Financial Performance Analysis of Companies in BIST-XUTEK Index with ARAS and COPRAS Methods

Yıl 2022, Cilt: 25 Sayı: Özel Sayı, 511 - 523, 22.09.2022

Servet Say

https://doi.org/10.29249/selcuksbmyd.1142373

Cited By: 4

Öz

While measuring the financial performance of companies, the ratios obtained from their financial statements are used. Apart from the analyzes made with traditional methods, multi-criteria decision making methods are also used to measure financial performance. The aim of this study is to find the financial performance rankings of technology companies included in the Borsa Istanbul Technology Index (BIST-XUTEK) using ARAS (Additive Ratio Assessment) and COPRAS (Complex Proportional Assessment) methods. Five financial ratios were determined as criterion for the performance ranking of the companies, four criterion were high and one criterion was low values. When the results of the analysis were examined, the same rankings were found in both COPRAS and ARAS methods. In both methods, the top three technology companies were C3, C17 and C6 respectively.

Anahtar Kelimeler

Financial Performance, COPRAS, ARAS, BIST-XUTEK

ARAS ve COPRAS Yöntemleri ile BIST Teknoloji Endeksindeki Şirketlerin Finansal Performans Analizi

Öz

Şirketlerin finansal performansları ölçülürken finansal tablolarından elde edilen oranlardan yararlanılmaktadır. Geleneksel yöntemlerle yapılan analizler dışında finansal performansın ölçülmesinde çok kriterli karar verme yöntemleri de kullanılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Borsa İstanbul Teknoloji Endeksi’nde (BIST-XUTEK) yer alan teknoloji şirketlerinin çok kriterli karar verme yöntemlerinden (ÇKVV) ARAS (Additive Ratio Assessment) ve COPRAS (Complex Proportional Assessment) yöntemleriyle finansal performans sıralamalarını bulmaktır. Şirketlerin performans sıralaması için beş adet finansal oran kriter olarak belirlenmiş, dört kriterin yüksek ve bir kriterin düşük değerler olması tercih edilmiştir. Yapılan analiz sonuçları incelendiğinde ise hem COPRAS hem de ARAS yönteminde aynı sıralamalar bulunmuştur. Her iki yöntemde de ilk üç sırada yer alan teknoloji şirketleri sırasıyla C3, C17 ve C6 koldu şirketleri yer almıştır.

Anahtar Kelimeler

Finansal Performans, COPRAS, ARAS, BIST-XUTEK

Kaynakça

• Akgül, Y. (2021). Borsa İstanbul’da İşlem Gören Ticari Bankaların Finansal Performansının Bütünleşik CRITIC CoCoSo Modeliyle Analizi. Ekonomi ve Finansal Araştırmalar Dergisi, 3(2), 71-90.
• Bayrakci, E. & Aksoy, E. (2019). Bireysel Emeklilik Şirketlerinin Entropi ağırlıklı ARAS ve COPRAS Yöntemleri ile Karşılaştırmalı Performans Değerlendirmesi. Business and Economics Research Journal, 10(2), 415-434.
• Ceyhan, İ. F., & Demirci, F. (2017). MULTIMOORA yöntemiyle finansal performans ölçümü: Leasing şirketlerinde bir uygulama. Bartın Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(15), 277-296.
• Doğan, M. & Kevser, M. (2021). Relationship Between Sustainability Report, Financial Performance and Ownership Structure: Research on The Turkish Banking Sector. Istanbul Business Research, 50(1), 77-102.
• Gümrah, A. (2016). Measuring The Performance of Participation Banks by TOPSISMethod: Turkey and Malaysia Cases. International Journal of Business and Management Studies, 5(1), 211-218.
• Inani, S.K. & Gupta, R. (2017). Evaluating Financial Performance of Indian IT Firms: An Application of A Multi-Criteria Decision-Making Technique. International Journal of Behavioural Accounting and Finance. 6(2), 126 -139.
• Kaklauskas, A., Zavadskas, E.K., Naimaviciene, J., Krutinis, M., Plakys V. & Venskus, D. (2010). Model for a Complex Analysis of Intelligent Built Environment. Automation in Construction, 19 (3), 326–340.
• Kevser, M. & Doğan, M. (2022). Comparative Analysis of The Financial Performance of 5 Major Football Clubs in Uefa Ranking. Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 24(2), 436-460
• Kutut, V., Zavadskas, E.K. & Lazauskas, M. (2014), Assessment of Priority Alternatives for Preservation of Historic Buildings Using Model Based on ARAS and AHP Methods. Archives Of Civil And Mechanical Engineering, 14(2), 287–294.
• Mandal, U. K. & Sarkar, B. (2012). An Exploratory Analysis of Intelligent Manufacturing System (Ims) Under Fuzzy Utopian Environment. IOSR Journal of Engineering (IOSRJEN), 2(8), 129-140.
• Mercan, Y. & Çetin, O. (2019). COPRAS ve VIKOR Yöntemleri İle BIST Elektrik Endeksindeki Firmalarının Finansal Performans Analizi. Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi, 5(9), 123-139.
• Öndeş, T. & Özkan, T. (2021). Bütünleşik CRITIC-EDAS yaklaşımıyla covid-19 pandemisinin bilişim sektörü üzerindeki finansal performans etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 506-522.
• Ömürbek, N. & Özcan, A. (2016). BIST’de İşlem Gören Sigorta Şirketlerinin MULTIMOORA Yöntemiyle Performans Ölçümü, Uluslararası İşletme, Ekonomi ve Yönetim Perspektifleri Dergisi, (2), 64-75.
• Ömürbek, V., Aksoy, E. & Akçakanat, Ö. (2017). Bankaların Sürdürülebilirlik Performanslarının ARAS, MOOSRA ve COPRAS Yöntemleri ile Değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 8(19), 14-32.
• Özbek, A. (2017). İlkokul Öğretmenleri Sağlık ve Sosyal Yardım Sandığı’nın Finansal Performans Analizi. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 7(1), 1-31.
• Özer, K. & Saygın, O. (2022). Katılım Bankacılığının Finansal Performans Analizi: Türkiye Uygulaması. Ekonomi Politika ve Finans Araştırmaları Dergisi, 7(1), 257-273.
• Sliogeriene, J., Turskis, Z. & Streimikiene, D. (2013). Analysis and Choice of Energy Generation Technologies: The Multiple Criteria Assessment on The Case Study of Lithuania. Energy Procedia, 32, 11-20.
• Şahin, İ. E. & Karacan, K. B. (2020). Entropi Temelli COPRAS ve ARAS Yöntemleri ile Borsa İstanbul İnşaat Endeksi XINSA Firmalarının Finansal Performans Analizi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (44), 171-183.
• Sakarya, Ş. & Gürsoy, M. (2021). BIST Bankacılık Endeksi’nde Yer Alan Bankaların Finansal Performanslarının Entropi Tabanlı COPRAS ve ARAS Yöntemleri ile Değerlendirilmesi. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(4), 806-819.
• Soy Temür, A. (2022). Borsa İstanbul Turizm Endeksi (XTRZM) Firmalarının Entropi Temelli ARAS, COPRAS ve TOPSIS Yöntemleri ile Finansal Performans Analizi. Verimlilik Dergisi, (2), 183-212.
• Terzioğlu, M. K., Kurt, E. S., Yaşar, A. & Köken, M. (2022). BIST100-Enerji Sektörü Finansal Performansı: SWARA-VIKOR ve SWARA-WASPAS. Alanya Akademik Bakış, 6(2), 2439-2455.
• Ulaş, A. (2017). EDAS Yöntemi Kullanılarak Bir Tekstil Atölyesi İçin Dikiş Makinesi Seçimi, İşletme Araştırmaları Dergisi, 9(12), 169-183.
• Yadav, S., Kapoor, R. & Dhaiqude, A. (2016). Financial Performance Ranking of Oil and Gas Companies in India Using TOPSIS Method. IJABER, 14 (6), 4463-4473.
• Zavadskas, E.K., Kaklauskas, A. & Kvederytė, N. 2001. Multivariant Design and Multiple Criteria Analysis of Building Life Cycle. Informatica, 12(1), 169–188.
• Zavadskas, E. K. & Turskis, Z. (2010). A New Additive Ratio Assessment (ARAS) Method in Multicriteria Decision-Making. Technological and Economic Development of Economy, 16(2), 159-172.