Şermin Yaşar'ın Çocuklara Yönelik Eserlerinde Söz Varlığı

Yıl 2023, Cilt: 2 Sayı: 1, 1 - 15, 16.05.2024

Dilek Evler , Erol Aksoy

Öz

Bu çalışmanın amacı çocuk edebiyatı yazarı olan Şermin YAŞAR’ın çocuklara yönelik eserlerindeki belirlenen söz varlığı ögelerini tespit etmek ve bu ögeleri Türkçe eğitimi açısından değerlendirmektir. Araştırmada Şermin Yaşar’ın çocuklara yönelik kaleme aldığı 18 eserindeki söz varlığı (atasözü, deyim, ikileme, pekiştirme, kalıp ifade, argo, terim, yabancı kelime) unsurları incelenmiştir. Araştırma doğası gereği niteldir. Araştırma verilerinin toplanmasında doküman incelemesi kullanılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde betimsel analizden faydalanılmıştır. Araştırmanın sonucunda elde edilen bulgulara bakıldığında en çok kullanılan söz varlığı unsurlarının deyim, ikileme, kalıp ifade olduğu tespit edilirken atasözü, pekiştirme, argo, terim, yabancı kelime söz varlığı unsurlarına deyimler, ikilemeler ve kalıp ifadelere oranla daha az yer verildiği görülmüştür. Özellikle atasözleri bakımından oldukça zengin olan dilimiz için atasözlerinin az sayıda kullanılmış olması bir eksiklik olarak görülebilir. Sonuç olarak Şermin Yaşar’ın çocuklara yönelik eserlerinin söz varlığı unsurları açısından zengin olduğu söylenebilir. Sahip olduğu söz varlıklarıyla Türkçenin zenginliğini yansıtan bu eserler Türkçe eğitiminde, söz varlığı öğretiminde ve çocukların dil gelişiminde kullanılabilir.

Anahtar Kelimeler

çocuk edebiyatı, Şermin Yaşar, söz varlığı

Kaynakça

• Akkuş, M. (2019). Seza Kutlar Aksoy'un öykülerinde söz varlığı (Tez No. 583569) [Yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Aksan, D. (2004). Türkçenin sözvarlığı. Engin Yayınevi.
• Aksoy, Ö. A. (2022a). Atasözleri ve deyimler sözlüğü 1 atasözleri sözlüğü. İnkılâp Kitabevi.
• Aksoy, Ö. A. (2022b). Atasözleri ve deyimler sözlüğü 2 deyimler sözlüğü. İnkılâp Kitabevi.
• Arslan, M. A. Şimşek, T. & Yakar, Y. M. (2020). Çocuk edebiyatı tarihi. Kuramdan uygulamaya çocuk edebiyatı el kitabı (Edt. Tacettin Şimşek) içinde. Grafiker Yayınları, 43-78.
• Ay, M. (2021). Aytül Akal'ın çocuk romanlarının söz varlığı açısından incelenmesi (Tez No. 686336) [Yüksek lisans tezi, Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Başar, S. (2021). Çocuk edebiyatı ve çocuk eğitimi çerçevesinde Şermin Yaşar'ın eserlerinin incelenmesi (Tez No. 675332) [Yüksek lisans tezi, Siirt Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Başar, S. & Akın, E. (2022) Şermin Yaşar'ın çocuk kitaplarının eğitsel iletiler ve değer kavramları açısından incelenmesi. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(2), 62-71.
• Cavga, S. & Eyüp, B. (2021). Şermin Yaşar’ın çocuk kitaplarındaki eğitsel iletilerin incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(4), 1400-1420.
• Çer, E. (2016). 0-6 yaş çocuk kitaplarında çocuk gerçekliği ve çocuğa görelik. Eğiten Kitap.
• Çetinkaya, S. (2020). Ayla Çınaroğlu'nun masal ve hikâyelerinin Türkçe öğretimi bağlamında söz varlığı açısından incelenmesi (Tez No. 621026) [Yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Dağ, A. (2021) Şermin Yaşar'ın çocuk kitaplarının çocuğa görelik ilkesi ve eğitsel iletiler açısından incelenmesi (Tez No. 702295) [Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Demir, C. (2006). Türkçe/edebiyat eğitimi ve kişisel kelime serveti. Millî Eğitim Dergisi, 34(169).
• Demirel, Ö. & Kaya, Z. (2022). Eğitime giriş. Pegem Akademi.
• Dilidüzgün, S. (2000). Çocuk kitaplarında yazınsal nitelik. I.Ulusal Çocuk Kitapları Sempozyumu (ss. 253-267). Ankara Üniversitesi Yayınları.
• Gençer, G. & Kahtalı, B. D. (2022). Şermin Yaşar’ın çocuk kitaplarının kök değerler açısından incelenmesi. Turkish Studies, 17 (3), 407-421. http://dx.doi.org/10. 7827/TurkishStudies.58150
• Karasar, N. (2016). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayınları.
• Kaya, A. İ. & Şimşek, E. (2021). Şermin Yaşar'ın çocuk kitaplarında bir anlatım tarzı olarak mizah. Türkbilig/Türkoloji Araştırmaları Dergisi, 42, 291-302.
• Kıbrıs, İ. (2016). Çocuk edebiyatı. Kök Yayıncılık.
• Korkmaz, Z. (1992). Gramer terimleri sözlüğü. TDK Yayınları.
• Kumaş, Z. (2021). Süleyman Bulut'un çocuk romanlarında söz varlığı (Tez No. 700941) [Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Metin, M. (2022). Mustafa Orakçı’nın “Ünlülerle Bir Gün” kitap dizisinin söz varlığı açısından incelenmesi (Tez No. 715754) [Yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Püsküllüoğlu, A. (2017). Türkçe deyimler sözlüğü. Arkadaş Yayınevi.
• Sağlam, M. & Aral, N. (2016). Tarihsel süreç içerisinde çocuk ve çocukluk kavramları. Çocuk ve Medeniyet, 2, 43-56.
• Sever, S. (2019). Çocuk edebiyatı ve okuma kültürü. Tudem Yayınevi.
• Sever, S. (2021). Çocuk ve edebiyat. Tudem Yayınevi.
• Şanda, N. (2022). Özgür Balpınar’ın çocuk edebiyatı yapıtlarının Türkçenin söz varlığı açısından incelenmesi (Tez No. 746122) [Yüksek lisans tezi, Sinop Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.
• Şimşek, T. & Yakar, Y. M. (2020). Çocuk ve edebiyat. İçinde T. Şimşek (Ed.), Kuramdan uygulamaya çocuk edebiyatı el kitabı (ss. 13-42). Grafiker Yayınları.
• Şirin, M. R. (1994). Çocuk edebiyatı. Çocuk Vakfı Yayını.
• Türk Dil Kurumu (TDK), (2019). Güncel Türkçe Sözlük.
• Tosunoğlu, M. (2000). Kelime servetinin eğitim öğretimdeki yeri ve önemi. Millî Eğitim Dergisi, 144, 71-73.
• Türkben, T. (2012). Ömer Seyfettin hikâyelerinde söz varlığı (Tez No. 323351) [Yüksek lisans tezi, Bozok Üniversitesi]. Ulusal Tez Merkezi.