Matbu Bir Remilnâme Örneği

Yıl 2020, Sayı: 43, 221 - 242, 15.06.2020

Savaşkan Cem Bahadır

https://doi.org/10.21497/sefad.756017

Cited By: 3

Öz

Sözlükte “kumlu arazi” anlamına gelen reml (ﻣﻞ ﺮ) kelimesi terim olarak “kaybolan bir şeyin yerini bulmak, merak edilen bir işin sonucunu öğrenmek amacıyla kum üzerine çizilen çizgilerle fal bakmak” demektir. Araplar arasında yaygın bir fal çeşidi olan remil zamanla diğer kültürlere de geçmiştir. Daha sonraki dönemlerde bu fal için kum yerine kâğıt veya tahta kullanılmaya başlandığı halde falın adı değişmemiştir. Türkçede ise remil; “remil atmak” / “remil dökmek” ifadeleriyle karşılanmaktadır. Remilnâmeler bir tür olarak edebiyatımızda ve kütüphanelerimizde kendine yer bulmuştur. Hazırlanan çalışmada fal, remil ve bu kavramların tarihi süreci hakkında kısa bilgiler verilmiştir. Bu kısa girişin ardından Bayerische Staats Bibliothek (Bavyera Devlet Kütüphanesi) A.or 6072 numarada kayıtlı, 1840 tarihli Remilnâme isimli matbu eserin tavsifi yapılmış ve eserin metni ilim âlemine sunulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Remil, remilnâme, fal, falnâme, klasik Türk edebiyatı

A Printed Geomancy Book Example

Öz

Geomancy means “sandy lands” in the dictionary, also referred as a term “to find the place of a lost thing, to look at the result of a curious work with drawing lines on sand for to cast lots.” Geomancy is one of the common augury types among Arabs and it has spread to other culters. In later periods, paper or wood was used instead of sand for geomancy but the name of the augury did not change. It is known as “remil atmak” / “remil dökmek” in Turkish. Geomancy books have found their place in our literature and libraries as a genre. In this study, after giving brief information about geomancy science, we try to give the text of Remilnâme which is in Bayerische Staats Bibliothek (Bavaria National Library) and registered with the number A.or 6072.

Anahtar Kelimeler

Geomancy, geomancy book, augury, augury book, classical Turkish literature

Kaynakça

• Aydemir, E. (2018). Remil ilmi ve divan şiirine yansımaları. Akademik Dil ve Edebiyat Dergisi, 2, 159-180.
• Aydın, M. (1995). Fal. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 12, s. 134-138). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.
• Çelebi, İ. (1995). Fal. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 12, s. 138-139). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.
• Çelebi, İ. (2007). Remil. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 34, s. 555-556). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.
• Duvarcı, A. (1993). Türkiye’de falcılık geleneği ile bu konudaki iki eser Falnâme-i Risâle-i li-Ca’fer-i Sadık ve Tefe’ülnâme. Ankara: Kültür Bakanlığı Halk Kültürlerini Araştırma Geliştirme Genel Müdürlüğü.
• Sümer, N. (2016). Cahiliye Araplarında falcılık. Milel ve Nihal Dergisi, 1: 134-157.
• Uzun, M. (1995). Falnâme. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (C. 12, s. 141-145). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.