Artiküler eminens ve glenoid fossa pnömatizasyonunun tanısında konik ışınlı bilgisayarlı tomografi ve dijital panoramik radyografi kullanımının değerlendirilmesi

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 4, 280 - 286, 11.11.2019

Berrin Çelik Cemile Özlem Üçok Ezgi Nazman

Öz

Amaç: Bu çalışmada, Konik ışınlı bilgisayarlı tomografi (KIBT) ve dijital
panoramik radyografi (DPR) kullanılarak artiküler eminens pnömatizasyonu (PAT)
ve glenoid fossa pnömatizasyonunun (PGF) prevalansının tespit edilmesi ve
karakteristik özelliklerinin değerlendirilmesi amaçlanmaktadır.

Gereç ve Yöntemler: Bu çalışmada 9-82 yaş aralığındaki 325 hastanın (155 kadın 170 erkek)
KIBT ve DPR görüntüleri PAT ve PGF varlığı açısından retrospektif olarak
incelendi. Cinsiyet, yaş, lokalizasyon, yön ve lezyon tipi gibi çeşitli
karakteristik özellikler ve değişkenler arasındaki farklar Ki Kare testi ile
değerlendirildi.

Bulgular: DPR ve KIBT görüntüleri incelendiğinde PAT ve PGF prevalansı her
iki yöntem için de kadın hastalarda daha yaygın olarak olarak tespit edilmiştir
(p<0.005). Panoramik radyografiler incelendiğinde PAT için sol taraf (%
43.6) unilateral (% 69.2) lokalizasyon ile multiloküler (% 76.9) lezyon tipi,
PGF için ise sol taraf (% 35.7) unilateral (% 59.6) lokalizasyon ve
multiloküler (% 84) bir lezyon tipi görülmüştür (p>0.05). Diğer yandan, KIBT
görüntüleri değerlendirildiğinde PAT için sol taraf (% 31.8) unilateral (%
62.1) lokalizasyon ile multiloküler (% 60.6) lezyon tipi, PGF için ise sol
taraf (% 25.2) bilateral (% 50.3) lokalizasyon ve multiloküler (% 74.8) bir
lezyon tipi görülmüştür (p<0.05).

Sonuç: Elde edilen sonuçlar ışığında PAT ve PGF’nin teşhisinde KIBT
görüntülerinin kullanılmasının daha hassas ve güvenilir sonuçlar vereceği
sonucuna varılmıştır.

ANAHTAR
KELİMELER

Artiküler
Eminens, Dijital Panoramik Radyografi, Glenoid Fossa, Konik Işınlı Bilgisayarlı
Tomografi, Pnömatizasyon

Anahtar Kelimeler

Artiküler Eminens, Dijital Panoramik Radyografi, Glenoid Fossa, Konik Işınlı Bilgisayarlı Tomografi, Pnömatizasyon

Kaynakça

• 1. Hill CA. Ontogenetic change in temporal bone pneumatization in humans. Anat Rec (Hoboken). 2011;294:1103-1115. 2. Tyndall DA, Matteson SR. Radiographic appearance and population distribution of the pneumatized articular eminence of the temporal bone. J Oral Maxillofac Surg 1985; 43(7), 493-497. 3. de Rezende Barbosa, GL, Nascimento MDCC, Ladeira DBS, Bomtorim VV, da Cruz AD, Almeida SM. Accuracy of digital panoramic radiography in the diagnosis of temporal bone pneumatization: A study in vivo using cone-beam-computed tomography. J Craniomaxillofac Surg 2014;42(5), 477-481. 4. Friedrich RE, Viezens L, Grzyska U. Pneumatization of the zygomatic process of temporal bone on computed tomograms. GMS Interdiscip Plast Reconstr Surg DGPW 2016; 5. 5. Ladeira DBS, Barbosa GLR, Nascimento MCC, Cruz AD, Freitas DQ, Almeida SM. Prevalence and characteristics of pneumatization of the temporal bone evaluated by cone beam computed tomography. Int J Oral Maxillofac Surg 2013;42(6), 771-775. 6. Kaugars GE, Mercuri LG, Laskin DM. Pneumatization of the articular eminence of the temporal bone: prevalence, development, and surgical treatment. J Am Dent Assoc 1986;113: 55e57. 7. Orhan K, Delilbasi C, Orhan AI. Radiographic evaluation of pneumatized articular eminence in a group of Turkish children. Dentomaxillofac Radiol 2006;35: 365e370. 8. Miloglu O, Yilmaz AB, Yildirim E, Akgul HM. Pneumatization of the articular eminence on cone beam computed tomography: prevalence, characteristics and a review of the literature. Dentomaxillofac Radiol. 2011;40(2):110–4. 9. Orhan K, Delilbasi C, Cebeci I, Paksoy C. Prevalence and variations of pneumatized articular eminence: a study from Turkey. Oral Surg Oral Med Oral Pathol Oral Radiol Endod 2005;99: 349e354. 10. Orhan K, Oz U, Orhan AI, Ulker AE, Delilbasi C, Akcam O. Investigation of pneumatized articular eminence in orthodontic malocclusions. Orthod Craniofac Res 2010;13: 56-60. 11. İlgüy M, Dölekoğlu S, Fişekçioğlu E, Ersan N, İlgüy D. Evaluation of pneumatization in the articular eminence and roof of the glenoid fossa with cone-beam computed tomography. Balkan Med J. 2015;32(1):64–8. 12. Mosavat F, Ahmadi A. Pneumatized articular tubercle and pneumatized roof of glenoid fossa on cone beam computed tomography: prevalence and characteristics in selected Iranian population. J Dentomaxillofac Radiol Pathol Surgery 2015;4(3):10–4. 13. Buyuk C, Gunduz K, Avsever H. Prevalence and characteristics of pneumatizations of the articular eminence and roof of the glenoid fossa on cone-beam computed tomography. Oral Radiol 2018;1-6, https://doi.org/10.1007/s11282-018-0334-z. 14. Srivathsa SH, Malleshi SN, Patil K, Guledgud MV. A retrospective study of panoramic radiographs for zygomatic air cell defect in children. Saudi J Oral Sci 2014; 1: 79. 15. Yavuz MS, Aras MH, Gungor H, Buyukkurt MC. Prevalence of the pneumatized articular eminence in the temporal bone. J Craniomaxillofac Surg. 2009;37(3):137–9. 16. Broonosh P, Shakibafard A, Mokhtare MR, Munesi Rad T. Temporal bone pneumatisation: a computed tomography study of pneumatized articular tubercle. Clin Radiol. 2014;69(2):151–6. 17. Nagaraj T, Nigam H, Balraj L, Santosh H, Ghouse N, Tagore S. A population-based retrospective study of zygomatic air cell defect in Bengaluru. J Med Radiol Pathol Surg. 2016;3(6):5–8.