Almanca ve Türkçede Adın Belirtme Durumu

Yıl 2018, Sayı: 40, 159 - 170, 24.12.2018

Zeki Uslu Ayşe Uyanık

https://doi.org/10.21497/sefad.515248

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı Almanca ve Türkçede adın belirtme
durumunu karşılaştırmalı olarak incelemek, benzerlik ve farklılıklarını ortaya
çıkarmak ve Almanca öğrenen Türkler için bu konudaki öğrenme zorluklarına çözüm
önerileri geliştirmektir. Çalışma iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde
adın belirtme durumu her iki dilde de ayrıntılı olarak incelenmektedir. Adın
belirtme durumunda iki dil arasındaki en belirgin fark nesnenin belirtililik
özelliğinde ortaya çıkmıştır. Türkçe tümcede nesne ekli ya da eksiz bulunabilmektedir.
–İ ekini alan nesne belirtilidir. Almancada ise nesne ister belirtili ister
belirtisiz olsun artikeli mutlaka Akkusativ durumda çekimlenmek zorundadır.
İkinci bölümde öğrenci uygulamalarına yer verilmiştir. Öğrencilere çalışma
kağıdı dağıtılmış ve üç farklı değişkende adın belirtme durumunu kullanma
başarıları ölçülmüştür. Tümce kurmada ve Türkçeden Almancaya çeviride “ein”
belirsiz artikelinin Akkusativ durumda çekimlenmemesi, Almancadan Türkçeye
çeviride ise belirtisiz nesneye “–İ” ekinin getirilmesi en sık yapılan hatalar
olarak bulunmuştur. Hatalar çözümlendiğinde bunların yalnızca Türkçe ile
Almancanın yapısal farklılığından kaynaklanmadığı, birinci yabancı dil olarak
öğrenilen İngilizcenin de etkisi olduğu anlaşılmıştır. Bu sonuçlara göre
öğrencilerin dillere daha çözümleyici yaklaşmasının sağlanması ve dil bilinci
oluşturulması yönünde çaba harcanması gerektiği ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ad çekimi, belirtme durumu, nesne, fiil istemi.

The Accusative of the Noun in German and Turkish

Öz

The subject of this study is the
accusative of the noun in German and Turkish. The aim of the study is to find
similarities and differences in the field of the accusative and to develop
solution proposals for learning difficulties. The study consists of two parts.
In the first part, the accusative case of the noun is examined in detail in
both languages. The biggest difference between two languages is found in the
definiteness of the accusative object. The accusative object can be used in Turkish
with or without suffix -İ. The accusative object with the suffix -i is
determined. But the definiteness of the object must be shown in German with the
definite article. The second part examines the students' test. A test has been
carried out at Selcuk University, Konya among students in the Department of
German Language and Literature. An analysis of the mistakes showed that there
are particular problems regarding the translation of Turkish sentences into
German and declension of the articles. It became clear that the mistakes not
only consist of the structural differences between the two languages, but also
that the first foreign language English plays an important role. The foreign
language learner must be more careful when comparing languages and their
language awareness needs to be developed.

Anahtar Kelimeler

Declension of the noun, accusative, object, valence of verbs

Kaynakça

• Apeltauer, Ernst (1997). Grundlagen des Erst- und Fremdsprachenerwerbs. Berlin: Langenscheidt.
• Balcı, Tahir (2006). Valenzstrukturabhängige Probleme beim DaF-Lernen türkischer Studierender. DaF, 4 Quartal. Herder Institut. Leibzig. 239-241.
• Balcı, Tahir (2009): Grundzüge der Türkisch-Deutschen Kontrastiven Grammatik. Adana: Ulusoy Matbaası.
• Balcı, Umut (2013). Direkte und indirekte Objekte im Deutschen und Türkischen. Turkish Studies - International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 8/1. 871-879.
• Banguoğlu, Tahsin (1998). Türkçenin Grameri. Ankara: TDK Yay. 5. bs.
• Çelik, Aylin Jale-Sakarya Maden, Sevinç (2016). Eine Studie zur Ermittlung der Einstellung der Lehramtskandidaten für Deutsch bezüglich der Kasusdifferenzierung im Deutschen. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 18/1. 159-176.
• Doğan, Nuh (2016). İstem Sözlükleri ve Türkçe. The Journal of Academic Social Science Studies 42, 251-268.
• Dreyer, Hilke-Schmidt, Richard (2006). Lehr-und Übungsbuch der deutschen Grammatik. München: Hueber.
• Duden (1995). Duden 4. Grammatik der deutschen Gegenwartssprache. Mannheim: Dudenverlag.
• Ergin, Muharrem (1993). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: Bayrak Yay.
• Gencan, Tahir Nejat (1979). Dilbilgisi. Ankara: TDK Yay.
• Helbig, Gerhard-Buscha, Joachim (1988). Deutsche Grammatik. Ein Handbuch für den Ausländerunterricht. Leibzig: Veb Verlag Enzyklopädie.
• Hengirmen, Mehmet (1998). Türkçe Dilbilgisi. Ankara: Engin Yay.
• Islıoğlu, Selma (2014). Yabancı Dil olarak Türkçenin Öğretiminde Nesne Durum Ekinin Kullanımı ile ilgili Yanlışlar ve Çözüm Önerileri. Route Educational and Social Science Journal 1 (2). 101-115.
• Johanson, Lars (1977). Bestimmtheit und Mitteilungsperspektive im türkischen Satz. Zeitschrift der Deutschen Morgenländischen Gesellschaft. 1186-1203.
• Kaçar, Erdal (2016). Eylem-Eyleyen İlişkisi Bağlamında Nesne Kavramı. Diyalog interkulturelle Zeitschrift für Germanistik 1. 29-39.
• Karahan, Leyla (1999). Yükleme (accusative) ve İlgi (genitive) Hâli Ekleri Üzerine Bazı Düşünceler. 3. Uluslararası Türk Dil Kurultayı 1996. Ankara: Kılıçaslan Matbaacılık. 605-611.
• Klein, Wolfgang (1992). Zweitspracherwerb. Studienbuch Linguistik. Frankfurt: Anton Hain.
• Korkmaz, Zeynep (2003). Türkiye Türkçesi Grameri. Ankara: TDK Yay.
• Uslu, Zeki (2016). Türkçe-Almanca Karşılaştırmalı Temel Dilbilgisi. Ankara: Anı Yay.