Farklı Yaş Gruplarında Bizigomatik Genişlik, Maksilla ve Foramen Magnumda Cinsiyete Bağlı Değişiklikler

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 1, 156 - 162, 30.04.2021

Esra Yesilova

https://doi.org/10.15311/selcukdentj.890593

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı farklı dekatlarda kişilere ait konik ışınlı bilgisayarlı tomografi (KIBT) görüntülerinde kafa tabanından elde edilen ölçüm ve değerlendirmelerle cinsiyetin ilişkisinin değerlendirilmesi idi.
Gereç ve Yöntemler: Çalışma, 5 dekattan eşit sayıda olmak üzere toplam 100 kişinin KIBT görüntüleri üzerinde yapıldı. Foramen magnumun değerlendirilmesi için 8 kategorili bir sınıflama kullanıldı. Foramen magnum boyutları transversal ve sagital, maksiller alveolar alan boyutları transversal ve sagital, bizigomatik uzunluk ise transversal yönde ölçüldü. Ölçümler KIBT kendi yazılımında iki kez tekrarlandı. Verilerin istatistik analizi IBM SPSS Statistics 21.0 programında yapıldı. İstatistiksel önemlilik için p<0.05 değeri kriter kabul edildi.
Bulgular: Erkeklerde en sık “hegzagonal”, kadınlarda “yumurta şeklinde” foramen magnum en sık izlenen tiplerdi. Bununla birlikte cinsiyetin foramen magnum tipleri dağılımı üzerinde etkisi görülmedi (p=0.841). Ölçümü yapılan tüm parametreler ve cinsiyet değişkeninin arasında anlamlı fark olduğu görüldü (her bir değişken için p<0.05).
Sonuç: Radyolojik verilerin adli bilimlerde önemi giderek artmaktadır. Cinsiyet değişkeninin belirlendirilmesinde KIBT verilerinin, anatomik ve BT çalışmaları verileri ile uyumlu olduğu görülmüştür. Ağız diş ve çene radyolojisinin sadece hastalıkların teşhisinde, tedavi ve prognoz takiplerinde değil aynı zamanda adli bilimlerde de önemli katkısı olacağı ön görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Adli bilimler, radyoloji, konik ışınlı bilgisayarlı tomografi, kafa tabanı, cinsiyet

Destekleyen Kurum

destek alınmadı

Proje Numarası

-

Teşekkür

Bu çalışmanın istatistiksel analizindeki katkıları nedeniyle Dr. Muzaffer BİLGİN’e teşekkür ederim.

Kaynakça

• Referans 1 1- Harorlı A. Dişlerin ve çenelerin gelişim bozuklukları ve diş çürükleri. İçinde: Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi, 1. Baskı. İstanbul: Nobel Matbaacılık, 2014.
• Referans 2 2- Harorlı A. Metabolik ve endokrin kemik hastalıkları. İçinde: Ağız, Diş ve Çene Radyolojisi, 1. Baskı. İstanbul: Nobel Matbaacılık, 2014.
• Referans 3 3- Licata M, Tosi A, Ciliberti R, Badino R, Pinto A. Role of radiology in the assessment of skeletons from archelogical sites. Semin Ultrasound CT MR 2018;40:12-17.
• Referans 4 4- Canger EM, Arslan S. Adli diş hekimliğinde radyolojinin kullanımı. Atatürk Üniv Diş Hek Fak Derg 2013;23:252-260.
• Referans 5 5- Decker SJ, Braileanu M, Dey C, Lenchik L, Pickup M, Powell J, et al. Forensic radiology: A primer. Acta Radiol 2019;26:820-830.
• Referans 6 6- Guglielmi G, Nasuto M, Pinto A. Forensic and medico-legal radiology: challenges, issues and new perspectives. Radiol Med 2015;120:777-778.
• Referans 7 7- Ekizoglu O, Hocaoglu E, Inci E, Can IO, Solmaz D, Aksoy S et al. Assessment of sex in a modern Turkish population using cranial anthropometric parameters. Leg Med (Tokyo). 2016;21:45-52.
• Referans 8 8- Tellioglu AM, Durum Y, Gok M, Karakas S, Polat AG, Karaman CZ. Suitability of foramen magnum measurements in sex determination and their clinical significance. Folia Morphol (Warsz) 2018;77:99-104.
• Referans 9 9- Güneş EB, Vatansever A. Türk toplumunda foramen magnum ve kafa tabanındaki oluşumların ilişkileri. Kafkas J Med Sci 2018;8:207-213.
• Referans 10 10- Meral O, Toklu BB, Meydan R, Kaya A, Karadayı B, Acar T. Sex estimation from foramen magnum parameters in adult Turkish population: A computed tomographic study. Leg Med (Tokyo) 2020;47:101775.
• Referans 11 11- Ulcay T, Kamaka B, Görgülü Ö, Uzun A, Aycan K. a golden ratio for foramen magnum: an anatomical pilot study 2021 Feb 26. doi: 10.5603/FM.a2021.0018. Online ahead of print.
• Referans 12 12- Gövsa F, Özer MA, Çelik S, Ozmutaf NM. Three-dimensional anatomical landmarks of the foramen magnum for the craniovertebral junction. J Craniofac Surg 2011;22:1073-1076.
• Referans 13 13- Chethan P, Prakash KG, Murlimanju BV, Prashanth KU, Prabhu LV, Saralaya VV, et al. Morphological analysis and morphometry of the foramen magnum: An anatomical investigation. Turk Neurosurg 2012;22:416-419.
• Referans 14 14- Sindel M, Özkan O, Uçar Y, Demir S. Foramen Magnum’un Anatomik Varyasyonları. Akd Ün Tıp Fak Derg 1989;6:97-102.
• Referans 15 15- Murshed KA, Çiçekçibaşı AE, Tuncer I. Morphometric evaluation of the foramen magnum and variations in its shape: A study on computerized tomographic images of normal adults. Turk J Med Sci 2003;33:301-306.
• Referans 16 16- İlgüy D, İlgüy M, Ersan N, Dölekoğlu S, Fişekçioğlu E. Measurements of the foramen magnum and mandible in relation to sex using CBCT. J Forensic Sci 2014;59:601-605.
• Referans 17 17- González-Colmenares G, Sanabria Medina C, Rojas-Sánchez MP, León K, Malpud A. Sex estimation from skull base radiographs in a contemporary Colombian population. J Forensic Leg Med 2019;62:77-81.
• Referans 18 18- Cappella A, Gibelli D, Vitale A, Zago M, Dolci C, Sforza C, et al. Preliminary study on sexual dimorphism of metric traits of cranium and mandible in a modern Italian skeletal population and review of population literature. Leg Med (Tokyo) 2020;44:101695.
• Referans 19 19- Bayrak S, Bulut DG. Assessment of foramen magnum and clivus for estimation of age and gender using cone-beam CT. Atatürk Üniv Diş Hek Fak Derg 2019;29;244-251.
• Referans 20 20- Akay G, Güngör K, Peker İ. Morphometric analysis of the foramen magnum using cone beam computed tomography. Turk J Med Sci 2017;47:1715-1722.
• Referans 21 21- Tambawala SS, Karjodkar FR, Sansare K, Prakash N, Dora AC. Sexual dimorphism of foramen magnum using cone beam computed tomography. J Forensic Leg Med 2016;44:29-34.
• Referans 22 22- Uthman AT, Al-Rawi NH, Al-Timimi JF. Evaluation of foramen magnum in gender determination using helical CT scanning. Dentomaxillofac radiol 2012;41:197-202.
• Referans 23 23- Ramamoorthy B, Pai MM, Prabhu LV, Muralimanju BV, Rai R. Assessment of craniometric traits in South Indian dry skulls for sex determination. J Forensic Leg Med 2016;37:8-14.
• Referans 24 24- Dayal MR, Spocter MA, Bidmos MA. An assessment of sex using the skull of black South Africans by discriminant function analysis. Homo 2008;59:209-221.
• Referans 25 25- Franklin D, Cardini A, Flavel A, Kuliukas A. Estimation of sex from cranial measurements in a Western Australian population. Forensic Sci Int 2013;229:158.e1-8.