Bazı Çalışma İlişkisi Değişkenlerinin Güvenlik Kültürü Üzerine Etkisi: Denizli İli – Metal Sektörü Örneği

Yıl 2017, , 123 - 140, 01.07.2017

Yılmaz Özkan Bülent Arpat

https://doi.org/10.25272/j.2147-7035.2017.5.3.09

Öz

Bu araştırmanın amacı metal sektöründe çalışanların istihdam tipi, sendikalılık durumu, alt işverenlik durumu ve günlük/haftalık çalışma süreleri gibi çalışma ilişkisi değişkenlerinin iş güvenliği kültürü üzerindeki etkisini incelemektir. Denizli İlinde 27 işletmede 854 kişi üzerinde yapılan araştırma, 6 faktör ve bunların bileşiminden oluşan “güvenlik kültürü olgusu” ile yürütülmüştür. Araştırmanın sonuçlarına göre sendikalılık durumu, günlük/haftalık çalışma süreleri gibi değişkenler güvenlik kültürü algılarını/düzeylerini etkiler iken; istihdam tipi ve alt işverenlik durumu değişkenleri güvenlik kültürü olgusu üzerinde etki oluşturmamaktadır. Ancak bu 2 değişkenin, güvenlik kültürü faktörlerinden birini etkilediği sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

İş Güvenliği Kültürü, İş Sağlığı ve Güvenliği

Effects on The Safety Culture of Certain Labour Relation Variables: Denizli Province – The Example of Metal Sector

Öz

Effects on The Safety Culture of Certain Labour Relation Variables: Denizli Province – The Example of Metal Sector

Anahtar Kelimeler

Work Safety Culture, Occupational Health and Safety.

Kaynakça

• AKTAY, N. (2011), “İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimi ile İş Güvenliği Kültürü Arasındaki İlişki”, İş Müfettiş Yardımcılığı Etüdü, ÇSGB, İstanbul.
• ARPAT, B. (2015), “İş Güvenliği Kültürünün İş Kazalarına Etkileri: Metal Sektörü – Denizli İli Örneği”, Sakarya Üniversitesi, ÇEEİ, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
• BİÇER, E. (2007), “İş Kazalarının Nedenleri, Maliyeti ve Önlenmesi Üzerine Çalışma”, Gazi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara. ÇİLİNGİRTÜRK, A.M., ALTAŞ, D. (2004), Dağılımlarda Çok Değişkenli Normallik”, Marmara Üniversitesi, İİBF Dergisi, Cilt XIX, Sayı:1, 181-193. “Asimetrik ve Simetrik Marjinal
• COOPER, M.D. (2000), “Towards a Model of Safety Culture”, Safety Science, 36(2), ss:111-136.
• ÇSGB (2011), “Metal Sektöründe Çalışan İşçilerin Çalışma Koşullarının İyileştirilmesi Programlı Teftişi-Sonuç Raporu”, İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, Yayın No: 49, Ankara.
• DEMİRBİLEK, T. (2005), “İş Güvenliği Kültürü”, Legal Yayınları, İzmir.
• DURSUN, S. (2012), “İş Güvenliği Kültürü – Kavram, Modeller, Uygulama”, Beta Yayınevi, Yayın No: 2668, İstanbul.
• ERDOĞAN, İ. (2007), “İşletmelerde Davranış”, İstanbul, 7. Baskı.
• EROĞLU, F. (2011), “Davranış Bilimleri”, Beta Basın, Yayın, Dağıtım, 11. Bası, İstanbul.
• GÖKALP, E. (2012), “Sosyolojiye Giriş” içinde “Kültür ve Toplum”, Editör: Nadir Suğur, Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2551, 1. Baskı, ss:98-124.
• GÜVENÇ, B. (2011), “İnsan ve Kültür”, Boyut Yayıncılık.
• HAHN, S. E., Murphy, L.R. (2008), “A Short Scale for Measuring Safety Climate”, Safety Science, No:46, ss:1047-1066.
• HOTAMAN, M. (2014), “Sendikaların İş Sağlığı ve Güvenliğinin Sağlanmasındaki Rolü ve Önemi”, 15. Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Kongresi Bildiri Kitabı, Gazi Üniversitesi, ss:388- 415.
• IAEA, (2002), “Safety Culture in Nuclear Installations: Guidance for Use in The Enhancement of Safety Culture”, IAEA-TECDOC-1329, Vienna.
• İŞLER, M. C. (2013), “İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitimleri ile Güvenlik Kültürünün İş Kazası ve Meslek Hastalıklarının Önlenmesindeki Etkisi”, ÇSGB İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, İş Müfettişi Yardımcılığı Etüdü, Ankara.
• KARADENİZ, O. (2013), “İş Sağlığı ve Güvenliği ve Verimlilik İlişkisi”, 5. Ulusal Verimlilik Kongresi, Ankara.
• KOCA, F. (2014), “Alt İşveren Çalışanının İSİG Uygulamaları Açısından Sağlık Hakkı Çerçevesinde İncelenmesi: İETT Örneği”, Yeni Yüzyıl Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
• KULAKSIZ, Y. (2011), “Çalışma Sürelerinin İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları Üzerine Etkileri”, İş Müfettişi Yardımcılığı Etüdü, ÇSGB-İş Teftiş Kurulu Başkanlığı, Erzurum.
• LOUVAR, J. F. (2013), “How to Communicate to Create a Safety Culture and Improve PSM Results”, Wiley Online Library, Process Safety Progress, Vol:32, No:1.
• MUNIZ, B. F., J. M. M. Peon, C. J. V. Ordas (2007), “Safety Culture: Analysis of the Casual Relationships Between Its Key Dimensions”, Journal of Safety Research, Sayı: 38, ss:627-641.
• ÖLMEZ, F. (2005), “İş Sağlığı Uygulama İlkeleri”, İş Sağlığı ve Güvenliği Eğitim Notları.
• RYAN, A. (2000), “Shaping a Safety Culture”, Queensland Mining Industry Health&Safety Conference, http://www.qrc.org.au/conference/01_cms/details.asp?ID =60, (07.03.2015).
• ŞİŞMAN, M. (2011), “Örgütler ve Kültürler”, Pegem Akademi, 3. Baskı, Ankara.
• WILLIAMS, Raymond (1982), “Culture”, Çeviri: Suavi Aydın (1993), “Kültür”, İmge Kitabevi Yayınları, Ankara.
• UÇKUN, G., A. Yüksel, B. Demir, İ. Yüksel (2013), “Kurumsal İtibarın Arttırılmasında İş Sağlığı ve Güvenlik Kültürünün Rolü ile Meslek Yüksekokullarında Bulunan İş Güvenliği Uzmanlığı Programlarının Analizi”, 3. Uluslararası Meslek Yüksekokulları Sempozyumu.