A Holistic Approach to PhD Theses in Turkish Language Education (1995-2020)

Yıl 2021, Sayı: 46, 43 - 68, 16.12.2021

Beytullah Karagöz İzzet Şeref

https://doi.org/10.21497/sefad.1031689

Cited By: 8

Öz

This study aims to determine the research profiles of Ph.D. dissertations on Turkish
language education submitted between 1995 and 2020 in Turkey. The study examines the
main research themes and trends in Ph.D. dissertations with a comprehensive approach. The
study is carried out based on the data of the Higher Education Council Thesis Center and
analyzes 248 dissertations on Turkish language education. The dissertations are analyzed
according to the criteria such as annual thesis production, keywords, subject area, the title of
advisor, research method and design, data collection tools, data analysis method, sample
selection method, and thesis-publication ratio. The data in the study are analyzed by content
analysis to reveal the bibliographic, thematic, and methodological dimensions of the
dissertations in detail. According to the results of the study, 2015 is the year that the most
dissertations on this subject were produced. The Ph.D. dissertations are mainly submitted
under the supervision of professor doctors. Mixed research designs are the most preferred
design in dissertations. Since 2010, teaching Turkish to foreigners has attracted great interest
in doctoral dissertations. It is clear that more than half of the dissertations (53.22%) have been published. The Journal of Mother Tongue Education is the most preferred media organ for
publication in dissertations that have turned into journal articles.

Anahtar Kelimeler

Turkish Language education, Ph.D. dissertations, content analysis, holistic approach, publication

Türkçe Eğitimi Doktora Tezlerine Bütünsel Bir Yaklaşım (1995-2020)

Öz

Bu çalışmada Türkiye’de 1995-2020 yılları arasında savunulan Türkçe Eğitimi doktora
tezlerinin araştırma profilinin ortaya konması amaçlanmıştır. Araştırma, Yükseköğretim
Kurulu Tez Merkezi verilerine dayalı olarak gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın kapsamını
Türkçe Eğitimi alanında tamamlanan toplam 248 doktora tezi oluşturmaktadır. Doktora
tezleri yıllık tez üretimi, danışman unvanı, konu alanı, araştırma yöntem ve deseni, tez-yayın oranı ölçütleri çerçevesinde ele alınmıştır. Çalışmanın verileri, içerik analizi tekniği ile
çözümlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, alanda en çok tez 2015 yılında üretilmiştir.
Doktora çalışmaları, ağırlıklı olarak Prof. Dr. unvanlı akademisyenlerin danışmanlığında
gerçekleştirilmiştir. Tezlerde desen olarak en çok karma araştırma desenleri tercih edilmiştir.
Türkçe Eğitimi doktora tezlerinde, 2010 yılından sonra Yabancılara Türkçe Öğretimi
konusunun yoğun olarak araştırıldığı tespit edilmiştir. Doktora tezlerinin yarısından
fazlasının (%53,22) yayına dönüştüğü belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Türkçe eğitimi, doktora tezleri, içerik analizi, bütünsel yaklaşım, yayın

Kaynakça

• Akaydın, Ş. & Çeçen M. A. (2015). Okuma becerisiyle ilgili makaleler üzerine bir içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 40(178), 183- 198.
• Al, U. & Doğan, G. (2012). Hacettepe Üniversitesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü tezlerinin atıf analizi. Türk Kütüphaneciliği, 26(2), 349-369.
• Alpaydın, Y.& Erol, İ. (2017). Türkiye’de eğitim ekonomisi alanında yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 45(45), 23-41.
• Altın, N. (2004). Eğitim programları ve öğretim alanında yapılan yüksek lisans tezlerinin analizi (Ankara, Gazi ve Hacettepe Üniversitesi). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Andersen, J. P. & Hammarfelt, B. (2011). Price revisited: on the growth of dissertations in eight research fields. Scientometrics, 88(2), 371–383. doi:10.1007/s11192-011-0408-8.
• Araújo, C. A. (2006). Bibliometria: evolução histórica e questões atuais. Em questão, 12(1), 11- 32.
• Arriola‐Quiroz, I., Curioso, W. H., Cruz‐Encarnacion, M.& Gayoso, O. (2010). Characteristics and publication patterns of theses from a Peruvian medical school. Health Information & Libraries Journal, 27(2), 148-154.
• Aydın, B. (2017). Yükseköğretim kurulu tez merkezinde (yöktez) yiyecek içecek işletmeciliği alanında kayıtlı bulunan tezlerin bibliyometrik analizi. Disiplinlerarası Akademik Turizm Dergisi, 2(1), 23-38.
• Bangani, S. (2018). The impact of electronic theses and dissertations: a study of the institutional repository of a university in South Africa. Scientometrics, 115(1), 131-151.
• Bayramlar, H., Karadağ, R., Kanra Gürtürk, A. Y., Öçal, A., Dağ, Y., & Sarı, Ü. (2015). Publication patterns of ophthalmology residency dissertations in Turkey. European Journal of General Medicine, 12(3), 213-216.
• Boyacı, S. & Demirkol, S. (2018). Türkçe eğitimi alanında yapılan doktora tezlerinin incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(2), 512-531.
• Bozkurt, B. Ü. & Uzun, N. E. (2015). Türkçenin eğitimi-öğretimine ilişkin bir alanyazını değerlendirmesi: uluslararası bilimsel toplantılarda eğilimler/yönelimler, Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 1/2, 1-15.
• Börekçi, M. (2015). Bir bilim alanı olarak Türkçe ve Türkçe Eğitimi. Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, II, 405-414.
• Broadus, R. N. (1987). Toward a definition of “bibliometrics”. Scientometrics, 12(5-6), 373-379.
• Büyükikiz, K. (2014). Yabancılara Türkçe öğretimi alanında hazırlanan lisansüstü tezler üzerine bir inceleme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(25), 203-213.
• Case, D. O. (2007). Looking for information: A survey of research on ınformation seeking, needs, and behavior. 2nd ed. Amsterdam: Elsevier/Academic Press.
• Ceren, D., Aydın, M. & Onarıcıoğlu, A. S. (2018). Okuma eğitimi üzerine yapılan tezlerde eğilimler: Bir içerik analizi çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 2377- 2392
• Cin Şeker, Z. (2020). Ana Dili Eğitimi Dergisi’nde yayınlanan makalelerin anahtar kelimeleri üzerine betimsel bir analiz. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(3), 797-811.
• Correia, A., Paredes, H., & Fonseca, B. (2018). Scientometric analysis of scientific publications in CSCW. Scientometrics, 114(1), 31-89.
• Coşkun, E., Balcı, A. & Özçakmak, H. (2013). Trends in writing education: An analysis of postgraduate theses written in Turkey. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 93, 1526– 1530.
• Creswell, J. W. (2016). Araştırma deseni. (Çev. Ed. S. B. Demir). Ankara: Eğiten Kitap Yayıncılık.
• DeMola, P. M., Hill, D. L., Rogers, K., & Abboud, J. A. (2009). Publication rate of abstracts presented at the shoulder and elbow session of the American Academy of Orthopaedic Surgery. Clinical Orthopaedics and Related Research, 467(6), 1629-1633.
• Dhaliwal, U., Singh, N., & Bhatia, A. (2010). Masters theses from a university medical college: Publication in indexed scientific journals. Indian journal of ophthalmology, 58(2), 101.
• Donegan, D. J., Kim, T. W., & Lee, G. C. (2010). Publication rates of presentations at an annual meeting of the American Academy of Orthopaedic Surgeons. Clinical Orthopaedics and Related Research, 468(5), 1428-1435.
• Echeverria, M., Stuart, D., & Blanke, T. (2015). Medical theses and derivative articles: dissemination of contents and publication patterns. Scientometrics, 102(1), 559-586.
• Ertekin, C. (2014). Bilimsel araştırma ve bilimsel performans ölçümü. Türk Nöroloji Dergisi, 20(2), 32-36.
• Evans, S. C., Amaro, C. M., Herbert, R., Blossom, J. B., & Roberts, M. C. (2018). “Are you gonna publish that?" Peer-reviewed publication outcomes of doctoral dissertations in psychology. PloS one,13(2), e0192219.
• Eyüp, B. (2020). Türkçe öğretmenleri ile ilgili yapılan lisansüstü tezlerin eğilimleri: Bir içerik analizi (2000-2019). RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (21), 536-558. DOI: 10.29000/rumelide.843489.
• Falkingham, L.T. & Reeves, R. (1998). Context analysis–a technique for analysing research in a field, applied to literature on the management of R&D at the section level. Scientometrics, 42(2), 97-120, available at: https://doi.org/10.1007/BF02458351
• Fernández-Cano, A., Torralbo, M., & Vallejo, M. (2012).Time series of scientific growth in Spanish doctoral theses (1848–2009). Scientometrics, 91(1), 15-36.
• Ferreras-Fernández, T., García-Peñalvo, F. J., Merlo-Vega, J. A., & Martín-Rodero, H. (2016). Providing open access to PhD theses: Visibility and citation benefits. Electronic Library and İnformation Systems, 50(4), 399-416. doi:10.1108/PROG-04-2016-0039
• Finlay, C. S., Sugimoto, C. R., Li, D. F., & Russell, T. G. (2012). LIS dissertation titles and abstracts (1930–2009): where have all the library gone? Library Quarterly, 82(1), 29–46. doi:10.1086/662945.
• Gao, S. J., Yu, W. Z., & Luo, F. P. (2009). Citation analysis of PhD thesis at Wuhan University, China. Library Collections, Acquisitions, and Technical Services, 33(1), 8-16.
• Garfield, E. (1976). Journal citation reports. Current contents. 7-20. http://www. garfield. Library. upenn. edu/essays/v2p 558y.
• Geuna, A. (2015). Global mobility of research scientists: The economics of who goes where and why. Amsterdam: Elsevier
• Gould, J. (2016). What’s the point of the PhD thesis?.Nature News, 535(7610), 26.
• Göçer, A. & Arslan, S. (2018). Türkiye’de dil bilgisi öğretimi üzerine hazırlanan lisansüstü tezler hakkında bir meta-analiz çalışması. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 107- 122.
• Güzel, A. (2003a). Eğitim fakültelerinde Türkçe öğretmenliği bölümünün kuruluşu ve hedefleri. Türklük Bilimi Araştırmaları, (13), 7.
• Güzel, A. (2003b). Türkçenin eğitimi-öğretimi bölümlerinde kurulması gerekli görülen anabilim dalları hakkında yeni projelerimiz. Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 13, 13-86.
• Hall, L. & Burns, L. (2009). Identity development and mentoring in doctoral education. Harvard Educational Review, 79(1), 49-70.
• Harley, D. (2013). Scholarly communication: cultural contexts, evolving models. Science, 342(6154), 80-82.
• Hernández-González, V., De Pano-Rodríguez, A., & Reverter-Masia, J. (2020). Spanish doctoral theses in physical activity and sports sciences and authors’ scientific publications (LUSTRUM 2013–2017). Scientometrics, 122(1), 661-679.
• Horta, H.,& Santos, J. M. (2016). The impact of publishing during PhD studies on career research publication, visibility, and collaborations. Research in Higher Education, 57(1), 28-50.
• Işıksoluğu, M. (1994). Tezler ve danışmanlık. Eğitim ve Bilim, 18(94), 57-66.
• Jones, M. (2013, July). Issues in Doctoral Studies-Forty Years of Journal Discussion: Where have we been and where are we going?.In Proceedings of the Informing Science and Information Technology Education Conference (pp. 83-104).Informing Science Institute.
• Kan, O.& Uzun, G. (2016). Türkçe Eğitimi alanındaki yüksek lisans tezlerinin yöntem bölümlerine ilişkin sözbilimsel yapı özellikleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 331-343.
• Kaptan, S. (1998). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri (11. Baskı). Ankara: Tek Işık Web Ofset
• Karagöz, B. & Koç Ardıç, İ. (2019). Ana Dili Eğitimi Dergisi’nde yayımlanan makalelerin bibliyometrik analizi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 7(2), 419-435.
• Karagöz, B. & Şeref, İ. (2020). Yazma becerisiyle ilgili makaleler üzerine bir inceleme: Web of Science veri tabanında eğilimler. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(1), 67-86.
• Kim, S., Hansen, D., & Helps, R. (2018). Computing research in the academy: insights from theses and dissertations. Scientometrics, 114(1), 135-158.
• Kot, F. C. & Hendel, D. D. (2012). Emergence and growth of professional doctorates in the United States, United Kingdom, Canada and Australia: A comparative analysis. Studies in Higher Education, 37(3), 345-364.
• Kousha, K. & Thelwall, M. (2019). Can Google Scholar and Mendeley help to assess the scholarly impacts of dissertations?.Journal of Informetrics, 13(2), 467-484.
• Krippendorff, K. (2012). Content analysis; An introduction to its methodology (3rd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Kumar, V. & Stracke, E. (2007).An analysis of written feedback on a PhD thesis. Teaching in Higher Education, 12(4), 461-470.
• Kuruppu, P. U. & Moore, D. C. (2008). Information use by PhD students in agriculture and biology: A dissertation citation analysis. Libraries and the Academy, 8(4), 387-405.
• Kushkowski, J. D., Parsons, K. A.& Wiese, W. H. (2003). Master’s and doctoral thesis citations: analysis and trends of a longitudinal study. Libraries and the Academy, 3(3), 459- 479, doi:10.1353/ pla.2003.0062
• Kwan, B. S. C. (2010). An investigation of instruction in research publishing offered in doctoral programs: The Hong Kong case. Higher Education, 59(1), 55-68.
• Larivière, V. (2012).On the shoulders of students? The contribution of PhD students to the advancement of knowledge. Scientometrics, 90(2), 463-481.
• Larivière, V., Zuccala, A. & Archambault, É. (2008). The declining scientific impact of theses: Implications for electronic thesis and dissertation repositories and graduate studies. Scientometrics, 74(1), 109-121.
• Lee, A. (2008). How are doctoral students supervised? Concepts of doctoral research supervision. Studies in Higher Education, 33(3), 267-281.
• Lindahl, J., Colliander, C., & Danell, R. (2020). Early career performance and its correlation with gender and publication output during doctoral education. Scientometrics, 122(1), 309-330.
• McCallin, A. & Nayar, S. (2012). Postgraduate research supervision: A critical review of current practice. Teaching in Higher Education, 17(1), 63-74.
• Miles, M. B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Sourcebook. (2nd Edition). SAGE Publications.
• Moher D, Shamseer L, Clarke M, Ghersi D, Liberati A, Petticrew M, et al. Preferred reporting items for systematic review and meta-analysis protocols (PRISMA-P) statement (2015). Systematic Review. 2015;4(1).
• Morichika, N. & Shibayama, S. (2016). Use of dissertation data in science policy research. Scientometrics, 108(1), 221-241.
• Nieminen, P., Sipilä, K., Takkinen, H. M., Renko, M., & Risteli, L. (2007). Medical theses as part of the scientific training in basic medical and dental education: experiences from Finland. BMC Medical Education, 7(1), 51.
• Nisonger, T. E. (2008). The “80/20 rule” and core journals. The Serials Librarian, 55(1-2), 62-84.
• Ogunyemi, D., Bazargan, M., Norris, K., Jones-Quaidoo, S., Wolf, K., Edelstein, R. & Calmes, D. (2005). The development of a mandatory medical thesis in an urban medical school. Teaching and Learning in Medicine, 17(4), 363-369.
• Oliveira, L. R. S., Figueiredo, A. A., Choi, M., Ferrarez, C. E. P. F., Bastos, A. N., & Netto, J. M. B. (2009). The publication rate of abstracts presented at the 2003 urological Brazilian meeting. Clinics, 64(4), 345-349.
• Overall, N. C., Deane, K. L., & Peterson, E. R. (2011). Promoting doctoral students' research self-efficacy: Combining academic guidance with autonomy support. Higher Education Research & Development, 30(6), 791-805.
• Powell, R. R. & Connaway, L. S. (2004). Basic research methods for librarians (4th ed.) Westport, CT: Libraries Unlimited.
• Ramos-Pardo, F. J. & Sánchez-Antolín, P. (2017). Production of educational theory doctoral theses in Spain (2001–2015). Scientometrics, 112(3), 1615-1630.
• Robson, C. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri. (Çev. Ed. Şakir Çınkır ve Nihan Demirkasımoğlu). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Serenko, A., Bontis, N., Booker, L., Sadeddin, K. & Hardie, T. (2010), A scientometric analysis of knowledge management and intellectual capital academic literature (1994-2008). Journal of Knowledge Management, 14(1), 3-23.
• Sevim, O. & İşcan, A. (2012).Türkçenin eğitimi ve öğretimi alanında yapılan yüksek lisans tezlerinde geçen anahtar kelimelere dönük bir içerik analizi. Turkish Studies, 7(1), 1863- 1873.
• Sevim, O. & Özdemir-Erem, N. H. (2012). Türkçe Eğitimi alanındaki yüksek lisans tezlerinin başlıklarına ve özetlerine eleştirel bir bakış. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 1(3), 174-186.
• Sipahi, H., Durusoy, R., Ergin, I. Ş. I. L., Hassoy, H., Davas, A., & Karababa, A. O. (2012). Publication rates of public health theses in international and national peer-review journals in Turkey. Iranian Journal of Public Health, 41(9), 31.
• Soler-Monreal, C., Carbonell-Olivares, M., & Gil-Salom, L. (2011).A contrastive study of the rhetorical organisation of English and Spanish PhD thesis introductions. English for Specific Purposes, 30(1), 4-17.
• Sprague S, Bhandari M, Devereaux PJ, et al. (2003). Barriers to full-text publication following presentation of abstracts at annual orthopaedic meetings. JBJS, 85(1), 158-163.
• Stubb, J., Pyhältö, K., & Lonka, K. (2012).The experienced meaning of working with a PhD thesis. Scandinavian Journal of Educational Research, 56(4), 439-456.
• Suber, P. (2012). Open access. Cambridge, MA: MIT Press. Erişim adresi: https://dash.harvard.edu/bitstream/handle/1/10752204/9780262517638_Open_Access.pd f?sequ ence=1&isAllowed=y
• Şeref, İ. & Karagöz, B. (2019a). A bibliometric profile of literature of Turkish language education teaching: A case study of 9th International Language Education-Teaching Conference. European Journal of Alternative Education Studies, 4(1), 106-124.
• Şeref, İ. & Karagöz, B. (2019b). Türkçe Eğitimi akademik alanına ilişkin bir değerlendirme: Web of Science veri tabanına dayalı bibliyometrik inceleme. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 5(2), 213-231.
• Şeref, İ. & Karagöz, B. (2020). Citation analysis of graduate theses on teaching of Turkish as a foreign language (1988-2019). Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 49(2), 1145- 1183.
• Tavşancıl, E., Çokluk, Ö., Çıtak, G. G., Kezer, F., Yıldırım, Ö. Y. ve Bilican, S. (2010). Eğitim bilimleri enstitülerinde tamamlanmış lisansüstü tezlerin incelenmesi (2000–2008). Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi Kesin Raporu.
• Tok, M.& Potur, Ö. (2015). Trends of the academic studies in writing education area (2010– 2014 years). Journal of Mother Tongue Education, 3(4), 1-25.
• Tonta, Y. (2017). TÜBİTAK Türkiye Adresli Uluslararası Bilimsel Yayınları Teşvik (UBYT) Programının değerlendirilmesi. Ankara: TÜBİTAK ULAKBİM. Retrieved November 18, 2020, from http://ulakbim.tubitak.gov.tr/sites/images/Ulakbim/tonta_ubyt.pdf.
• Trafford, V.,& Leshem, S. (2008). Stepping stones to achieving your doctorate: By focusing on your viva from the start: Focusing on your viva from the start. McGraw-Hill Education (UK).
• Vaismoradi, M., Turunen, H., & Bondas, T. (2013). Content analysis and thematic analysis: Implications for conducting a qualitative descriptive study. Nursing & Health Sciences, 15(3), 398-405.
• Veletsianos, G.,& Shepherdson, P. (2016). A systematic analysis and synthesis of the empirical MOOC literature published in 2013–2015. International Review of Research in Open and Distributed Learning, 17(2), 198-221..
• Yaman, H.,& Atay, E. (2007). PhD theses in Turkish sports sciences: A study covering the years 1988–2002. Scientometrics, 71(3), 415-421.
• Yazıcı, N. (2013). Çocuk edebiyatı alanında üniversitelerde yapılan lisans sonrası çalışmalar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(28-1), 441-452.
• Yıldız, D. (2016). Uluslararası dil dergilerinde yayımlanan makalelerin amaç/konu ve yöntem açısından incelenmesi, GEFAD/GUJGEF, 36(2): 399-425.
• Yılmaz, M. (2005). 80/20 kuralı. Türk Kütüphaneciliği, 19(3) 308-320.
• YÖK. (2020). YÖK Ulusal Tez Merkezi:‘Türkçe Eğitimi’. Retrieved October 27, 2020, from https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Yurtsever, E. & Gülgöz, S. (1999). The increase in the rate of publications originating from Turkey. Scientometrics, 46(2), 321-336.
• Yücel-Toy, B. (2015). Türkiye’deki hizmet öncesi öğretmen eğitimi araştırmalarının tematik analizi ve öğretmen eğitimi politikalarının yansımaları. Eğitim ve Bilim, 40(178).
• Yüksel, M., İpekçi, T., & Tunçkıran, A. (2018). Publication rates of dissertations written in medical faculties of Turkey in the field of urology between the years 2008, and 2011, and citation analysis: A cross-sectional study. Turkish Journal of Urology, 44(4), 341.
• Zainuddin, Z. & Halili, S. H. (2016). Flipped classroom research and trends from different fields of study. International Review of Research in Open and Distributed Learning, 17(3), 313-340.
• Zong, Q. J., Shen, H. Z., Yuan, Q. J., Hu, X. W., Hou, Z. P., & Deng, S. G. (2013). Doctoral dissertations of Library and Information Science in China: A co-word analysis. Scientometrics, 94(2), 781-799.
• http://apps.webofknowledge.com/
• https://atif.sobiad.com/index.jsp?modul=impact-faktoru
• https://eric.ed.gov/
• https://trdizin.gov.tr/
• https://yuzikibinbursu.yok.gov.tr/doktora-istatistikleri
• https://akademik.yok.gov.tr/AkademikArama/view/searchResultviewListAuthorAndScField s.jsp#.