Değişik Azot Formları ve Demir Uygulamasının Yerfıstığı Bitkisinin Kuru Madde Miktarı, Aktif ve Toplam Demir Kapsamlarına Etkisi

Yıl 1995, Cilt: 7 Sayı: 9, 204 - 217, 15.08.1995

Sait Gezgin Ziya Durucan

Öz

Bu çalışma, artan dozlarda uygulanan NH4+ ve NO3 azotu ile demirin sera koşullarında kireçli bir toprakta yetiştirilen yerfıstığı bitkisinin kuru madde, aktif ve toplam demir kapsamlarına etkilerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Elde edilen sonuçlar şu şekilde sıralanabilir:
1. Yerfıstığı bitkisinin kuru madde miktarı, aktif ve toplam demir kapsamı NH4-N'u uygulanan muamelelerde NO3 -N'u uygulananlara göre daha yüksek olmuştur.
2. Demir dozlarının ortalaması olarak, azot uygulaması bitkinin kuru madde miktarını azaltmıştır. Bu azalma, uygulanan NO3 -N'u artışına paralellik göstermektedir.
3. Azot dozlarının ortalaması olarak, her iki azot formunda da kuru madde miktarı bakımından demir dozları, Fe2>Fe3>Fe1>Feo şeklinde sıralanmaktadır.
4. Bitkinin aktif demir kapsamı, demir dozlarının ortalaması olarak, uygulanan NH -N'u miktarının artışına paralel olarak artarken, NO3 -N'u uygulamasıyla azalmıştır.
5. Azot dozlarının ortalaması olarak, her iki azot formunda da uygulanan demir miktarının artmasıyla bitkinin aktif ve toplam demir kap- samı artmıştır.
6. Bitkinin kuru madde miktarı ile aktif demir kapsamı arasında istatistiki olarak önemli (r=0.461**, P<0.01), bir ilişki bulunmasına rağmen toplam demir kapsamı ile kuru madde miktarı arasındaki
ilişkinin önemsiz olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

DEĞİŞİK AZOT, DEMİR UYGULAMASI, KURU MADDE MİKTARI

Destekleyen Kurum

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ

Effect of Various Nitrogen Forms and Iron Application on Dry Matter Active and Total Iron Contents of Peanut Plant

Öz

The purpose of this study was to determine the effect of increasing levels of NH 4 -N, and NO3 -N and iron application on dry matter, active (Fell) and total iron contents of peanut grown on a calcareous soil under greenhouse conditions.
The results were summarized as follows:
1. The dry matter, active and total iron contents of peanut were higher for the NH4+-N than that of NO3 -N treatments.
2. The avarage dry matter was decreased by N fertilizer while of Fe NO3 -N dose was increasing.
3. Effect of iron levels on dry matter content, for both NH4+-N and NO3-N were found as follows: Fe2>Fe3>Fe1>Feo.
4. The avarage active iron content of peanut, incerased by ascending NH4+-N and decreased by increasing NO3 -N.
5. The avarage active and total iron contents of peanut, increased by increasing iron contents for both NH4 -N and NO3 -N forms.
6. Although a possitive and significant correlation was found (r=0.461**, P<0.01) between the dry matter and active iron content, the correlation between the dry matter and total iron content was not statistically significant.

Anahtar Kelimeler

Nitrogen forms, Iron application, Peanut nutrient uptake

Destekleyen Kurum

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ

Kaynakça

• Aktaş, M., Egmond, F. van., 1979. Effect of Nitrate Nutrition on Iron Utili- zation by an Fe-Efficient and an Fe-Inefficient Soybean Cultivar. Plant and Soil, 51: 257-274.
• Aktaş, M., Hatipoğlu, F., 1980. Çeltik Bitkisinin Amonyum ve Nitrat Azotu İle Beslenmesinin Demirden Yararlanması Üzerine Etkisi. Toprak İlmi Derneği, 9. Bilim Kongresi Tebliğ Özetleri, S. 52.
• Beşiroğlu, A., 1988. Bitkilerde Ortaya Çıkan Demir Noksanlığı İle Bitkile- rin Aktif Demir ve Toplam Demir Kapsamları Arasındakı İlişkiler. A.Ü. Fen Bilimleri. Enst., Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmamış), An- kara.
• Egmond, F. van., Aktaş, M., 1977. Iron-Nutritional Aspects of the Ionic Balance of Plants. Plant and Soil, 48: 685-703.
• Gedikoğlu, 1., Hatipoğlu, F., 1989. NH4-N ve NO3-N İle Beslenmenin So- yanın Kuru Madde ve Kök Bölgesi pH'sına Etkileri. Toprak İlmi Derneği 10. Bilimsel Toplantı Tebliğleri. Yayın No: 5, Tebliğ Sıra No : 34.
• Gedikoğlu, İ., Hatipoğlu, F., 1989. Soyada Ortaya Çıkan Demir Klorozu İle Toplam ve Aktif Demir Kapsamları Arasındaki İlişkiler. Toprak İlmi Derneği 10. Bilimsel Top-lantı Tebliğleri. Yayın No: 5, Tebliğ Sıra No: 39.
• Haussling, M.J., Leisen, E., Marschner, H., Römheld, V., 1985. An Improved Method for Nondestructive Measurements of the pH at the Root-Soil Interface (rhizosphere). J. Plant Physiol, 117: 371-375.
• Kacar, B., 1972. Toprak ve Bitki Analizleri. II. Bitki Analizleri. A.Ü.Z.F. Yayınları No: 264.
• Marschner, H., 1986. Mineral Nutrition of Higher Plants. Academic Press Limited, 24128 Oval Road, London NW1 7DX,
• Marschner, H., Römheld, V., 1983. In Vivo Measurement of Root-Induced pH Changes of the Soil Root Interface. Effect of Plant Species and Ni- trogen Source. Z. Pflanzenphysiol, 111: 241251.
• Özbek, N., 1969. Deneme Tekniği. I. Sera Denemesi Tekniği ve Metodları. A.Ü.Z.F. Yayınları: 406, Ders Kitabı: 138, Ankara.
• Römheld, V., 1986. pH-Veranderungen in der Rhizosphare Vershiedener Kulturpflanzenarten in Abhangigkeit vom Nahrstoffangebot. KALI- BRIEFE (Büntehof) 18 (1): 13-30.
• Takkar, P.N., Kaur, N.P., 1984. HCl Method for Fe+2 Estimation to Resolve Iron chlorosis in Plant. J. Plant Nutr., 7 (1-5): 81-90.