Determination of The Convenient Sowing Date for Spring Rapeseed Cultivars in Konya Conditions

Yıl 2008, Cilt: 22 Sayı: 46, 6 - 17, 25.12.2008

Özden Öztürk Rahim Ada Fikret Akınerdem

Öz

This research was carried out to determine the most suitable sowing time and the effects of different sowing dates on the yield and yield components of some spring rapeseed varieties under Konya conditions between 2004-2005. Three spring rapeseed varieties (Fantasio, Jura and Helios) and four different sowing dates (March 20, April 5, April 20 and May 5) were tested in the experiment. The experimental design was arranged as Split Plots in Randomized Complete Blocks with three replications. In this research plant height, brunch number in plant, pod number in plant, pod length, seed number in pod, 1000 seed weight, seed yield, oil ratio and oil yield were determined. According to the results, all the characters were significantly affected by the sowing times. It was found that there were significant differences between rapeseed cultivars all of investigated characters except number of branches per plant, pod number per plant and pod length were significant. According to the two-year results, seed yield and yield components are significantly affected by the sowing time being delayed. The highest seed yield and crude oil yield were determinated in April 5 (2279.0 kg ha-1 and 936.0 kg ha-1, respectively). April 20 and May 5 sowing times reduced the seed yield about 13 % and 25%, and crude oil yield about 17 % and 30 %, respectively as compared with April 5 sowing time. Among the cultivars, Fantasio has shown better performance both seed yield (2148.0 kg ha-1) and crude oil yield (836.0 kg ha-1).

Anahtar Kelimeler

Spring rapeseed, sowing date, seed yield, oil yield, yield components

Konya Koşullarında Yazlık Kolza Çeşitlerinde Uygun Ekim Zamanının Belirlenmesi

Öz

Bu araştırma, Konya koşullarında farklı ekim zamanlarının yazlık kolza çeşitlerinde verim ve verim unsurları üzerine etkisini ortaya koymak ve en uygun ekim zamanını saptamak amacıyla 2004 ve 2005 yıllarında yürütülmüştür. Araştırmada, üç yazlık kolza çeşidine (Fantasio, Jura ve Helios) ve dört farklı ekim zamanı (20 Mart, 5 Nisan, 20 Nisan ve 5 Mayıs) etkisi incelenmiştir. ‘Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller Deneme Deseni’ne göre üç tekerrürlü olarak yürütülen bu çalışmada; bitki boyu, bitki başına yan dal sayısı, bitki başına kapsül sayısı, kapsül boyu, kapsülde tohum sayısı, bin tohum ağırlığı, tohum verimi, ham yağ oranı ve ham yağ verimi özellikleri tespit edilmiştir. İki yılın ortalama sonuçlarına göre, ekim zamanları incelenen tüm özellikleri istatistiki olarak önemli düzeyde etkilemiştir. Çeşitler arasındaki farklılıklar bitki başına yan dal sayısı, bitki başına kapsül sayısı ve kapsül boyu hariç diğer özelliklerin tamamında önemli bulunmuştur. Araştırma sonucunda, en yüksek tohum ve ham yağ verimi 5 Nisan’da yapılan ekimde (sırasıyla, 227.9 kg/da ve 93.6 kg/da) elde edilmiş ve ekim zamanındaki gecikme ile verim ve verim komponentlerinin azaldığı belirlenmiştir. 5 Nisan tarihine göre 20 Nisan ve 5 Mayıs ekimlerinde tohum verimi sırasıyla % 13 ve % 25, ham yağ verimi % 17 ve % 30 oranında azalmıştır. Ekim zamanlarının ortalaması olarak Fantasio çeşidi gerek tohum verimi (214.8 kg/da) gerekse ham yağ verimi (83.6 kg/da) bakımından diğer çeşitlere göre daha iyi performans göstermiştir.

Anahtar Kelimeler

Yazlık kolza, ekim zamanı, tohum verimi, yağ verimi, verim unsurları