Bingöl Şerevdin Yaylası’nın Kaya Üstü Resimleri ve Kaya Altı Yerleşiminin Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Sayı: X, 251 - 268, 20.05.2020

Sırrı Tiryaki

Öz

Şerevdin Yaylası, Doğu Anadolu Bölgesi’nin Yukarı Fırat Bölümü’nde yer alan Bingöl’ün Karlıova ve Solhan ilçelerinin kesiştiği sınırda bulunmaktadır. Bingöl Üniversitesi’nin, desteğiyle yürüttüğümüz “Bingöl İli ve İlçeleri Tarih Öncesi ve Eski Çağı Yüzey Araştırmaları” isimli araştırma projesi kapsamında tespit ettiğimiz Şerevdin Yaylası kaya üstü resimleri ve kaya altı sığınağı 2550 m. yükseltidedir. Şerevdin Yaylası Kaya Resimleri, Doğu Anadolu Coğrafyası’nın farklı bölgelerinde görülen ve tarih öncesi dönemlere ait olan kaya üstü resimlerinin önemli örnekleri arasında yer almaktadır. Söz konusu resimlerin tespit edildiği bölgenin, Bingöl Coğrafyası içerisindeki obsidyen yataklarına oldukça yakın bir konumda olması önemlidir. Tarih öncesi dönemlerde yaşayan insanların günlük hayata dair yaşanmışlıklarını ifade edebileceği yegâne yöntemlerden biri de kaya resimleridir. Bu kaya resimleri mağara duvarlarına ya da devasa kaya bloklar üzerine çizilmiştir. Kaya üstü resimlerini, tarih öncesi insanının duygu ve düşüncelerinin dışavurumu ya da yansıması olarak tanımlamak anlamlı olacaktır. Ayrıca mağara duvarlarına ve kaya bloklarına çizilen resimler, bir anlamda ön yazı veya yazılı dönemlere hazırlık aşaması olarak da kabul edilebilir.

Anahtar Kelimeler

Prehistorya, Doğu Anadolu, bingöl

Kaynakça

• Akın, G., Paleolitik’ten Kalkolitik Çağ’a Barınma ve Yerleşim Yerleri, Alter Yay., Ankara.
• Baysal, A., “Doğu Anadolu Petroglidleri: Teknolojik, Kronolojik ve Sembolik Değerlendirmeler”, Anadolu Preshistorya Araştırmaları Dergisi, Sayı 3, Bilgin Kültür Sanat Yayınları, s. 1-33.