ULUSLARARASI SERMAYE HAREKETLERİ VE FİNANSAL LİBERALİZASYONUN ETKİLERİ

Yıl 2009, Cilt: 12 Sayı: 1-2, 191 - 212, 06.05.2014

Fatih Mangır M. Levent Yılmaz

Öz

Neo-klasik teori tarafından desteklenen liberalizasyon uygulamaları, gelişmekte olan ülkelerde 1970’li yıllar sonrası hız kazanmıştır. Küreselleşme ile birlikte uluslararası sermaye hareketleri daha verimli/karlı alanlara doğru hareket etmekte, böylece yatırımcılar sürekli kar peşinde koşmakta gelişmekte olan ülkelerde tüketim ve yatırım imkânlarını arttırarak büyümelerini sürdürmeye çalışmaktadırlar. Ancak daha sonra ortaya çıkan finansal krizlerle birlikte, ekonomi literatüründeki önemli tartışmalardan biri, uluslararası finansal liberalizasyon uygulamaları sonrası “göreceli yoksul ülke ya da bölgelerin, gelişmiş ülke büyüme oranına sahip olup olmayacağı”dır. Neo-klasik büyüme modeline göre ekonomiler, başlangıç değerlerinden bağımsız olarak ortak bir durağan-durum dengesine yakınsarlar.

Gelişmekte olan ülkelerin gelişmiş ülkelere göre daha hızlı büyüyeceği anlamına gelen yakınsama teorisi birçok ampirik çalışmanın da temel konusu olmuştur.

Finansal liberalizasyon ve uluslararası sermaye hareketlerinin gelişmekte olan ülkeler de tüketim ve gelir yakınsaması, ulusal yatırım ve büyüme, makro ekonomik politika başarısı, makro ekonomik politika hedeflemeleri ve bankacılık sistemi üzerine potansiyeler faydaları olabildiği gibi, uluslararası sermaye hareketleri kırılganlığı, sistematik riskler (Asimetrik Enformasyon, Ahlaki Tehlike, Buluşma Etkisi), yabancı banka riskleri gibi potansiyel maliyetleri de bulunmaktadır. Bu çalışmada uluslararası sermaye hareketleri ve finansal liberalizasyon süreci açıklandıktan sonra gelişmekte olan ülkelere olan potansiyel fayda ve maliyetleri analiz edilecektir.

Anahtar Kelimeler

Finansal Liberalizasyon; Gelişmekte Olan Ülkeler; Uluslararası Sermaye

Kaynakça

• Agenor, Pierre Richard, 2001. “Benefits and Costs of International Financial
• Integration: Theory and Facts”,World Bank Working Paper., s.14 Ateş Şanlı (1996), “Ekonomik Büyüme Yaklaşımlar ve Yakınsama Sorunu”, idari. cu.edu.tr lsanli/ sanli1.pdf, s.15, (22.02.2007).
• Aras Güler ve Müslümov (2004), “Kredi Piyasalarinda Asimetrik Bilgi Ve Bankacılık Sistemi Üzerindeki Etkileri,
• "www3.dogus.edu.tr/amuslumov/research/Article/Muslumov%20- %20 Asimmetry % 20-%201F%20-%202004.pdf (14.02.2006).
• Arestis Philip (2005), “Financial LiberalisatiOn And The Relationship Between Finance And Growth,” www.landecon.cam.ac.uklresearch/reuag/ccepplndf/prSOSpdf, s.1 1, (19.09.2006).
• Aron, Janine ve Muellbauer, John (2000),”Financial Liberalization,
• Consumption and Debt in South Africa.” http://www.csae.ox.ac.uk/workingpapers/gdfs/ZO-22text.pdf,s. 1, (01.11.2006).
• Bankacılar Dergisi (2005), “Türkiye’de Yabancı Bankalar”, www.tbb.0rg.tr
• /turkce/dergi/ dergi52/ 1-yabancibankalar.pdf, s.4, (02.10.2006).
• Baro, Robert J, vd. (1992), “Capital Mobility in Neoclassical Models of
• Growth” ideas.repec.org/p/nbr/nberwo/4206.html,s.103, (08.12.2006).
• Bebczuk Ricardo (2003), “Asymmetric Information in Financial Markets
• Introduction and Application”, www.ecampus.com/book/0521797322 - k, 5.7, (17.02.2007).
• Baele, Lieven vd. (2004), “Measuring Financial Integration in the Euro Area”, www.ecb.int/pub/pdf/scpops/ecbocp14.pdf, s.2, (09.01.2007).
• Bekaert, Geert vd. (2003)” Liquidity and Expected Returns: Lessons from Emerging Markets”, http://www.kellev.iu.edu/clundbla/liquiditv Sept 8 2003.pdf (23.1 1.2006).
• Blecker, Robert A. (2001), “Fınancıal Globalızatıon, Exchange Rates, And Internatıonal Trade”, http://www.peri.umass.edu/fileadmin/pdf/financial/fin Blecker.pdf, s. , (03.07.2006).
• Boschi Melisso ve Goenka, Aditya (2004),” International capital şows and transmission of financial crises”, www.eea-esem.com/EEA
• ESEM/2006/Prog/print_day.asp?day=3 - 287k, s.1, (18.12.2006).
• Cesar, E. Tamayo (2006), “Capital Flows, Exchange Rates And Growth:
• Evidence From Developing Countries”, http://www. banrep.gov.c0 /d0cumentos/ conferencias/ medellin/2006/ CapitalFlows.pdf, (07.03.2007)
• Chari Anusha ve Henry Peter (2004),” Capital Account Liberalization, Risk
• Sharing and Asset Prices" NBER, June Detragiache, Enrica vd. (2006),” Foreign Banks in Poor Countries: Theory and Evidence”, http://Www.imflora/external/pubs/ft/wp/ZOOÖ/prö18.10df, s.4, (14.01.2007).
• Durusoy, Serap (2007), “Finansal Liberalleşmenin Sorgulanmasının
• Nedenleri “,http: //www. dtm. gov.tr/ dtmadmin/upl0ad/EAD/TanitimKoordinasyonDb/finans.doc (07.03.2007).
• Dünya Bankası (2007),”The Globalization of Corporate Finance in Developing Countries”, siteresources.worldbank.0rg/INTGDF2007/Resources/3763069117994 /GDF07_Chap3.pdf (03.01.2007).
• Erdönrnez, Pelin Ataman (2004),”Finansal Krizler Sonrası Gelişmekte Olan
• Ulkelerde Yabancı Bankalar”, Bankacılar Dergisi, Sayı 51 ,s.23 Ennis Huberto M. ve H. S Malek. (2005),” Bank Risk of Failure and the T00—
• Big-to-Fail Policy”, http://w ş. richmondfedorg /publications/ economic_ research economic_ quarterly/ pdfs/spring2005/ennismalek.pdf , s. 1, (09.10.2006).
• Globalization101.org (2007), “Investment and Globalization”, http:/l www.globalization 101. org/ uploads lFile/Investment/invall.pdf, (23.04.2007).
• Horow1tz Shale (2005), “Domestic Bank-Centered’ Financial Liberalization:
• Origin, Crisis, and Response”, journals.cambridge.org/production/action/cjoGetFulltext?fulltextid= , s.1 12, (20.06.2006).
• Feldstein, Martin. 1992. “The Budget and Trade Deficits Aren’t Really Twins.”
• National Bureau of Economic Research Working Paper No. 3966.,s.6, http://www.nber.0r2/papers/w3966.pdf (05.12.2005).
• Heffernan,l987:120’den aktaran Aklan Adanur Nejla (2001),” Para _lkamesi
• Süreci Ve Türkiye Orneği”, http://Www.bavar.edu.tr/“iibf/dergi/pdf/CSS12001/NAA.PDF (02.12.2006).
• Hübler, Olaf (2007), “ Financial Liberalization in Emerging Markets: ideas.repec.org/p/han/dpaper/dp-364.html, (19.02.2007).
• Lee Hwok—Aun (2004) “ Regulating multinational bank entry and participation in less developed countries: Where do we draw the 1ine(s)?”, www.people. umass.edu/.../ecorr.721/Student %20Postings/Term %20papers, %20fall , %202004/HALee.termpaper.721.doc, (04.07.2007).
• Kletzer, Kenneth ve Kohli, Renu (2001),” Financial Repression And Exchange
• Rate Management In Developing Countries: Theory And Empirical Support From India”, http://wWw. icrier.org/ pdf/ken1.pdf, (10.12.2006) '
• Maurice, Obstfeld ve Kenneth, Rogoff (1996), Foundations of International
• Macroeconomics, Cambridge, M assachusetts: The M IT Press, Montiel, Peter ve Servén, Luis (2004),” Macroeconomic Stability in Developing
• Countries: How Much Is Enough?”, ideas.repec.org/p/wbk/wbrwps/3456.html (08.08.2005).
• Narayanan, Kahmi (2004) “Asymmetric Information in Economic Analysis”, http:l/www.hss.iitb.ac.in/course_s_/hs613knI.Ddf ( 30.03.2005).
• Oksa, Suna (2003), “ Finansal Piyasalarda Yeni Yasal Düzenlemeler
• (Reregülation) İhtiyacı ve Türk Finans Sistemi”, http://bsv.marmara.edu.tr/TR/makaleler/finansal.htm (1 0.09.2004).
• Özbilen, Şevki (2000b),” Küresel Mali Kriz Ve Imf Politikalarinin Ulusal Mali Sisteme Etkileri”, http://www.econturk.org[ urkiyeekonomisi/sevkiLQdf, (22.12.2006).
• Prasad Eswar, Rogoff Kenneth, Wei Shang—Jin ve Kose,M. Ayhan (2003),”
• Effects of Financial Globalization on Developing Countries: Some Empirical Evidence” www.imf.0r2/ external / np/ regl docs/2003/031703.pdf, (22.02.2006).
• Shibuya Hiroshi, (2001),” Economic Takeoff and Capital Flight”, www.csri.20.ip/ip/archive/e dis/e di5010/e di5008a.pdf. (02.05.2005).
• Smaghi Lorenzo Bini (2005), “Financial globalization and integration: What’s next? A forward-looking perspective”, http:/l www. ecb.int lpress/key/date/ 2006/html/sp060718_1.en.html, (04. 11. 2006).
• Somçağ, Selim (2006), Türkiye'nin Ekonomik Krizi / Oluşumu ve Çıkış
• Yolu, 2006 Yayınevi, İstanbul,
• Rodrik Dani ve Velasco Andrés (1999),” Short—Term Capital Flows” papers.ssrn.com/solS/papers.cfm?abstract_id=194648 - 31k, (19.05.2005).
• Ural, Mert (2007),” Dış Denge,İç Denge ve Döviz Kuru Sistemleri”, Ve Ab İle
• Müzakereler” www.deu.edu.tr/userweb/aylin.duygulu/dosyalarlm.ppt, (10.12.2007).