Effects of Various Nitrogen Sources on Nitrogen Nutrition of The Potato Plant in Niğde-Misli Plain Soils

Yıl 1995, Cilt: 6 Sayı: 8, 160 - 172, 15.05.1995

Sait Gezgin Şerife Uyangöz

Öz

In this work, the effects of some slow release and conventionally used fast release (AS, Ammonium sulphate) nitrogen sources in the soils of Niğde-Misli plain on nitrogen nutrition of the potato plants grown under greenhouse conditions and the agronomic and physiological effectiveness of nitrogen were determined. Increasing levels of nitrogen applied to the soil increased the nitrogen content of plant leaves as mean of nitrogen sources. Except for AS, AS+N- serve and AS+PG (AS+Phosphogypsum) applications, the nitrogen content of plant leaves decreased from the initial stage of blooming period to the harvest. On the other hand, nitrogen content of leaves at the initial stage of blooming period which is 54 days after planting was found as less than critical level (5%) for the following applications: at N₁ (15 kg N/da) dose in all nitrogen sources except for AS+SCU (AS+sulphur coated urea) and at N2 (30 kg N/da)dose of FLD (Floranid) and AZN (Azolon). The amount of nitrogen uptake for potato plant decreased from the tuber to the stalk and to leaves. It was determined that agronomic and physiological effectiveness of nitrogen decreased with the increasing amount of nitrogen applied, so that the highest agronomic and physiological effectivenesses were obtained with the applications of slow releasing nitrogen sources (AZN, FLD, SCU) but the lowest with the AS applications.

Anahtar Kelimeler

Slow-release nitrogen, Potato nitrogen uptake, Agronomic effectiveness of nitrogen

Destekleyen Kurum

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ

Niğde Misli Ovası Topraklarında Değişik Azot Kaynaklarının Patates Bitkisinin Azot Beslenmesine Etkileri

Öz

Bu çalışmada Niğde-Misli Ovası'nda patates bitkisi için azot kaynağı olarak kullanılan AS (Amonyum sülfat) ile bazı yavaş çözünen azot kaynaklarının sera şartlarında patates bitkisinin azot beslenmesi ve azotun agronomik ve fizyolojik etkinliği üzerine etkileri belirlenmeye çalışılmıştır. Azot kaynaklarının ortalaması olarak, bitki yapraklarının azot İçeriği uygulanan azot miktarı arttıkça artmıştır. Ayrıca yaprakların azot İçeriği AS, AS+N-serve ve AS+FJ (AS+fosfojips) uygulamaları hariç çiçeklenme dönemi başlangıcından hasata kadar geçen sürede azalmıştır. Diğer taraftan dikimden 54 gün sonra (çiçeklenme dönemi başlangıcı) yap- rakların azot içeriği, AS+KKÜ hariç bütün azot kaynaklarının N₁ (15 kg N/da) dozunda; FLD (Floranid) ve AZN (Azolon)'nın N2 (30 kg N/da) dozunda uygulanmasıyla kritik düzeyden (% 5) daha düşük bulunmuştur. Patates bitkisinin topraktan kaldırdığı azot miktarı en fazla yumruyla olup bunu sap ve yaprak izlemektedir. Uygulanan azot miktarı arttıkça azotun agronomik ve fizyolojik etkinliğinin düştüğü belirlenmiştir. En düşük agronomik ve fizyolojik etkinlik AS, en fazla ise AZN, FLD ve KKÜ (kükürtle kaplı üre) uygulanan muamelelerde tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

NİĞDE MİSLİ OVASI, AZOT KAYNAKALARI, PATATES BİTKİSİ

Destekleyen Kurum

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ

Kaynakça

• Csizinsky, A.A., 1989. Effect of Controlled (slow) Release Nitrogen Sources on Tomato, Lycopersicon Esculentum M. II. CV. Solar Set. Proc. Fla. State Hort. Soc. 102: 348-351.
• Geraldson, C.M., Klacan, G.R. ve Lorenz, O.A., 1975. Plant Analysis as on Aid in Fertilizing Vegetable Crops. In Walsh, L.M. ve J.D. Beaton (edi- tors). Soil Testing and Plant Analysis. Soil Sci. Soc. of Amer. U.S.A. 365-379.
• Houba, V.J.G. ve Keltjens, W.G. 1978. International Potato Course. Interpre- tation of Plant Analysis. International Agricultural Centre Wagen- ingen, The Netherlands.
• Işık, Y. ve Alptürk, C., 1986. Konya Yöresinde Patatesin Azotlu Gübre İsteği. Konya Köy Hizmetleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları. Genel Yayın No: 122. Raporlar Serisi No: 96. Konya.
• Karaca, M., Demir, Z. ve Arıkan, A., 1992. Nevşehir ve Neğde'de Azot Mik- tarı ve Uygulama Zamanının Patates Verimine Etkisi. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü. Gelişme Raporu (Basılmamış). Ankara. Krisnappa, K.S. ve Chandre Gowda, M., 1988. NPK Uptake by Kufri Jyoti Potato in Sandy Loam Soil. Journal of the Indian Potato Association (JIPA). ISSN. 0085-0425. 15(3/4): 153-158.
• Kurucu, N., 1979. Nitroform ve Diğer Azotlu Gübrelerin Bazı Kültür Bitki- lerinin Verimleri Üzerine Olan Etkilerinin Karşılaştırılması. Top- rak ve Gübre Araştırma Enstitüsü Müd. Yay. 101/24. Ankara.
• Kuşman, N., Eraslan, F., Eraslan, M. ve Çiçek, N., 1988. Patates Tarımı. Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü Yayınları. Yayın No: 82. Menemen, İzmir.
• Özyurt, E., 1982. Sivas ve Yıldızeli Yöresinde Patatesin Azotlu ve Fosforlu Gübre İsteği. Tokat Bölge Topraksu Araştırma Enstitüsü Yayınları.
• Penny, A., Addicott, T.M. ve Widdowson, F.V., 1984. Assesing the need of maincrop potatoes for late nitrogen by using isobutylidene diurea, by injecting nitrification inhibitörs with aqueous N fertilizers and by di- viding dressings of "Nitro-Chalk". J. Agric. Sci. Camb. 103: 577-585. Yılmaz, A., 1992. Niğde Misli Ovasında Yetiştirilen Patatese (Solanum tu- berosun), Farklı Zamanlarda ve Değişik Miktarlarda Uygulanan Azotlu Gübrenin, Yumru Verimi, Yumru İriliği ve Yumruda Bazı Kal- ite Özelliklerine Etkisi Üzerine Bir Araştırma (Yayınlanmamış). S.Ü. Zir. Fak. Doktora Tezi. Konya. Zia, M.S., Rashid, M.T. ve Rahmatullah, M.T., 1988. Relative Efficiency of Conventional and Slow Release Nitrogen Fertilizers for Rice Grown on a Udic Haplustalf. Pakistan J. Sci. Ind. 31 (9): 646-648.