Kurumsallaşma ve Örgütsel Başarım Sürecinde İşletme Bilgi Sistemlerinin Etkinliğinin Sağlanmasında Muhasebe ve Denetim Fonksiyonlarının Rolü: Karaman OSB’de Bir Araştırma

Yıl 2020, , 530 - 549, 30.11.2020

Evrim Tartan Namik Kemal Erdemir

https://doi.org/10.29249/selcuksbmyd.777503

Öz

Sosyal ve ekonomik gelişmeler beraberinde birçok değişikliğe yol açmıştır. İhtiyaçlar hiyerarşisinde bahsedilen basamaklar aşıldıkça ihtiyaçlar çeşitlenmiş ve insanoğlunu sürekli yeniyi ve daha iyisini arar hale getirmiştir. Özellikle teknolojik değişimin baş döndüren ivmesi, konforu artırmış, mesafeleri kısaltmış, bilgiye ulaşım hızını artırırken, erişim maliyetlerini azaltmış ve hayatın kolaylaştırılmasına aracılık etmiştir. Süreç, her alanda olduğu gibi iş yaşamında da köklü değişikliklere yol açmıştır. Bilgiye erişimin kolaylığı ve süreçlerin buna uygun şekilde dönüştürülmesinin yanında işletmelerde yerleşik geleneksel yönetim anlayışının sorgulanmasının önü açılmıştır. Bilginin değerinin artışının yanında bilgiyi etkin kullanmanın öneminin anlaşılması rekabet açısından bilginin en önemli araç haline gelmesine sebep olmuştur. Bu nedenle bilgi sistemlerine verilen değer gittikçe artmış ve günümüzde en üst seviyesine ulaşmıştır.
Bu çalışmada yönetimin en önemli işlevlerinden biri olan karar alma süreçlerinde kullanılabilecek bilgi sistemlerinin rolü ele alınmıştır. Bu bilgi sistemlerinin içerisinde mali olayları kayıt altına almaktan daha önemli bir fonksiyonu olan muhasebe bilgi sistemi üzerinde durulmuştur. Küreselleşmenin sonucu olarak karar alıcıların doğru karar almalarına olumlu katkı sağlayacak olan kurumsallaşma, raporlama sürecinin garantisi konumundaki denetim ve muhasebe bilgi sistemi ilişkileri incelenmiştir.Çalışmada çeşitli ölçeklerden faydalanılarak hazırlanan anket formu, Karaman OSB firmaları üzerine uygulanmıştır. İşletmenin genel yönetim kararları ile Muhasebe Bilgi Sisteminin etkin kullanımı, kurumsallaşma düzeyi ile Muhasebe Bilgi Sisteminin etkin kullanımı ve kurumsallaşma düzeyi ile işletmelerdeki etkin denetim arasında anlamlı biri ilişki olup olmadığı araştırılmış ve anlamlı ilişkiler olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Muhasebe Bilgi Sistemi, Kurumsallaşma, Denetim, KARAMAN OSB

Kaynakça

• Acar, Durmuş ve Vesile Ömürbek, (2003). "Bilgi Teknolojilerinin Muhasebe Bilgi Sistemi Kullanımı Üzerine Etkisi ve Bir Uygulama: Gıda Sektörü", Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı:20,Ekim 2003, s. 66 - 78.
• Akar, Ezgi (2016). "İşletmelerde Muhasebe Bilgi Sisteminin Etkinliğinin Değerlendirilmesi Üzerine Çanakkale İlinde Bir Araştırma", Yüksek Lisans Tezi ,Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Akgün, Ali İhsan ve Selçuk Kılıç, (2013). "Muhasebe Bilgi Sisteminin İşletme Yönetiminin Etkinliği Üzerindeki Etkisi", Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 20 (2) , 21-36
• Aktaş, Ramazan, (2017). Kurumsal Yönetim (12. Bölüm). Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sürekli Eğitim Uyg. Arş. Mer. Yayınları.
• Alp, Ali ve Kılıç, Saim (2014). Kurumsal Yönetim Nasıl Yönetilmeli?. İstanbul: Doğan Kitabevi.
• Aydemir, Burhan ve diğ., (2004). "Aile İşletmelerinde Kurumsallaşma Süreci ve Sektörel Bir Uygulama", Aile İşletmeleri Kongresi Kongre Kitabı Nisan 17 - 18 2004, İstanbul: İstanbul Kültür Üniv. Yayınları, s. 604 - 617.
• Başok Yurdakul, Nilay, (2008). Farklılaşma Çağında Kurumsal Başarıyı Yakalamak, Nobel Yayınları, Ankara.
• Çidem, İbrahim (2013). "Muhasebe Bilgi Sisteminin Etkinliği: Küçük ve Orta Büyüklükte İşletmeler Üzerine Bir Araştırma", Yüksek Lisans Tezi Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kayseri.
• Dalgın, Burcu, (2008). "Muhasebe Bilgilerinin Karar Almada Kullanımının Önemi ve Çanakkale Sanayi İşletmelerinde Bir Uygulama", Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
• Dızman, Şakir ve Güney, Selami , (2015). Muhasebe ve Muhasebecilerin Yönetim Kararları Üzerine Etkisi,Ekin Yayınları, Bursa.
• Di̇nç, Engin ve Hasan Abdi̇oğlu, (2009). "İşletmelerde Kurumsal Yönetim Anlayışı ve Muhasebe Bilgi Sistemi İlişkisi: İMKB–100 Şirketleri Üzerine Ampirik Bir Araştırma", Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 12 (21) , 157-184 .
• Eminoğlu, Cafer (2014). Türk Ticaret Kanunu'nda Kurumsal Yönetim. İstanbul: XII Levha Yayınları.
• Erdil, Oya ve diğ., (2002). "Çevresel Belirsizliğin Düşük ve Yüksek Olduğu Ortamlarda Tedarikçi Performansının Satın Alma Davranışına Etkisi", Gaziantep Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt:5,Sayı:1, s. 193 - 206
• Kaderli, Yusuf ve Köroğlu, Çağrı (2014)." İşletmelerde Muhasebe Bilgi Sistemi ile Kurumsal Yönetim Anlayışı Arasındaki İlişki", Mufad Journal,Temmuz 2014, Sayı:63, s. 21 - 37.
• Kalmış, Halis ve Burcu Dalgın, (2010). "Muhasebe Bilgilerinin Karar Almada Kullanımının Önemi Çanakkale'de Faaliyet Gösteren Sanayi İşletmelerinde Bir Uygulama", Mufad Journal, Nisan 2010, Sayı:46, 112 - 128.
• Karpuzoğlu, Ebru, (2003). Büyüyen ve Gelişen Aile Şirketlerinde Kurumsallaşma, 2. bs.,Hayat Yayınları, İstanbul. Ulukan, Cemil, (2005). "Türkiye’ye Özgü Kurumsallaşma Anlayışı ve Sonuçları", İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, Bilgesel Yayıncılık, 20(231), s. 88-96 Yıl 20, 89.
• Varıcı, İdiris, (2007), "Muhasebe Bilgi Sisteminin Kurumsallaşma Üzerine Etkisi: Orta ve Doğu Karadeniz’deki KOBİ'ler Üzerine Bir Uygulama",Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Yavuz, Hasan (2014). "Muhasebe Bilgi Sisteminin İşletme Yönetim Kararları Üzerinde Etkileri: Bartın İlindeki KOBİ’ler Üzerinde Bir Araştırma", Yüksek Lisans Tezi, Bartın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Bartın.
• Yozgat, Uğur, (1994). Yönetimde Karar Verme Teknikleri, Beta Yayınları, İstanbul.