Monitoring Subsurface Drainage Systems in Konya-Çumra Plain and Improvement Some Drainage Design Parameters

Yıl 2007, Cilt: 21 Sayı: 43, 14 - 20, 25.12.2007

İdris Bahçeci Ali Fuat Tarı Nazmi Dinç Pınar Bahçeci

Öz

In this study, subsurface drainage systems was monitored and the source of excess water, drain flows, level of water table and its fluctuating along the year was investigated. The highest drain flows in system occurred during the wheat irrigation season. It was appeared that the source of excess water is due to irrigation waters in place of rainfalls during wheat irrigation season. The mean and median of drain flows changed from 1.10 to 2.70, and 3.30-2.80 mm d-1, respectively. In general, the drain flows are higher than the design discharge 3.0 mm d-1. The water table fluctuated all years during the irrigation season and it was about or under drain pipe level during off seasons. The mean and median water table depth values changed between 128-157 cm and 133-162 cm from soil surface, respectively. As an indicator for excessive wetness the probability of water table rising up to 0.30 m was determined between 0.2% and 6.7% and the probability of the water table reaching 1.0 m depth was about 20-58.5%. Drainage intensity factor was determined between 0.35-0.40 d-1. In addition water table dropped below the root zone in 3-4 days.

Anahtar Kelimeler

Subsurface drainage, Water table, Drainage coefficient, Drainage reaction factor

Konya-Çumra Ovası Yüzey altı Drenaj Sistemlerinin İzlenmesi ve Bazı Tasarım Ölçütlerinin Geliştirilmesi

Öz

Bu çalışmada, Konya-Çumra Ovasındaki yüzeyaltı drenaj sistemleri izlenerek drenaja neden olan fazla suyun kaynakları, dren akışları, su tablasının düzeyi ve yıl içerisindeki alçalıp yükselmesi irdelenmiştir. Sistemde en yüksek dren boşalımları buğday sulama dönemi olan nisan ve mayıs aylarında olmuştur. Drenaja neden olan fazla suyun kaynağının sulamalar olduğu, yağış-ların dren akışlarına etkisinin daha az olduğu belirlenmiştir. Dren akışlarının (qa) ortalama ve medyan değerleri 1.1-2.80 ve 0.33-2.80 mm gün-1, arasında değişmiştir. Buğday sulama döneminde dren akışları tasarımlamada öngörülen qt=3.0 mm/gün değerinden genellikle yüksek bulunmuştur. Ortalama taban suyu derinlikleri 128-157 cm, medyan değerler ise 133 ve 162 cm arasında değişmiştir. Aşırı ıslaklığın göstergesi olarak su tablasının toprak yüzeyine 30 cm yükselme olasılığı %1.0-6.0, kök bölgesi olarak varsayılan 100 cm'ye yükselme olasılığı ise %20-58.5 arasında değişmiştir. Drenaj şiddet faktörü (α) 0.35-0.40 1gün-1 arasında bulunmuştur. Bu değer drenaj şiddetinin yüksek olduğunu göstermektedir. Su tablasının genellikle dren düze-yinde olduğu, beslenme ile birlikte yükselen su tablasının 3-4 gün içinde kök bölgesinin altına düşmüştür.

Anahtar Kelimeler

Yüzeyaltı drenaj, Su tablası, Drenaj katsayısı, Drenaj şiddeti