study the assumption/use of mahlas, also known as pseudonyms in the tradition of minstrelsy, by minstrels in the tradition of minstre/sy in Konya, which boasts a significant p/ace in the Anatolian traditlon of minstrelsy.

Anahtar Kelimeler

Traditlon of minstrelsy, Konya, assuming a mahlas, mlnstrels of Konya

Kaynakça

• AKÇA, A. Kemal (1940), Sillenin Halk Şairleri, Konya.
• AKÇA, Kemal (1939), “Anadolu Halk Şairlerinden Silleli Aşık Figânî”, Konya, III (30), Eylül, 1582-1585.
• AKÇA, Kemal (1944), “17 nci Asrın Saz şairlerinden Gezleveii Aşık Ömer", Folklor Postası, 1 (3), 1. Kanun/Aralık, 9—10, 17.
• AKÇA, Kemal (1945), “Baybağanlı Aşık Kul Mustafa / Hayatı ve Eserleri”, Folklor Postası, 1 (5), Şubat, 7—8.
• ALPTEKİN, Ali Berat (2003), Benden Toprak istenir mi? Öksüz Ozan, Konya.
• ALPTEKİN, Ali Berat (2004), Ağlayan Bayrak x Aşık Fethi Kadıoğlu, Konya.
• AYVA, Aziz (2003), “Aşık Ataroğlu ve Şiirleri”, Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 14, Güz, 59-79.
• AYVA, Aziz (2004), "Bilinmeyen Bir Aşık: Bozkırlı (Konya) Aşık Hüseyin”, Erciyes, 27 (313), Ocak, 14-17.
• AYVA, Aziz (2005), Konya Aşıklık Geleneği ve Aşık Ataroğlu Hayatı-Sanatı- Şiirleri-Şiirlerinin Tahlili, Konya, 2 Cilt, Konya, XXIII + 1196 s. Danışman: Doç. Dr. Metin ERGUN, (Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayımlanmamış Doktora Tezi).
• AYVA, Aziz (2006a), “Hadimli (Konya) Aşık Özhanî ve Şiirleri", Türk Halk Kültürü Araştırmaları 2001, Ankara, 19-35. FF- 5. '1: =S 32 ' Azis AYVA
• AYVA, Aziz (2006b), “Konya Aşıklık Geleneginde Kadın Aşıklar”, Prof. Dr. Saim Sakaoğlu Armağanı, Konya, 581-590.
• AYVA, Aziz (20060), “Günümüz Konya Aşıklık Geleneğinden Bir Sima: Aşık Kadıoğlu (Fethi Kadıoğlu)”, Kırk Bir Kere Edebiyat, Konya, 2, Nisan—Mayıs- Haziran, 6-10.
• AYVA, Aziz (2006ç), “Bir Aşığın Aşık Oğlu: Aşık Hanoğlu (Oğuzhan Atar) ve Şiirleri”, Çalı, 84, Temmuz-Ağustos, 18-19.
• AYVA, Aziz, (200601), “Günümüz Konya Aşıklık Geleneğinden Bir Sima: Aşık Garip (Hasan Hüseyin Erden)”, basımda.
• ERGUN], Sadeddin Nüzhet-Mehmed Ferid [UĞUR] (1926), Konya Vilâyeti Halkiyat ve Harsiyatı, Konya; 2. bs., hzl. Prof. Dr. Hüseyin AYAN, Kenya 2002.
• ERGUN, Saadeddin Nüzhet [1936], Aşık Ömer, İstanbul.
• ES, Selçuk (1968), “Hacı Lütfiye Hanım”, Türk Folklor Araştırmalan, 11 (229), Ağustos, 5043-5044.
• GAZIMIHAL, Mahmut Ragıp (1945), “Konyalı Halk Musikicileri I”, Folklor Postası, 1 (9), Haziran, 5-6.
• GAziMiHAL, Mahmut Ragıp (1945), “Konyalı Halk Musikicileri ıı”, Folklor Postası, 1 (10), Temmuz, 3-4.
• GAZIMIHAL, Mahmut Ragıp (1946), “Kenya Halk Sazcıları III”, Folklor Postası, 2 (15), Nisan, 3-6.
• GAZİMİHAL, Mahmut Ragıp (1946), “Konyalı Halk Sazcıları IV: Siileli Halk Musikicileri”, Folklor Postası, 2 (17), Haziran, 7—8.
• GAZİMIHAL, Mahmut Ragıp (1947), “Kenya Saz Şairleri”, Kenya, 11 (108—109- 110), Ekim-Kasım-Aralık, 3-4.
• GAZIMIHAL, Mahmut Ragıp (1947), Konya’da Musiki, Ankara.
• HALICI, Feyzi (1982), Aşık Şem’i Hayatı ve Şiirleri, Ankara.
• HALICI, Feyzi (1992), Aşıklık Geleneği ve Günümüz Halk Şairleri / Güldeste, Ankara, 674 s.
• HALICI, Mehdi (1985), Kenya Sazı ve Türküleri, İstanbul.
• KAYA, Doğan (1994), Sivas’ta Aşıklık Geleneği ve Aşık Ruhsati, Sivas.
• KİŞMIR, Celâleddin (1966), “Konyalı Halk Ozanları I, II”, Yeni Kenya, 8-10,10— 11 Ekim, 2.
• KÖPRÜLÜ, ,M' Fuad (1962), Türk Sazşâirleri II / XVII. Asır Sazşâirlerinden: Gevherî-Aşık Ömer-Karaca Oğlan (dış kapakta Sazşâirleri), Ankara, 191 —377 s.
• Konya Aşıkıık Geleneginde Mamas Alma ' 33
• ÖZSOY, Bekir Sami (1981), Konyalı Altı Halk Aşığı, Konya, (Selçuk Üniversitesi Fen—Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Lisans tezi).
• ÖZSOY, Bekir Sami (1986), Silleli Surat? Hayatı ve Eserleri, Ankara (Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü), (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Vll + 145 5. + Çalışmada esas alınan bir cöngün ve Surürî hakkında yazılmış eski harfli yazıların fotokopisi.
• SAKAOĞLU, Saim (2003), “Konya’da Aşık Edebiyatı”, Konya’da Düşünce ve Edebiyat Sempozyumu, 23—24 Mayıs 2003, Konya, 100—123.
• SÜRAL, Mahmut (1963), "Alime Hoca Hanım’ın Kişiliği ve Menteşeli”, Türk Folklor Araştırmaları, 8 (166), Mayıs, 3066-3067.
• TAŞ, Gülşah (1996), Konya’lı Aşık Salih'i, Konya, (Lisans tezi), 76 s.
• USLU, Abdurrahman (1998), Konyalı Üç Aşıktan Derlemeler / Abdullah Coşkun— Mehrnet Atar[oğlu] Zekeriya Özhan, Konya, (Selçuk Üniversitesi Fen—Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Lisans Tezi), 95 s.
• USMAN, Raşit (1948), “Konyalı Emine Hanım”, Konya, 118-119, Ağustos-Eylül, 5-9.
• YAKICI, 'Ali (1994), “Başlangıcından 20. Yüzyıla Kadar Konya'da Aşıklık Geleneği” Gazi Universitesi Gazi Eğitim Fakültesi / Yeni Dönem, 2, Bahar, 177-201.
• ' *???” Ü âlî-= '.-.'-:".:'.'-' “ML:: : . ""'f 'İ'i- i'd-Ğİ"
• ı'İ ., .._ . 1- Ir-‘I'I .1.} '— -: ::l ' İ Sr.-i î“)? :—_., uu