Effects of Some Fertilizers on Nitrate Accumulation in The Spinach Plant Grown Different Seasons and Soils

Yıl 1998, Cilt: 12 Sayı: 16, 111 - 121, 15.12.1998

Mehmet Zengin Kemal Gür

Öz

This pot experiment was conducted to determine the effects of some nitrogeneous fertilizers such as ammonium nitrate-AN, ammonium sulphate-AS, urea-U and barnyard manure and their levels on the nitrate content of leaf, leaf stems and roots of the spinach plant (Spinacia oleracea L.) grown in various soils (clay loam, sandy loam) and under different seasonal (spring and winter) conditions. According to results, the effects of the factors such as seasons, soil texture, rate and kind of the fertilizers used on the nitrate accumulation in the plants were found significant (P<0.05). In other words, the winter season, the clay loam, the urea and the fertilizer rate of 60 kg N/da gave higher values than their own controls in terms of the nitrate accumulation in the plants. Amount of the nitrate accumulated in plants which has been obtained with the fertilizer rate of 20 kg N/da was found to be above the permitted (safety) level (300 mg NO3/kg) at the harvest.

Anahtar Kelimeler

Spinach, ammonium nitrate, ammonium sulphate, barnyard manure

Destekleyen Kurum

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ

Farklı Mevsim ve Topraklarda Yetiştirilen Ispanak Bitkisinde Nitrat Birikimi Üzerine Bazı Gübrelerin Etkileri

Öz

Bu çalışma, artan miktarlarda uygulanan bazı azotlu gübreler (amonyum nitrat-AN, amonyum sülfat-AS ve Üre-Ü) ile ahır gübresinin (AG) farklı mevsim (kış, ilkbahar) ve değişik tekstüre sahip topraklarda (killi tın, kumlu tın) yetiştirilen ıspanak bitkisinin (Sptnacia oleracea L.) yaprak, yaprak sapı ve köklerinin nitrat içeriği üzerine olan etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, bitkide nitrat birikimi üzerine mevsim, tekstür, gübre çeşidi ve gübre dozlarının etkileri önemli (P<0.05) bulunmuştur. Diğer bir ifadeyle, ıspanaktaki nitrat birikimi bakımından kış mevsimi, killi tın toprak, üre gübresi ve gübre dozu olarak da 60 kg N/da dozu kendi kontrollerine göre daha yüksek (P<0.05) değerler vermiştir. 20 kg N/da ve üzerindeki gübre dozları ile taze sebzeler için müsaade edilebilir sınır değeri (300 mg NO3/kg) aşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

: Ispanak, nitrat, amonyum nitrat, amonyum sülfat, üre, ahır gübresi.

Destekleyen Kurum

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ

Kaynakça

• Alan, R., Padem, H. ve Zülkadir, A., 1995. Farklı Azot Kaynaklarının Marul (Lactucasativa L.)'da Bazı Biyolojik Özelliklere ve Nitrat Birikimine Etkisi. Türkiye II.
• Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi Bildirileri. II: Sebze-Bağ-Süs Bitkileri, 3-6 Ekim 1995, Adana.
• Bayraklı, F., 1987. Toprak ve Bitki Analizleri. Ondokuz Mayıs Üniv. Ziraat Fak., Yayın No: 17, Samsun.
• Cantliffe, D.J., 1972. Nitrate Accumulation in Spinach Grown Under Different Light Intensities. J. Amer. Soc. Hort. Sci., 97 (2): 152-154.
• Çil, N. ve Katkat, A.V., 1995. Azotlu Gübre Çeşitleri ve Aşırı Miktarlarının Ispanak Bitkisinin Verim, Nitrat ve Kimi Mineral Madde Kapsamı Üzerine Etkileri.
• İlhan Akalan Toprak ve Çevre Semp., A.Ü. Ziraat Fak., Toprak Ilmi Dern., Ankara.