Lateral sefalometrik görüntülerde servikal vertebra morfolojisinin görsel ve yazılım destekli analizinde gözlemci uyumu

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 4, 382 - 387, 11.11.2019

Derya Yıldırım Hakan Amasya Turgay Aydoğan , Nazan Kemaloğlu

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, servikal vertebra morfolojisini görsel ve
geliştirilen bilgisayar destekli yazılımla inceleyerek farkları değerlendirmek,
kemik yaşı tayininde kullanılabilecek yazılım için veri oluşturmaktır.

Gereç ve Yöntemler: Çeşitli tanı ve tedavi prosedürleri için Süleyman Demirel Üniversitesi
Diş Hekimliği Fakültesi’ne başvuran, kronolojik yaşları 120 ile 228 ay arasında
değişen 100 bireyin dijital lateral sefalometrik radyografı seçildi. tüm
radyograflardaki C2, C3 ve C4 vertebraların morfolojileri iki klinisyen
tarafından görsel olarak Baccetti metoduna uygun olarak değerlendirilip
kaydedildi. Aynı görüntüler, iki bilgisayar mühendisi tarafından
görüntülerin bölütlenmesi için C# programlama dilinde geliştirilen bir yazılıma
.JPEG formatında aktarıldı. Bilgisayar destekli metod için vertebralarda
noktalar, aynı iki radyolog tarafından işaretlendi ve vertebraların
morfolojileri, işaretlenen noktalar yardımıyla görsel olarak tekrar
değerlendirildi. Birbiriyle ilişkili noktalar arasındaki mesafeler ve bu mesafelerin
oranları yazılım aracılığıyla hesaplandı. Bu hesaplamalar kullanılarak servikal
vertebra morfolojileri yazılım tarafından belirlendi. Servikal vertebra
morfolojilerinin belirlenmesinde gözlemci uyumları kappa testi uygulanarak
belirlendi.

Bulgular: Konkavite varlığı değerlendirmesinde, gözlemciler arası uyum, görsel
incelemede orta (Kappa: 0.452), yazılım destekli incelemede orta (Kappa:
0.568), yazılım incelemesinde önemli (Kappa: 0.630) bulundu. Gövde şekli
değerlendirmesinde, gözlemciler arası uyum, görsel inceleme, yazılım destekli
inceleme ve yazılım incelemesi için düşük olarak bulundu. Hem vertebra şekli
hem de vertebra konkavitesi değerlendirmesinde görsel incelemedeki gözlemciler
arası uyum orta düzeyde iken; yazılım desteği ve yazılım incelemesinde
gözlemciler arası uyum artmaktaydı.

Sonuç: Bu çalışma ile elde edilen verilere göre, lateral sefalometrik
radyograflarda servikal vertebra morfolojisinin belirlenmesinde, yazılım
desteği ile gözlemciler arası uyum artmaktadır. Vertebra morfolojisinin değerlendirilmesinde
insan faktörünün etkisini azaltmak, klinik kararlarda standardizasyonu
arttırabilir.

ANAHTAR
KELİMELER

Kemik yaşı
ölçümü, Servikal Vertebra, radyografi, yazılım

Anahtar Kelimeler

Kemik yaşı ölçümü, Servikal Vertebra, radyografi, yazılım

Kaynakça

• 1. Kaplan A. 12 Yaş Ve Üstü Pediatrik Yaş Gurubunda Kemik Yaşı Tayini İçin Çekilen El Bileği Grafisinde Kullanılan Greulich-Pyle Ve Tanner-Whitehouse Yöntemlerinin Karşılaştırılması. [tez]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi; 2014. 2. Kasımoğlu Y, Tuna-İnce EB. Diş hekimliğinde kemik yaşı tayininde kullanılanılan yöntemler. Acta Odontol Turc 2016;33(1):39-46 3. Predko-Engel A, Kaminek M, Langova K, Kowalski P, Fudalej PS. Reliability of the cervical vertebrae maturation (CVM) method. Bratisl Lek Listy 2015;4:116(4):222-226 4. Nestman ST, Marshall SD, Qian F, Holton N, Robert RG. Cervical vertebrae maturation method morphologic criteria: Poor reproducibility. Am j Orthod 2011;140(2): 182:188 5. Baccetti T, Franchi L, McNamara JA Jr. The Cervical Vertebral Maturation (CVM) method for the assessment of optimal treatment timing in dentofacial orthopedics. Semin Orthod 2005;11: 119-129 6. Shah AM, Hassan FU, Hussain U, Zahra FT. Inter-observers Level of Agreement In Cervical Vertebral Maturation Staging. Pak Oral Dental J 2016;36:245-248 7. Gabriel DB, Southard KA, Qian F, Marshall SD, Franciscus RG, Southard TE. Cervical vertebrae maturation method: Poor reproducibility. Am j Orthod 2009;136(4):478.e1-478.e7