Aktif Yaşlılık ve Yerel Yönetim Uygulamaları: İstanbul Örneği

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 2, 38 - 52, 28.12.2018

Hamza Kurtkapan

Öz

Aktif
yaşlılık, bireylerin 65 yaş sonrası dönemde sosyal ve ekonomik hayata daha
fazla katılabilmelerini anlatır. Yaşın ilerlemesiyle birlikte ortaya çıkan bir
takım bedensel gerilemeler, bireylerin aktifliğini olumsuz etkilemektedir.
Ayrıca kentsel mekân ve donatıların gençler lehine düzenlenmesinden
kaynaklı bazı fiziksel engeller de yaşlıların aktifliğini etkilemektedir. Bu yüzden yaşlıların bazı
yönlerden desteklenmeleri gerekmektedir. Bu çalışmada, İstanbul’da ilçe
yerel yönetim hizmetlerinin yaşlıların aktifliklerine katkısını ortaya çıkarmak
amaçlanmaktadır.

Araştırma İstanbul’da yaşlı nüfusun fazla
olduğu ilçe belediyelerinde görevli 30 katılımcı ile gerçekleştirilmiştir. Mülakatlar
15 Haziran- 20 Ağustos 2016 tarihleri arasında yarı yapılandırılmış görüşme
formu eşliğinde yapılmıştır. Araştırma verileri betimsel analiz tekniği ile analiz edilmiştir. Bulgular arasında
yerel yönetimler çeşitli çevre düzenlemeleri yaparak yaşlıların aktifliklerine dolaylı,
onları gönüllü organizasyonlara dahil ederek de direk katkı sağladığına dair
ifadeler yer almaktadır. Belediyelerin yaşlıları aktif olmaya motive edici
hizmetleri arasında ekonomik kolaylıkların yanında, gezi ve sinema gibi kültür-sanat
etkinlikleri başta sayılabilir. Sosyal yaşam merkezleri gibi mekanlarda atölye,
eğitim, spor faaliyetleri, yemek toplantıları, dini sohbetler ve deneyim
aktarım faaliyetleri de bu çerçevede değerlendirilebilir. 

Anahtar Kelimeler

Gönüllülük, Kentleşme, Sosyal Hizmet, Aktif Yaşlılık, Yerel Yönetimler

Kaynakça

• Achenbaum, W. A., Weiland, S., & Haber, C. (1996). Key Words in Sociocultural Gerontology. New York: Springer Pub Co.
• Aydıner Boylu, A., (2013). Aktif Yaşlanma ve Yaşam Boyu Öğrenme, VII. Ulusal Yaşlılık Kongresi, 23-25 Mayıs 2013, Karabük.
• Baran, A., G., (2012). Aile ve Yaşlanma, Aile Sosyolojisi (ed.) Kasapoğlu, A., Karkıner, N., Eskişehir: Anadolu Üniversitesi, Açık öğretim yayınları s. 135-165.
• Baran E., Bahar-Özvarış, Ş., (2012). Yaşlılık Döneminde Sağlığın Geliştirilmesi (ed. D. Aslan ve M. Ertem) Yaşlı Sağlığı: Sorun ve Çözümler, Halk Sağlığı Uzmanları Derneği (HASUDER) Yayınları no: 2012-1 1. Baskı Palme Yayıncılık.
• Baran, A., G, Kurnaz, Z., (2013). Aktif Yaşlanma ve Yaşlılık Algısı, VII. Ulusal Yaşlılık Kongresi, 23-25 Mayıs 2013, Karabük.
• Ceylan, H. Ayar, M., Günel, Z. (2015). Küresel ve Yerel Perspektiften Yaşlılara Yönelik Sosyal Politikalar ve Uygulamalar, İstanbul’da Yaşlanmak İstanbul’da Yaşlıların Mevcut Durum Araştırması, (Ed.) Murat Şentürk ve Harun Ceylan, İstanbul, Açılım Kitap, s. 61–106.
• Cockerham, W. C. (1991). This aging society. Englewood Cliffs, N.J: Prentice Hall.
• Creswell, J.V. (2015). Nitel Araştırma Yöntemleri: Beş yaklaşıma Göre Nitel Araştırma ve Araştırma Deseni (2. baskı ), Ankara: Siyasal Kitapevi.
• Kalınkara, V. (2011). Temel Gerontoloji : Yaşlılık Bilimi, Ankara: Nobel Yayın.
• Kümbetoğlu, B. (2005). Sosyolojide ve Antropolojide Niteliksel Yöntem ve Araştırma, Ankara: Bağlam Yayıncılık.
• Moody, H., R., Sasser, J., R., (2012). Aging: Concepts and Controversies, 7th ed. Los Angeles: Sage.
• Otrar, M., Kurtkapan, H. (2015). Nicel Araştırma: İstanbul’da Yaşlıların Mevcut Durumu, İstanbul’da Yaşlanmak İstanbul’da Yaşlıların Mevcut Durum Araştırması, (Ed.) Murat Şentürk, Harun Ceylan, İstanbul, Açılım Kitap, s. 128–229.
• Powell, J. L. (2006). Social Theory and Aging. Lanham, Md: Rowman & Littlefield Publishers.
• Şentürk, M. Altan, R. B. (2015). Giriş İstanbul’da Yaşlıların Mevcut Durumu Araştırması, İstanbul’da Yaşlanmak İstanbul’da Yaşlıların Mevcut Durumu Araştırması, (Ed.) Murat Şentürk, Harun Ceylan, İstanbul, Açılım Kitap, s. 13-35 .
• Turner, B. S., & Tatlıcan, Ü. (2011). Tıbbi Güç ve Toplumsal Bilgi, İstanbul: Sentez Yayıncılık.
• TÜİK, (Türkiye İstatistik Kurumu), (2018). İstatistiklerle Yaşlılar 2017, http//www.tuik.gov.tr Ankara, erişim: 15 Mart 2018.
• UN, (2013). World Population Ageing,http://www.un.org/en/WorldPopulationAgeing 2013.pdf s. xii, erişim: 22.09.2014.
• UNDESA, (2015). World Population Ageing, 2015, (Çevrimiçi) http://www.un.org/en/development/ desa/population/publications/pdf/ageing/WPA2015_Report.pdf., erişim: 2 Ocak 2017.
• Kalınkara, V., (2013). Yaşlılık Yönetimi: Yaşlanmakta Olan Toplumlarda Öğrenmenin Rolü, VII. Ulusal Yaşlılık Kongresi, 23-25 Mayıs 2013, Karabük
• Victor, C., R. (2005). The Social Context of Ageing, New York: Routledge.
• Weeks, J., R. (1984). Aging, Concepts And Social Issues, Belmont, Calif, Wadsworth.
• Yalçın Y., (2013). Aktif ve Sağlıklı Yaşlanmada Medyanın Rolü Üzerine Bir değerlendirme, VII. Ulusal Yaşlılık Kongresi, 23-25 Mayıs 2013, Karabük.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (7. Baskı). Ankara: Seçkin.