Bunt Disease of Wheat Crop Harvested in Konya and The Reactions of Some Wheat Varieties Against Bunt Disease

Yıl 2006, Cilt: 20 Sayı: 39, 7 - 15, 25.08.2006

Mustafa Tuncel Nuh Boyraz

Öz

The present study conducted in 2003 and 2004 was undertaken to determine the prevalence of bunt disease based on the existance of bunted grains in wheat crop harvested in Konya city and the reactions of some wheat varieties against the disease. The prevalence ratio of the disease in the wheat crop harvested in Konya region was detected as 16.98 %. The highest prevalence ratio was found as 40 % from Akşehir county. The disease was not detected in the samples obtained from Karapınar and Seydieşehir counties. As a result of microscopic examination of chlamidiospores from bunted grains, only Tilletia foetida (Wallr.)Liro. was detected in all samples. The disease values were determined to vary between 0.0 and 75.64 in the experiment in which the reactions of 20 different wheat varieties against T. foetida was investigated. The highest disease values were determined as 75.64, 56.14, 54.47, 54.07 and 51.90 in Konya 2002, Aksel 2000, Yıldız 98, Seri-82, and Yakar wheat varieties, respectively while the lowest values were obtained from Karahan-99, Atay-85, Kıraç-66 and Sönmez 2001 varieties as 0,00 %.

Anahtar Kelimeler

Bunt disease, Konya, prevalence, Tilletia foetida, variety reaction

Konya Yöresinde Hasat Edilen Buğday Ürünündeki Sürme Hastalığı ve Hastalığa Karşı Bazı Buğday Çeşitlerinin Reaksiyonları

Öz

Konya yöresinde hasat edilen buğday ürününde sürmeli (kör) dane varlığı esas alınarak sürme hastalığının yaygınlığını ve bazı buğday çeşitlerinin hastalığa karşı reaksiyonlarını saptamak amacıyla 2003-2004 yıllarında yürütülen bu çalışma sonucunda hastalığın Konya yöresinde hasat edilen buğday ürününde % 16,98 oranında yaygın olduğu saptanmıştır. Hastalı-ğın yaygınlığı bakımından en yüksek oran % 40 ile Akşehir ilçesinde tespit edilmiştir. Karapınar ve Seydişehir ilçelerinden sağlanan örneklerde ise hastalığa rastlanılmamıştır. Sürmeli (kör) danelerden alınan klamidiosporların mikroskopta incelen-mesi sonucu tüm örneklerde sadece Tilletia foetida (Wallr.)Liro. türü saptanmıştır. 20 farklı buğday çeşidinin T. foetida ya karşı reaksiyonlarının araştırıldığı denemede % 0,0 ile % 75,64 arasında değişen oranlarda hastalık değerleri elde edilmiştir. En yüksek hastalık değerleri % 75,64, %56,14, %54,47, %54,07 ve %51,90 ‘luk oranlarla sırasıyla Konya 2002, Aksel 2000, Yıldız 98, Seri-82 ve Yakar buğday çeşitlerinde saptanırken, en düşük değerler 0,00 ile Karahan-99, Atay-85, Kıraç 66 ve Sönmez 2001 çeşitlerinde saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Konya, Buğday, Sürme hastalığı, Yaygınlık, Çeşit reaksiyonu, Tilletia foetida.