Adli diş hekimliğindeki cinsiyet ayrımında maksiller sinüs boyutlarının rolü: Konik ışınlı bilgisayarlı tomografi çalışması

Yıl 2019, Cilt: 6 Sayı: 4, 429 - 434, 11.11.2019

Alaettin Koç Sema Kaya

Öz

Amaç: Adli diş hekimliği uygulamalarında cinsiyet ayrımı yapmak önemli bir
uygulamadır. Çalışmamızda maksiller sinüsün (MS) boyutlarının, cinsiyet ayrımı
yapmada nasıl bir role sahip olduğu değerlendirilmiştir.

Gereç ve Yöntemler: Çalışmamızda 14 erkek ve 14 kadın hastanın maksiller sinüs (MS)
yüksekliği, genişliği, uzunluğu, hacmi ve yüzey alanı konik ışınlı bilgisayarlı
tomografi (KIBT) ile ölçülmüştür. Bahsedilen boyutların adli diş hekimliği
uygulamalarında kullanılabilmesi için, cinsiyete göre farklılık gösterip
göstermediği değerlendirilmiştir. Ayrıca hastaların yaşı ve maksiller sinüs
(MS) boyutları arasındaki korelasyona bakılmıştır. İstatiksel analiz için
Student’s t testi ve Pearson r korelasyonu kullanılmıştır. Tek hakem
güvenilirliğini ölçmek için rastgele seçilen 3 hastanın MS boyutları 2 aylık
periyotlarla 2 kez ölçülmüştür ve intra class correlation (ICC) katsayısı
hesaplanmıştır.

Bulgular: Kadın ve erkek hastalar arasındaki maksiller sinüs (MS) boyutları
karşılaştırıldığında; MS uzunluk, yükseklik, hacim ve yüzey alanı değerlerinde
cinsiyete göre anlamlı fark oluşmadığı görülmüştür (p>0.05). Ancak, sol
(p=0.019) ve sağ (p=0.013) MS genişlik değerlerinde, sırasıyla kadınlarda
ortalama 5.42 mm ve 5.96 mm fazla olacak şekilde, cinsiyete göre anlamlı fark
oluştuğu gözlenmiştir. MS boyutları ve yaş arasındaki korelasyon
incelendiğinde; yaş ile sağ MS uzunluk (r= 0.328, p= 0.088) ve sol MS uzunluk
(r= 0.304, p= 0.116) arasında pozitif zayıf ilişkinin bulunduğu anlaşılmıştır.
Tekrarlayan ölçümler arasında iyi güvenilirlik (ICC> 0.876) gözlenmiştir.

Sonuç: Adli diş hekimliği uygulamalarında hem sağ hem de sol MS genişliği
cinsiyet ayrımında araç olarak kullanılabilir.

ANAHTAR KELİMELER

Adli diş
hekimliği, konik ışınlı bilgisayarlı tomografi, maksiller sinüs

Anahtar Kelimeler

Adli diş hekimliği, konik ışınlı bilgisayarlı tomografi, maksiller sinüs

Kaynakça

• 1. Teke HY, Duran S, Canturk N, Canturk G. Determination of gender by measuring the size of the maxillary sinuses in computerized tomography scans. Surg Radiol Anat 2007;29(1):9-13. 2. Sharma SK, Jehan M, Kumar A. Measurements of maxillary sinus volume and dimensions by computed tomography scan for gender determination. J Anat Soc India 2014;63(1):36-42. 3. Prabhat M, Rai S, Kaur M, Prabhat K, Bhatnagar P, Panjwani S. Computed tomography based forensic gender determination by measuring the size and volume of the maxillary sinuses. J Forensic Dent Sci 2016;8(1):40. 4. Michel J, Paganelli A, Varoquaux A, Piercecchi‐Marti MD, Adalian P, Leonetti G, et al. Determination of Sex: Interest of Frontal Sinus 3 D Reconstructions. J Forensic Sci 2015;60(2):269-73. 5. Fernandes CL. Forensic ethnic identification of crania: the role of the maxillary sinus—a new approach. Am J Forensic Med Pathol 2004;25(4):302-13. 6. Kanthem RK, Guttikonda VR, Yeluri S, Kumari G. Sex determination using maxillary sinus. J Forensic Dent Sci 2015;7(2):163. 7. Sahlstrand-Johnson P, Jannert M, Strömbeck A, Abul-Kasim K. Computed tomography measurements of different dimensions of maxillary and frontal sinuses. BMC Med Imaging 2011;11(1):8. 8. Radulesco T, Michel J, Mancini J, Dessi P, Adalian P. Sex Estimation from Human Cranium: Forensic and Anthropological Interest of Maxillary Sinus Volumes. J Forensic Sci 2018;63(3):805-8. 9. Thomas L, Pallanch JF. Three-dimensional CT reconstruction and virtual endoscopic study of the ostial orientations of the frontal recess. Am J Rhinol Allergy 2010;24(5):378-84. 10. Park I-H, Song JS, Choi H, Kim TH, Hoon S, Lee SH, et al. Volumetric study in the development of paranasal sinuses by CT imaging in Asian: a pilot study. Int J Pediatr Otorhinolaryngol 2010;74(12):1347-50. 11. Kim HY, Kim M-B, Dhong H-J, Jung YG, Min J-Y, Chung S-K, et al. Changes of maxillary sinus volume and bony thickness of the paranasal sinuses in longstanding pediatric chronic rhinosinusitis. Int J Pediatr Otorhinolaryngol 2008;72(1):103-8. 12. Uthman AT, Al‐Rawi NH, Al‐Naaimi AS, Al‐Timimi JF. Evaluation of maxillary sinus dimensions in gender determination using helical CT scanning J Forensic Sci 2011;56(2):403-8.