Tarihsel Romana Genel Bakış ve Dominique Baudis’nin Cebelitarık Âşıkları’nda Ülkü-Arzu Çatışması Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2019, Sayı: 42, 35 - 54, 25.12.2019

Fatih Aynacı

https://doi.org/10.21497/sefad.675006

Öz

XIX. yüzyıldan günümüze uzanan süreçte popülerliğini her geçen gün artıran tarihsel roman, bazı edebiyat bilimciler tarafından roman türünün özgül ağırlığı karşısında vasat düzeyde bir anlatı türü olarak ele alınırken, çoğu edebiyat bilimciye göre ise, romanın bir alt türü olarak kabul edilir. Türün sözcük yapısı incelendiğinde, nesnelliğin ve olgusallığın yansıması olarak değerlendirilebilecek “Tarih” disiplini ile, öznelliği ve hayâl gücünü temsil eden “Roman” türünün birleşimi söz konusudur. Bu nedenle disiplinlerarası kaynaşmaya örnek oluşturduğu söylenebilir. Roman türünün gerçek hayattan kesitler sunduğu düşünüldüğünde, tarihsel roman, okuru gerçeklikle daha yakından yüzleştiren bir edebî tür olarak kendini gösterir. Buna karşın, anlatılarda kurgunun her zaman bir adım önde ilerlediği görülür. Modern anlamda tarihsel romanın İngiltere’de başladığı bilinmesine rağmen, Fransız edebiyatında da seçkin örnekleri bulunmaktadır. Esasen bir siyasetçi olan Dominique Baudit’nin 2010 Prix Mediterranée ödülüne layık görülen Cebelitarık Âşıkları (Les Amants de Gibraltar, 2010) adlı romanı da bu örnekler arasında sayılabilir. Romanda anlatı kişileri arasında çeşitli konularda duygular ve eylemler düzeyinde cereyan eden bazı çatışmalara rastlanmaktadır. Genel olarak ülkü ve arzu kavramları üzerinden sınıflandırılabilecek bu çatışmalar, doğurduğu olumlu ya da olumsuz sonuçlar nedeniyle anlatı kişilerinin yaşamını etkilemektedir. Bu bağlamda Dominique Baudit’nin söz konusu tarihsel romanının incelendiği bu çalışmada, öncelikle tarihsel romandan, tarihsel romanın gelişiminden bahsedilmiş, ardından tematik inceleme konusu olarak ülkü ve arzu kavramları incelendikten sonra, kişi ve olaylar çerçevesinde bu kavramların anlatıdaki yansımalarına değinilmiştir. Yararlılık ve kalıcılık bakımından ülkü kavramının olumlu bir yönünün olduğu, buna karşın bireye ruhen zarar vermesi ve geçiciliği simgelemesi nedeniyle arzu kavramının olumsuz bir içeriğe sahip olduğu vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Tarihsel roman, kurgusal gerçeklik, ülkü, arzu, çatışma

General View to Historical Novel and an Investigation on the Ideal-Desire Conflict in Les Amants de Gibraltar of Dominique Baudis

Öz

While the historical novel, which has increased its popularity day by day, is considered by some specialists as a mediocre narrative genre, according to most specialists, it is considered as a subgenre of the novel. It is a combination of the “History” being a reflection of objectivity and factivity with the “Novel” representing subjectivity and imagination. As the novel presents sections from real-life, historical novel shows up as a literary genre that brings together the reader with reality. Nevertheless, it is seen that fiction is more dominant. French politician Dominique Baudit’s novel Les Amants de Gibraltar (2010), which is awarded 2010 Prix Mediterranée, can be indicated among these examples. In the novel, there are some conflicts among the narrative characters on various issues within the frame of emotions and actions. These conflicts, which are generally shaped around the concepts of ideal and desire, affect the lives of personages because of their positive or negative consequences. In this context of the study where the historical novel in of Dominique Baudit is examined, the development of the historical novel is explored first. Then, the concepts of ideal and desire as the subjects of thematic examination are analysed. It is consequently revealed that the ideal has a positive aspect in terms of usefulness and permanence, whereas the desire has a negative content due to its harmful influences and temporary results.

Anahtar Kelimeler

Historical novel, fictional reality, ideal, desire, conflict

Kaynakça

• Argunşah, H. (2016). Tarihî Roman. M. Argunşah (Ed.), Tarih ve Roman (s. 9-28). İstanbul: Kesit Yayınları.
• Aristoteles (2014). Nikomakhos’a etik. (Z. Özcan, Çev.). Ankara: Sentez Yayınları.
• Baudis, D. (2012). Cebelitarık âşıkları. (G. Akgerman, Çev.). İstanbul: Can Yayınları.
• Bezci, B. (2005). Kant ve Hegel’in felsefesinde etik anlayışı. Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 9 (5), 48-61.
• Carr, E. H. (2015). Tarih nedir?. (M. G. Gürtürk, Çev.). İletişim Yayınları: İstanbul.
• Descartes (2016) Ruhun tutkuları. (M. Erşen, Çev.). Ankara: Say Yayınları.
• Göğebakan, T. (2004). Tarihsel roman üzerine. Ankara: Akçağ Yayınları.
• Lukács, G. (2010). Tarihsel roman. (İ. Doğan, Çev.). Ankara: Epos Yayınları.
• Öktem Ü. (2007). Kant ahlakı. A.Ü. Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi, 18, 11-22.
• Platon (1943). Epinomis. (A. Cemgil, Çev.). İstanbul: M.E.B. Yayınları.
• Platon (1993). Phaidros. (H. Akverdi, Çev.). İstanbul: M.E.B. Yayınları.
• Platon (1999). Devlet. (S. Eyüpoğlu, Çev.). İstanbul: İş Bankası Yayınları.
• Platon (2001). Phaidon. (H. R. Atademir & K. Yetkin, Çev.). İstanbul: Sosyal Yayınları.
• Skilton, D. (1977). The English novel, Defoe to the Victorians. London: Barnes-Noble Publishers.
• Tural, S. K. (1982). Tarihi roman ve Atsız’ın tarihi romanları üzerine düşünceler. H. Ağca, İ. Karakuş & T. Türkdoğan (Ed.), Zamanın Elinden Tutmak (s. 220-261). İstanbul: Ötüken Yayınları.
• Tural, S. K. (1993). Tarihî roman geleneği veya Cezmi. Doğumunun 150. Yılında Namık Kemal (s. 58-91). Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.