Absürd Trajikomedilerde Diyatextüel Etkileşimler ve Sahiplenme Mekanizmaları: Tom Stoppard ve Sanchis Sinisterra Üzerine Bir İnceleme

Yıl 2025, Sayı: 53, 85 - 102, 20.06.2025

Jorge Arroita

https://doi.org/10.21497/sefad.1541526

Öz

Bu makale, iki absürd trajikomedi olan Tom Stoppard tarafından yazılan Guildenstern and Rosencrantz are dead (1966) ve José Sanchis Sinisterra tarafından yazılan Ñaque, o de piojos y actores (1980) oyunlarında kullanılan sahiplenme mekanizmalarını incelemek amacıyla, metinlerarasılık ve üstmetinsellik kuramsal çerçevesini uygulamaktadır. Her iki oyun da biçimsel ve türsel olarak Beckett’in Godot’yu Beklerken adlı eserinden etkilenmiş olup, benzer yazınsal süreçleri ve amaçları paylaşmaktadır: Ana altmetinlerinde (sırasıyla Hamlet ve El viaje entretenido) yer alan önemsiz karakterleri merkezî figürlere dönüştürmek, aynı zamanda bu karakterleri yapı, tür ve üslup açısından dönüştürmektir. Bu metinsel olguları ve metinlerarası işlemleri ayrıntılı biçimde çözümlemek adına, metinlerarasılık ve üstmetinsellik kavramları yeniden yapılandırılarak çiftmetinsellik adı verilen yeni bir kuramsal çerçeve sunulacaktır. Bu çalışma, söz konusu oyunlar ile onların altmetinleri arasında gerçekleşen dönüşümlere, bu dönüşümlerin yalnızca yeni metinlerin inşasına değil, aynı zamanda önceki metinlerin yorumlanışına nasıl etki ettiğine de derinlemesine odaklanacaktır.

Anahtar Kelimeler

Metinlerarasılık , sahiplenme , yeniden yazım , parodi , üstkurmaca

Diatextual Exchanges and Appropriation Mechanisms in the Absurdist Tragicomedies of Tom Stoppard and Sanchis Sinisterra

Öz

This article will apply the theoretical framework of intertextuality and hypertextuality to study appropriation mechanisms used in two absurdist tragicomedies: Guildenstern and Rosencrantz are dead (1966) by Tom Stoppard, and Ñaque, o de piojos y actores (1980) by José Sanchis Sinisterra. These two plays, both stylistically and generically influenced by Beckett’s Waiting for Godot, hold the same writing processes and purposes: that is, to take minor characters of their main hypotexts (Hamlet and El viaje entretenido, respectively) and convert them in main characters of their own, but also transforming them and implementing changes in structure, genre, and style. To break down these textual phenomena and their inter-textual procedures, some concepts will be introduced, restructuring both intertextuality and hypertextuality according to a new theory named as diatextuality. Specifically, this study will deepen in the transformations occurred in between these plays and their hypotexts, and how those transformations may affect, not only in the construction of the new texts, but also in the interpretation of the former.

Anahtar Kelimeler

Intertextuality , appropriationism , rewriting , parody , metafiction

Kaynakça

• Barthes, R. (1981). Theory of the Text. Robert Young (Ed.), in Untying The Text (pp. 31-47). London: Routledge.
• Barthes, R. (2004). S/Z. Madrid: Siglo XXI Editores.
• Camarero, J. (2008). Intertextualidad. Redes de textos y literaturas transversales en dinámica intercultural. Barcelona: Anthropos.
• García-Rodríguez, M. J. (2021). Teoría de la parodia. Madrid: Visor.
• Genette, G. (1997). Palimpsestes. Nebraska: University of Nebraska Press.
• Hutcheon, L. (1985). Uma teoria da parodia. Ensinamentos das formas de arte do século XX. Lisboa: Edições 70.
• Hutcheon, L. (2004). A Poetics of Postmodernism. New York & London: Routledge.
• Hutcheon, L. (2013). A Theory of Adaptation. New York: Routledge.
• Luhmann, N. (2006). System as Difference. Organization, 13(1), pp. 37-57.
• Müller, W. (1991). Interfigurality. A Study on the Interdependence of Literary Figures. Heinrich Plett (Ed.), in Intertextuality (pp. 101-121). Berlin: Walter de Gruyter.
• Pardo, P. J. (2018). De la transescritura a la transmedialidad: poética de la ficción transmedial. Antonio J. Gil González & Pedro Javier Pardo (Eds.), in Adaptación 2.0. Estudios comparados sobre intermedialidad (pp. 41-92). Binges: Éditions Orbis Tertius.
• Saint-Gelais, R. (2001). Adaptation et transfictionnalité. A. Mercier y E. Pelletier (Eds.), in L’adaptation dans tous ses états (pp. 243-258). Quebec: Nota Bene.
• Samoyault, T. (2008). A intertextualidade. São Paulo: Aderaldo&Rothschild Editores.
• Sanchis Sinisterra, J. (2008). Ñaque, o de piojos y actores. Valencia: Ñaque Editora.
• Sanders, J. (2016). Adaptation and Appropriation. New York: Routledge.
• Stoppard, T. (1968). Guildenstern and Rosencrantz are dead. New York: Groove Press.
• Weisstein, U. (1975). Introducción a la literatura comparada. Barcelona: Planeta.