Glass Finds from Water Complex in the Sanctuary of Zeus Labraundos

Yıl 2017, Sayı: 7, 269 - 297, 01.01.2017

Ömür Dünya Çakmaklı

Öz

This study is about the finds of glass obtained from the “Water Complex” which has been excavated since 2013, at the site of Labraunda located in Caria. Even though the current study is a preliminary report, the number of glass finds from the building finds of glass are quantitatively so rich that the main charasterics of the Water Complex can be revealed. The excavation work of the complex is still ongoing and the current studies point out the origins of the building go back to the AD 1st century. It was stated that the building was functioned until the Middle Byzantine Period. The glass finds from the complex belong to the period starting from the Early Roman Imperial 1st century BC –1stcentury AD up to the Early Byzantine 5thcentury AD – 7thcentury AD . The glass finds compose of characteristic and unique examples.

Anahtar Kelimeler

Labraunda, Roman Period, Byzantine Period, Roman Glass, Glass.

Zeus Labraundos Kutsal Alanı Su Kompleksi Kazıları Cam Buluntuları

Öz

Çalışmamız, Karia Bölgesi’nde Zeus Labraundos kutsal alanında 2013 yılında tespit edilen ve aynı yıl kazı çalışmalarına başlanan “Su Kompleksi” yapısından ele geçen cam buluntuları konusundadır. Söz konusu cam buluntular yapının karakterini ortaya koymaya yetecek niceliktedir. Yapıda halen kazı çalışmaları devam etmekle birlikte mevcut çalışmalar yapının ilk yapımının MS1. yüzyılda ve kullanımının Bizans Dönemi içlerine kadar sürdüğünü belgelemiştir. Bu belgelemeye paralel olarak cam buluntu grupları da Erken Roma döneminden MÖ 1. yüzyıl – MS 1. yüzyıl Erken Bizans Dönemine MS 5. yüzyıl- 7. yüzyıl uzanan kronolojik bir yelpazenin ürünlerinden oluşmaktadır. Bunlar içinde tipolojik açıdan son derece karakteristik örnekler bulunduğu gibi hem bölge açısından hem de tüm buluntu merkezleri açısından tekil örnekler de söz konusudur

Anahtar Kelimeler

Labraunda, Roma Dönemi, Bizans Dönemi, Roma Dönemi Camı, Cam.

Kaynakça

• Antonoras 2008 Antonoras, A. Ch., “Glass Lamps of the Roman and Early Christian Periods. Evidence from the Thessalloniki Area”, Lychnological Acts 2: Trade and Local Production of Lamps from the Prehistory until the Middle Age, Cluj Napoca, 23-30.
• Barag 1978 Barag, D., “Hanita Tomb XIV A Tomb of Third and Early Fourth C.E”, Atigot, English Series 13, 10-33.
• Barkóczi 1996 Barkóczi, L., Antike Gläser, L’Erma di Bretschneider, Roma.
• Blid 2009 Blid, J., “Late Antique Glass in Sacred Context: A hagiasma at Carian Labraunda”, Late Antique / Early Byzantine Glass in the Eastern Mediterranean (ed. Ergün Laflı), İzmir,139-150.
• Blid 2010 Blid, J., “Roma ve Bizans Dönemi’nde Labraunda / Roman and Byzantine Labraunda”, Mylasa Labraunda – Milas Çomakdağ, Güney Ege Bölgesinde Arkeoloji ve Kırsal Mimari, Milli Reasürans Sanat Galerisi, 2010, 81-93.
• Blid 2016 Blid, J., Labraunda 4: Remains of Late Antiquity, Swedish Research Institute in Istanbul, Stockholm.
• Clairmont 1963 Clairmont, C. W., The Excavation at Dura Europos, Final Report 4,5. The Glass Vessels, NewHaven.
• Çakmakçı 2009 Çakmakçı, Z., “A Typological Approach to Glass Goblet Production from Late Antiquity to the Middle Ages in the Light of Recent Finds”, Late Antique / Early Byzantine Glass in the Eastern Mediterranean (ed. Ergün Laflı), İzmir, 49-66.
• Çakmaklı 2012 Çakmaklı, Ö. D., Karia Bölgesi Roma Dönemi Cam Kap Tipolojisi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi (Danışman: Doç. Dr. Zeynep Çizmeli Öğün), Ankara, 2012.
• Çakmaklı 2016 Çakmaklı, Ö. D., “Labraunda’nın Yeni Bilmecesi: Su Kompleksi Kazıları – 2013-2015 Kazı Sezonu Değerlendirmesi”, Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi, Vol. 5., No:3, Eylül 2016, 15-25.
• Erten 2003 Erten, E., “Glass Finds from Olba Survey-2001”, OLBA VII , Mersin, 2003, 145-154.
• Erten 2015 Erten, E., “Olba Kült Alanlarından Cam Buluntular”, Selevcia Ad Calycadnvm, Sayı V, 2015, 11-31.
• Gençler Güray 2009a Gençler Güray, Ç., “Early Byzantine Glass Finds from Elaiussa Sebaste”, ANNALES du 18e Congrés, Thessalloniki 2009, 292- 299.
• Gençler Güray 2009b Gençler Güray, Ç., Elaiussa Sebaste Antik Yerleşimi Cam Buluntuları, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Doktora Tezi (Tez Danışmanı: Prof. Dr. C. Özgünel) Ankara, 2009.
• Gorin-Rosen 2015 Gorin-Rosen, Y., “The Glass finds from Horbat Zefat ‘Adı (East)”, Hadashot Arkheologiyot Excavations and Surveys in Israel 127, 2015, 1-11.
• Grossmann 2013 Grossmann, R.A., “Glass in Aylward”, W. ed., Excavations at Zeugma conducted by Oxford University, The Packard Humanities Institute, Los Altos, California, 218-258.
• Gürler 2000 Gürler, B., Tire Müzesi Cam Eserleri, Kültür Bakanlığı Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü, Ankara. T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, 2000.
• Stern 1984 Stern, E.M., “Antikes Glass in der Südtürkei”, Glastechnische Berichte 57, 132-139.
• Harden 1934 Harden, D.B., “The Glass of Greeks and Romans”, Greece and Rome, Vol.3, No.9, 1934, s.140-149.
• Hayes 1975 Hayes, J.W., “Roman and pre-Roman Glass in the Royal Ontario Museum”, Royal Ontario Museum, Toronto, 1975.
• Höpken, Çakmaklı 2015 Höpken, C., Çakmaklı Ö. D., Fragile Splendour, Glass in the Medusa collection in Gaziantep / Narin Pırıltı, Gaziantep Medusa Müzesi Cam Koleksiyonu (ed. E. Winter / F. Bulgan), Bonn.
• Hellström 1965 Hellström, P., “Labraunda: Swedish Excavations and Researches.” Vol II.
• Part 1. Finds. Pottery of Classical and later date, Terracotta, Lamps and Glass, Lund
• Isings 1957 Isings, C., Roman Glass from Dated Finds, Groningen/Djokarto
• Isings 1964 Isings C., “A Fourth Century Glass Jar with Applied Masks”, Journal of Glass Studies, No:9, 59-64.
• Karlsson 2010a Karlsson, L., “Labraunda 2009: A Preliminary Report on The Sweedish Excavations with contributions by Jesper Blid and Olivier Henry”, Opuscula, No: 3, 61-103, 2010.
• Karlsson 2010b Karlsson, L., “Labraunda: Göğün Hava Tanrısı’na Adanan Kutsal Alan / Labraunda: The Sanctuary of the Weather God of Heaven”, Mylasa Labraunda – Milas Çomakdağ, Güney Ege Bölgesinde Arkeoloji ve Kırsal Mimari, Milli Reasürans Sanat Galerisi, 2010, 10-63.
• Ruth, Jackson 2013 Ruth E., Jackson-Tal., “The Glass Finds from the Hasmonean and Herodian Palaces at Jericho”, Hasmonean and Herodian Palaces at Jericho: Final Reports of the 1973-1987 Excavations, Volume V: The Finds from Jericho and Cypros, Jerusalem 2013,100-129.
• Ruth, Jackson Ruth E., Jackson-Tal, 2016“Glass Finds”, Ramat Rahel III: Final Publication of Yohanan Aharoni’s Excavations (1954, 1959-1962), Monograph Series 35, Tel Aviv University, Sonia and Marco Nadler Institute of Archaeology, Tel Aviv. 567-587.
• Rowe 2004 Rowe, A. H., Reconsedering Late Roman Cyprus: Using New Material from Nea Paphos to Review Current Artefact Typologies, Department of Classical Archaeology, Universty of Sidney (Yayınlanmamış Doktora Tezi), Sidney,2004.
• Rosen, Katsnelson 2007 Rosen Y., Katsnelson, N., “Local Glass Production in the Late RomanEarly Byzantine Periods in Light of the Glass Finds from Khirbat ElNi’Ana”, Atiqot, Vol.57, Jerusalem, 2007, s.73-153.
• Taştemür 2007 Taştemür E., “Klaros Cam Eserleri”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi (Danışman: Yrd. Doç. Dr. Işık Şahin), Ankara, 2007.
• Taştemür 2015 Taştemür, E., “Eski Çağ’da Tıp’da Cam Kullanımına İlişkin Gözlem ve Kanıtlar”, Seleucia ad Calycadnum, Sayı:5, İstanbul, 2015, s. 12-31.
• Taştemür 2017 Taştemür, E., “Arkeolojik Veriler Işığında Camın Tarihsel Süreci”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 7, Sayı 13, Ocak 2017, s. 67-91.
• Tek 2001 Tek, A. T., “ Prismatic Glass Bottles with Greek Inscriptions from Arykanda in Lykia”, Annales du 15 Congres, New York, 2001, s. 82-87.
• Tomasso 1990 Tomasso, G., “Contenitori in Vetro di Unguenti e Sostanze Aromatiche Dell’Italia Romana (Isec. A.C-III sec. D.C.)”, Ampullae Vitreae, Giorgio Bretschneider Editore, Roma.
• Stern 2001 Stern, E.M., Römisches, Byzantinisches und Frühmittelalterliches Glas: 10 v. Chr. – 700 n. Chr.: Sammlung Ernesto Wolf, Stuttgart
• Sternini 1998 Sternini, M., “La Collezione di Antichita di Alessandro Palma di Cesnola”, Biblioteca Archaeologica. Collana diretta da Giuliano Volpe. 6, Bari.
• Vessberg 1952 Vessberg, O., “Roman Glass in Cyprus”, Opuscula Athenesia, 7, s.109- 161.
• Weinberg 1962 Weinberg, G.D., “Evidence for Glass Manufacture in Ancient Thessaly”, American Journal of Archaeology, 66, 1962, s.129-133.