Palaiologoslar Dönemine Ait Kadıkalesi/Anaia Buluntusu “Meryem Hagiosoritissa ve Daniel Aslanlar İninde” Betimli Bir Grup Trakhy

Yıl 2022, Sayı: XII, 53 - 68, 25.05.2022

Ceren Ünal

Öz

Prof. Dr. Zeynep Mercangöz (Emekli) başkanlığında, Aydın İli, Kuşadası İlçesi’ndeki Kadıkalesi/ Anaia’da 2001 yılında başlayan kazı çalışmaları devam etmektedir. Kuşadası’nda, Davutlar sahilinde konumlanan bu savunma yapısında gerçekleştirilen kazı çalışmaları sonucunda anıtsal bir kilise yapısı ve çevresindeki işlikler ortaya çıkarılmıştır. Kazı çalışmaları sonucunda elde edilen zengin buluntu çeşitliliği, Anaia’nın yüzyıllar boyunca kesintisiz olarak kullanılan bir yerleşim merkezi olduğunu göstermektedir. Ortaçağ dönemi kaynaklarında Anaia’nın, Batı Anadolu bölgesinin önemli ticari liman merkezlerinden biri olduğundan bahsedilmektedir. Anaia’da gerçekleştirilen kazı çalışmalarında elde edilen zengin buluntu çeşitliliği dönemin bilgilerini desteklemektedir. Çalışmamızda, Kadıkalesi/Anaia kazısı sikke buluntuları arasından, ön yüzlerinde Meryem Hagiosoritissa betimi bulunan iki adet trakhea tanıtılacaktır. Çalışmamızda incelenen diğer bakır sikke grubunu ise ön yüzlerinde Daniel Aslanlar İninde betiminin bulunduğu yedi adet trakhea oluşturmaktadır. Bizans sikke ikonografisinde Daniel Aslanlar İninde betiminin ilk kez Palaiologoslar Döneminde kullanıldığı anlaşılmaktadır. II. Andronikos Palaiologos iktidarında basılan trakhea biriminin ön yüzünde yer alan Daniel Aslanlar İninde tasviri nadir bir ikonografik tiptir. Bu betimin, Bizans İmparatorluğu’nun 1453 yılında yıkılışına kadar hüküm süren bir başka imparatorun döneminde basılan sikkelerdeki varlığına dair bir örnek bulunamamıştır.

Anahtar Kelimeler

Sikke, Trakhy, İkonografi, Anaia, Palaiologos, Bizans İmparatorluğu.

Kaynakça

• Alchermes 1997 Alchermes, J.D.,”226. Enkolpion with Standing Virgin”, ed. H. C. Evans, Th e Glory of Byzantium, New York, 332-333. Bank 1978 Bank, A., Byzantine Art in the Collection of Soviet Museums, New York, Kat. 173. Bendall-Donald 1974 Bendall, S.-Donald, P.J., Th e Billon Trachea of Michael VIII Palaeologos 1258-1282, London, 8, C.7. Bendall-Donald 1979 Bendall, S.- Donald, P. J., Later Palaeologan Coinage, Bath.