Tüketicilerin Moda ve Materyalizm Eğilimlerinin Kompulsif Satın Almaya Etkilerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma

Yıl 2019, Cilt: 22 Sayı: 2, 687 - 703, 30.11.2019

Aziz Öztürk , Havva Ulusoy

https://doi.org/10.29249/selcuksbmyd.629121

Cited By: 4

Öz

Günümüzde
tüketiciler istek ve eğilimleri doğrultusunda bir seçim yapmaktadır.
Değişimlerin artık küresel boyutlarda gerçekleşmesiyle tüketicilerin seçimleri
moda çevresinde de önemli olmaktadır. Moda kavramı geniş çevreleri etkisi
altına almakta ve modaya ne kadar uyum sağlandığı önemli bir konudur. Bu
bağlamda bireyin yaşamında nesnelerin
kazanılması ve bulundurulmasının göreceli önemini belirten materyalizm kavramı
öne çıkmaktadır. Tüketiciler satın alma davranışlarında çeşitli kavramların
etkisi bulunabilmektedir. Pazarlamacılar da tutundurma faaliyetlerini
tüketicilerin eğilimlerini dikkate alarak gerçekleştirmektedir. Tüketimin bir
biçimi olan kompulsif satın alma çerçevesinde oluşturulan bu çalışma dört
bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde tüketici davranışları incelenmiştir. İkinci
bölümde moda ve materyalizm konuları ele alınmıştır. Üçüncü bölümde kompulsif
satın alma konusu incelenmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümünde; tüketicilerin
moda ve materyalizm eğilimlerinin kompulsif satın almaları üzerindeki
etkilerini ölçmeye yönelik analizler yapılmıştır. Çalışma kapsamında Konya
ilinde ikamet eden tüketicilere bir araştırma yapılarak elde edilen sonuçlar
değerlendirilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Tüketici Davranışı, Moda, Materyalizm

A Research on Determination of The Effects of Fashion and Materialism Trends of Consumers on Compulsive Buying

Öz

Businesses should
closely follow the wishes and trends of consumers and be prepared for the
changes in this area. Especially in recent years, the proliferation and
diversification of advertising and social media channels have a significant
impact on consumer behavior and lead to fashion and materialism. The interest
in products frequently shared in advertisements and social media channels
prompts consumers to purchase even if they do not need them. Compulsive buying
behaviors are thought to become more widespread when the attractive effect of
easily accessing these products via the internet is added. The main purpose of
this study, which was started with this assumption; to measure whether there is
a relationship between fashion, materialism and compulsive buying and to determine
the trend of consumers in fashion and materialism; Compulsive buying behavior.
For this purpose, a questionnaire was applied to 402 people living in Konya by
using sampling method. SPSS 23.0 package program was used for coding data and
using various statistical analysis methods. As a result of the study, it was
concluded that the fashion and materialism tendencies of the consumers had an
effect on the compulsive buying behaviors.

Anahtar Kelimeler

Consumer Behavior, Fashion, Materialism, Compulsive Buying

Kaynakça

• Ahuvia, A. C. ve Wong, N. Y. (2002). Personality and values based materialism: Their relationship and origins. Journal of consumer psychology, 12(4), 389-402.
• Akturan, U. (2007). Tüketici davranışına yönelik araştırmalarda alternatif bir teknik: etnografik araştırma.
• Altıntaş, M. H. (2000). Tüketici davranışları: Müşteri tatmininden müşteri değerine (1. Baskı). İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Aziz, A. (2014). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri ve Teknikleri (9.Baskı). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık.
• Barbarosoğlu, F. K. (1995). Modernleşme sürecinde moda ve zihniyet (Vol. 28). İz Yayıncılık.
• Belk, R. (2014). You are what you can access: Sharing and collaborative consumption online. Journal of business research, 67 (8), 1595-1600.
• Belk, R. W. (1985). Materialism: Trait aspects of living in the material world. Journal of Consumer research, 12(3), 265-280.
• Bhardwaj, V. ve Fairhurst, A. (2010). Fast fashion: response to changes in the fashion industry. The international review of retail, distribution and consumer research, 20(1), 165-173.
• Billieux, J., Van der Linden, M. ve Rochat, L. (2008). The role of impulsivity in actual and problematic use of the mobile phone. Applied Cognitive Psychology, 22(9), 1195-1210.
• Browne, B. A. ve Kaldenberg, D. O. (1997). Conceptualizing self-monitoring: Links to materialism and product involvement. Journal of Consumer Marketing, 14(1), 31-44.
• Crane, Diana (2003). Moda ve Gündemleri: Giyimde Sınıf, Cinsiyet ve Kimlik. (Çeviren: Özge Çelik). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Dittmar, H. (2004). Understanding and diagnosing compulsive buying. Handbook of addictive disorders: A practical guide to diagnosis and treatment, 411-450.
• Dittmar, H. (2005). Compulsive buying–a growing concern? An examination of gender, age, and endorsement of materialistic values as predictors. British Journal of Psychology, 96(4), 467-491.
• Easey, M. (2009). An introduction to fashion marketing. Fashion marketing, 3-17.
• Faber, R. J., & O'guinn, T. C. (1992). A clinical screener for compulsive buying. Journal of consumer Research, 19(3), 459-469.
• Goldsmith, R. E., Flynn, L. R. ve Clark, R. A. (2012). Materialistic, brand engaged and status consuming consumers and clothing behaviors. Journal of Fashion Marketing and Management: An International Journal, 16(1), 102-119.
• Gutman, Jonathan ve Mills, Michael K. (1982). Fashion Life Style, Self-Concept, Shopping Orientation, and Store Patronage: An Integrative Analysis. Journal of Retailing, 58(2), 64-86.Hoch, S. J. ve Loewenstein, G. F. (1991). Time-inconsistent preferences and consumer self-control. Journal of consumer research, 17(4), 492-507.
• Işık, E., Ender, T. ve Işık, U. (2008). Güncel Klinik Psikiyatri (2.Baskı). İstanbul: Golden Print Matbaası.
• Jackson, T. (2007). The process of trend development leading to a fashion season. In Fashion Marketing (pp. 192-211). Routledge.
• Koran, L. M., Faber, R. J., Aboujaoude, E., Large, M. D. ve Serpe, R. T. (2006). Estimated prevalence of compulsive buying behavior in the United States. American Journal of Psychiatry, 163(10), 1806-1812.
• Korur, M. G. ve Kimzan, H. S. (2016). Kompulsif satın alma eğilimi ve alışveriş sonrası pişmanlık ilişkisinde kontrolsüz kredi kartı kullanımının rolü: avm müşterileri üzerine bir araştırma. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 8(1), 43-71.
• Majima, S. (2008). Fashion and frequency of purchase: womenswear consumption in Britain, 1961-2001. Journal of Fashion Marketing and Management: An International Journal, 12(4), 502-517.
• Michon, R., Chebat, J. C., Yu, H. ve Lemarié, L. (2015). Fashion orientation, shopping mall environment, and patronage intentions: a study of female fashion shoppers. Journal of Fashion Marketing and Management, 19(1), 3-21.
• Mortelmans, D. (2005). Sign values in processes of distinction: The concept of luxury. Semiotica, 2005(157), 497-520 (Muncy ve Eastman, 1998: 137-138).
• Mueller, A., Mitchell, J. E., Crosby, R. D., Gefeller, O., Faber, R. J., Martin, A., Bleich, S., Glaesmer, H., Exner, C. ve de Zwaan, M. (2010). Estimated prevalence of compulsive buying in Germany and its association with sociodemographic characteristics and depressive symptoms. Psychiatry research, 180(2), 137-142.
• O'Cass, A. (2004). Fashion clothing consumption: antecedents and consequences of fashion clothing involvement. European Journal of Marketing, 38(7), 869-882.Odabaşı, Y. ve Barış, G. (2007). Tüketici Davranışı (4. Baskı). İstanbul: MediaCat Kitapları.
• O'Guinn, T. C. ve Faber, R. J. (1989). Compulsive buying: A phenomenological exploration. Journal of consumer research, 16(2), 147-157.
• Park, H. J. ve Davis Burns, L. (2005). Fashion orientation, credit card use, and compulsive buying. Journal of Consumer Marketing, 22(3), 135-141.
• Parker, R. S., Haytko, D. ve Hermans, C. (2010). The perception of materialism in a global market: A comparison of younger Chinese and United States consumers. Journal of international business and cultural studies, 3, 1.
• Purutçuoğlu, Eda (2008). Üniversite Öğrencilerinin Demografik Özellikleri ve Materyalist Eğilimleri ile Çevreye Yönelik tutum ve Davranışları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Richins, M. L. (1994). Valuing things: The public and private meanings of possessions. Journal of consumer research, 21(3), 504-521.
• Richins, M. L. (2004). The material values scale: Measurement properties and development of a short form. Journal of consumer Research, 31(1), 209-219.
• Richins, M. L. (2004). The material values scale: Measurement properties and development of a short form. Journal of consumer Research, 31(1), 209-219.
• Richins, M. L. ve Dawson, S. (1992). A consumer values orientation for materialism and its measurement: Scale development and validation. Journal of consumer research, 19(3), 303-316.
• Ridgway, N. M., Kukar-Kinney, M., & Monroe, K. B. (2008). An expanded conceptualization and a new measure of compulsive buying. Journal of consumer Research, 35(4), 622-639.
• Samstag, R. W., Dittmar, D. F., Vitasovic, Z., & McCorquodale, J. A. (1992). Underflow geometry in secondary sedimentation. Water environment research, 64(3), 204-212.
• Saygılı, S. (2001). Ruh hastalıkları ve Korunma Yolları (1.Baskı). İstanbul: TÜRDAV A.Ş..
• Sherman, E., Mathur, A. ve Smith, R. B. (1997). Store environment and consumer purchase behavior: mediating role of consumer emotions. Psychology & Marketing, 14(4), 361-378.
• Shoham, A. ve Makovec Brenčič, M. (2003). Compulsive buying behavior. Journal of consumer marketing, 20(2), 127-138.
• TMMOB Mimarlar Odası Ankara Şubesi ve Alman Kültür Merkezi. (2005). Gelenek, İşlev ve Moda Arasında Günümüz Konut Kültürü. Ankara: Yalçın Matbaacılık.Torlak, Ö. (2000). Tüketim: Bireysel Eylemin Toplumsal Dönüşümü. İstanbul: İnkılab Yayınları.
• TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu). (2018). Yıllara Göre İl Nüfusları 2000-2018. www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=temelist, Erişim Tarihi: 15.04.2019.
• Valence, G., d'Astous, A., ve Fortier, L. (1988). Compulsive buying: Concept and measurement. Journal of consumer policy, 11(4), 419-433.
• WORKMAN, L. (2010). Compulsive buying: a theoretical framework. The Journal of Business Inquiry, 9(1), 89-126.
• Yağcı, M. İ. ve İlarslan, N. (2011). Reklamların ve cinsiyet kimliği rolünün tüketicilerin satın alma davranışları üzerindeki etkisi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 11(1), 138-155. sayfa138-139.
• Yazıcıoğlu, Y. ve Erdoğan, S., (2004). SPSS Uygulamalı Bilimsel Araştırma Yöntemleri (1. Baskı). Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yüksel, N. (2006). Ruhsal Hastalıklar (3.Baskı). Ankara: MN Medikal&Nobel Tıp Kitap Sarayı.