THE FAMOUS GHAZİ MUBARIZ AL-DİN HALiFET GAZİ iN THE PERIOD OF TURKEY SELJUKS

Yıl 2006, Sayı: 16, 237 - 248, 13.02.2006

Sefer Solmaz

Öz

Mubariz al-din Halı/et Gazi was an emir of the Danişmendids but with the /afi of thls state he became an employee of the Turkey Seljuks. Halifet Gazi semed in administrative, military and tn culturally way. His birth date and place is not known, but his father's name was Tulf and his grandfather's name was Türkan-şah. He was emir of Sinop Sahil Muhafaza and governor of Amasya and Erzurum. He was appolnted as commanding offtcer in the Georgian conquest in 1232 and felt in this conquest. His body was brought to Amasya and buried in a türbe (tomb) called ajter hlmself. 

Anahtar Kelimeler

Halifet Gazi, Turkey Seljuks, Amasya, Danishmendname, Danishmendids, Hüseyin Hüsameddin

TÜRKİYE SELÇUKLULARI DEVRİNİN ÜNLÜ GAZİSİ MÜBARİZÜ'D-DİN HALIFET GAZİ

Öz

Mübarlıü'd-din Halifet Gazi Danişmendli emirlerinden iken bu devletin yıkılışından sonra Türkiye Selçukluları'nın hizmetine girmiştir. Hali/et Gazi bu devlete idarı, asker, ve kültürel yönden hizmetler vermiştir. Doğum tarihi ue yeri bilinmeyen Halı/et Gazl'nln babasının adı Tulf, dedesinin adı ise Türkan-şah'tır. O, Sinop Sahtl Muhafaza Emirliği ile Amasya ve Erzurum valilikleri yapmıştır. 1232 yılında ordu komutanı olarak atandığı Gürcistan seferinde şehit düşmüş ve cesedi Amasya'ya getirilerek burada kendi adıyla anılan türbesine defnedilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Halifet Gazi, Türkiye Selçukluları, Amasya, Anadolu, Danişmend-name, Danişmendliler, Hüseyin Hüsameddin

Kaynakça

• ABDİ—ZADE Hüseyin Hüsameddin, (1986), Amasya Tarihi, (Sad. Ali Yılmaz- Mehmet Akkuş, C.l, Ankara
• ABÜ’L-FARAC Tarihi, (1987), trc. Ömer Rıza Doğrul, C.II, TTK Yay., Ankara: 2. baskı.
• AKPINAR, Turgut, (1991), “Amasya Tarihi”, DiA, C.III, istanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.
• AKSARAYİ, Kerimü’d-din Mahmud, (1944), Müsâmeretü’l—ahbâr ue Müsâyeretü’l— Ahyâr, (nşr. Osman Turan), Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.
• AMASYA 1967 ii Yıllığı, İzmir 1967.
• AMASYA 1973 1'1 Yıllığı, Ankara 1973.
• ASLANAPA, Oktay, (1973), Türk Sanatı, C.II, İstanbul
• BABİNGER, Franz, (1982), Osmanlı Tarih Yazarları ve Eserleri, (çev. Coşkun Uçok), Ankara
• BARTHOLD, W., (1977) İslâm Medeniyeti Tarihi (Başlangıç, izah ve düzeltmeler M. Fuad Köprülü), Ankara:
• BAYDUB, Nezahat, (1970), Kültepe (Kanı'ş) ve Kayseri Tarihi Üzerine Araştırmalar, lstanbul
• BAYRAM, Mikâil, (1991a), Ahi Evren ve Ahi Teşkilâtı’nın Kuruluşu, Konya:
• BAYRAM, Mikâil, (1991b Haziran), “Selçuklular Zamanında Tokat ve Malatya
• ' Yöresinin Fikri ve Kültürel yapısı ve Siyasi Boyutları”, TDA, 5.72, 5.87-98.
• CANT AY,Tanju, (1977), “Bir Kuzey-Batı Anadolu Gezisinden Notlar", Sanat Tarihi Yıllığı, C.VII, 521-35.
• GABRİEL, Albert, (1936), Monument Tums d’Anatolie, C.], Paris
• HAKİM Bereket, Tuhfe-i' Mübârizî, Konya İzzet Koyunoğlu Kip, nr.12049, izi—.P- 613.
• HÜSEYİN Hüsameddin, (1327-1330), Amasya Tarihi, C.1, istanbul
• HÜSEYİN Hüsameddin, (1329-1332), Amasya Tarihi, c.11, İstanbul
• İSMAİL Hakkı, (1927) Kitabeler, C.], İstanbul
• KÖPRÜLÜ, M. Fuad, (1965), “Alp” iA, C.I, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• KUBAN, Doğan, (1965) Anadolu Türk Mimarisinin Kaynak ve Sorunları, İstanbul
• MELİK Danişmend Tarihi (Danişmend—name), İstanbul Belediye Atatürk Kitaplığı Muallim Cevdet, nr.441, mal"-2625 .' 'ı. ".?—"7. -:.=" . ,.ı - "&_2. ;..u .- İli—"’t" % 7-. J 248 ' Sq'er SOLMAZ
• MELİKOFF, Irene, (1960) La Geste De Melik Danişmend, 0.11, Paris:
• SEVİM, Ali - YÜCEL Yaşar, (1990), Türkiye Tarihi, 0.1, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.
• SÜRYANİ Keşiş Mikail’in Vekayi—nâmesi, trc. H. D. Andreasyan, ıı, TTK Ktp.'nde 44—2 no’lu basılmamış nüsha.
• TEKİNDAĞ, M. C. Şehabecldîn, (1971), “İzzet Koyunoğlu Kütüphanesinde Bulunan Türkçe Yazmalar Uzerinde Çalışmalar I”, Türkiyat Mecmuası, CLXVI, 9.133-139.
• TUNCER, Orhan Cezmi, (1986), Anadolu Kümbetlerı', C.l, Ankara
• TURAN, Osman, (1988), Türkiye Selçuklular Hakkında Resmî Vesikalar, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay., 2.baskı
• TURAN, Osman, (1993), Selçuklular Zamanında Türkiye, İstanbul: Boğaziçi yay., 3.baskı.
• UZUNÇARŞILI, İsmail Hakkı, (1984), Osmanlı Devleti Teşkilâtına Medhal, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.
• ÜLKEN, Hilmi Ziya, (1966), Türkiye ’de Çağdaş Düşünce Tarihi, C.II, İstanbul
• YİNANÇ, Mükrimin Halil, (1965), “Amasya” İA, C.], İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• YİNANÇ, Mükrimin Halil, (1988), “Danişmendliler” iA, c.ııı, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
• YİNANÇ, Refet, (1982), “Selçuklu Medreselerinden Amasya Halîfet Gazi Medresesi ve Vakıfları", VD, CXV, 5.5-22.
• '-71:I:‘LEE3'=H% "ı ' 3.:i'-,-_-::-"--.':-1191')?" - “".—,