Yumuktepe Höyüğü Kazılarında Gün Işığına Çıkarılan Aziz Menas tasvirli Hacı Şişesi

Yıl 2011, Sayı: 1, 67 - 89, 01.01.2011

Gülgün Köroğlu

Öz

In this article we will discuss a pilgrimage flask ampulla that was found during the excavations in Yumuktepe mound in Mersin. The flask was found in the 11th century layer and represents Saint Menas with two camels. Saint Menas’s monastery church close to Alexandria was important between the 5th-7th centuries. It is believed that the pilgrimage flasks held oil from an oillamp illuminating the church or water coming from a spring close by that was thought to have healing properites. Saint Menas ampullae were also taken to remote places

Anahtar Kelimeler

Ampulla, Pilgrimage flask, Saint Menas, Yumuktepe Mound, Mersin, Middle Ages

Yumuktepe Höyüğü Kazılarında Gün Işığına Çıkarılan Aziz Menas tasvirli Hacı Şişesi

Öz

Bu makalede Mersin, Yumuktepe Höyüğü kazılarının 11.yüzyıla ait tabakasına ait bir mekânda gün ışığına çıkarılan üzerinde Aziz Menas’ı iki deve ile birlikte gösteren bir hacı matarası ampulla tanıtılacaktır. Azizin İskenderiye yakınlarındaki manastır kilisesi Abu Mina 5-7. yüzyıllar arasında oldukça tanınmıştır. Azizin türbesini aydınlatan kandilin yağı ve buradaki bir pınarın suyu şifa verdiğine inanıldığından, ampullalar içinde hacılar tarafından çok uzak yerlere bile götürülmüştür

Anahtar Kelimeler

Ampulla, Hacı Matrası, Yumuktepe Höyüğü, Aziz Menas, Mersin Orta Çağ.

Kaynakça

• Byzanz, Das Licht aus dem Osten, Kunst und Alltag im Byzantinischen Reich vom 4. bis 15. Jahrunder, Paderborn 2001.
• Byzanz, Pracht and Alltag Kunst und Aysstellungshalle der Bundesrepublik Deutschland, 26. Februar bis 13. Juni 2010, Bonn 2010.
• Caneva, I. - G. Köroğlu, Yumuktepe, Dokuzbin Yıllık Yolculuk, İstanbul 2010.
• Köroğlu, G.,”Yumuktepe in the Middle Ages”, Mersin-Yumuktepe: A Reappraisal, I.Caneva, V. Sevin (eds.), Lecce 2004, 103-132.
• Fleischer, J. - Q. Hjort - M. Rasmussen (ed.), Byzantium. The Late Antique and Byzantine Art in Scandinavian Collection (June 1-August 31), 1996.
• Gün Işığında İstanbul’un 8000 Yılı, Marmaray, Metro, Sultanahmet Kazıları, Yay. Haz. A. Karamani Pekin, İstanbul 2007.
• Gabra, G.-M. Eaton-Krauss, The Treasures of Coptic Art in the Coptic Museum and Churches of Old Cairo, Cairo-New York.
• Herrin, J., Byzantium. The Surprising Life of a Medieval Empire, Suffolk 2007.
• Kazhdan, A.- N. Patterson-Sevcenko, ‘Menas’, The Oxford Dictionary of Byzantium 2 (1991), 1339.
• Meinardus, O. F.A., Coptic saints and Pilgrimages, Cairo 2002.
• Papanikola-Bakitzi, D., Everyday Life in Byzantium, Athens 2002.
• Pitarakis, B., ‘Lead Flasks and Pilgrimages after Crusades’, Prof. Dr. Işın Demirkent Anısına, Yay. Haz. A. Özaydın - F. Başar vd., İstanbul 2008, 395-413.
• Varinlioğlu, G., ‘Living in a Marginal Environment: Rural Habitat and Landscape in Southeastern Isauria’, Dumbarton Oaks Papers 61 (2007), 293-295.
• Vikan, G., ‘Menas flasks’, The Oxford Dictionary of Byzantium 2 (1991), 1340.
• Walter, Ch., The Byzantine Warrior Saints in Byzantine Art and Tradition, Aldershot 2003.