Küresel Krizin Bir Felsefesi Var mıdır? Kimler, Niçin Çıkarırlar? Makro Bir İnceleme

Yıl 2017, Cilt: 5 Sayı: 5, 125 - 138, 01.11.2017

Hande Ulukapı Yılmaz Abdullah Yılmaz

https://doi.org/10.25272/j.2147-7035.2017.5.5.11

Öz

Kriz önceden bilinmeyen, tahmin edilemeyen veya ciddiye alınmayan bazı gelişmelerin makro düzeyde devlet ve ekonomi, mikro düzeyde ise şirketleri ve girişimcileri ciddi oranda etkileyecek sonuçlara neden olan gelişmelerdir. Küresel kriz ise tüm dünyayı etkileyen çıkış nedeni herhangi bir ülke veya bölgedeki ekonomik istikrarsızlıklar, mali bunalımlar olan, ekonomik olarak ülkeleri dar boğaza sokan bir ekonomik kalp krizi olarak nitelendirilebilir. Bu çalışmanın amacı, meydana geldikleri zamanlarda dünya ekonomilerini ciddi oranda sarsan, finansal etkilerinin yanı sıra sosyal ve politik etkileri de olan finansal krizlerin ortaya çıkış nedenleri hakkında özellikle 2008 mortgage krizi bağlamında bir felsefe ortaya koymak ve küresel krizi; kimlerin, ne amaçla çıkarmak istediklerini, krizin hangi çıkar gruplarının menfaatine olduğunu makro bir çerçevede ele almaktır. Araştırma yöntemi olarak nitel araştırma yöntemleri arasında yer alan doküman incelemesi ve yarı yapılandırılmış mülakat tekniklerinden yararlanılmıştır. Elde edilen veriler, betimleyici analiz yöntemi kullanılarak yorumlanmıştır ve farklı menfaat gruplarının bilinçli olarak finansal kriz çıkarmaya çaba sarf ettiklerine dair birtakım bulgulara ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kriz, Küresel Kriz, Krizin Felsefesi, Kapitalizm, Küresel Krizi Çıkaranlar Kimlerdir?

Does the Global Crisis Have a Philosophy? Who Leads It and Why? A Macro Review

Öz

Crisis is previously unknown and unpredictable developments, or some underestimated developments causing results that affect the state and the economy at macro level, and companies and entrepreneurs at micro level. And global crisis can be described as an economic heart attack affecting the whole world and causing the countries to experience a turnaround economically, whose reason is a country or economic instability and financial crises in the region. The purpose of this study is to put forth a philosophy about the reasons for the emergence of financial crises, especially in the context of the 2008 mortgage crisis, which seriously shake up the world economies when they occur, and have social and political influences besides financial effects; and, in a macro frame, to discuss who, for what purpose, leads the global crisis, and what interests groups are in the best interests of the crisis. As a research method, document review and semi-structured interview techniques from qualitative research methods were used. The obtained data was interpreted using descriptive analysis method, and some findings were reached that different interest groups are consciously striving to bring about financial crisis.

Anahtar Kelimeler

Crisis, Global Crisis, Philosophy of Crisis, Capitalism, Who Are the Ones Who Cause Global Crisis?

Kaynakça

• Altuğ, O. (1994). Kriz Döneminde Şirket Yönetimi. Ekonomik Trend Dergisi, 2(23).
• Aksu, N. Ç. (2009). Hedge Fonlar ve Global Kriz Üzerindeki Etkileri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans
• Tezi. İstanbul: İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Alantar, D. (2009). Küresel Finansal Kriz: Nedenleri ve Sonuçları Üzerine Bir Değerlendirme. http://kariyertez.net/FileUpload/ks212629/File/dogan_alantar_kuresel_finansal_kriz_nedenleri
• _sonuclari_mfy81.pdf, Erişim Tarihi: 18.05.2013.
• Altıok, M. (2005). Uluslararası Sermayenin Krizi, Hegemonya Savaşları ve Türkiye. Elektronik Sosyal
• Bilimler Dergisi, 3(12), 151-173. Ataman, G. (2009). İşletme Yönetimi. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Balı, S. & Büyükşalvarcı, A. (2011). Finansal Krizler Tarihi. İstanbul : Çatı Kitapları.
• Bunge, M. A. (2001). Philosophy in Crisis: The Need for Reconstruction. New York: Prometheus Books. Çakır, S. (2008). Lehman Brothers’ ın http://www.odatv.com/n.php?n=lehman-brothersin-iflas-etmesine-neden-goz-yumuldu- , Erişim Tarihi: 07.05.2013 İflas Etmesine Neden Göz Yumuldu?
• Çelik, C. & Özdevecioğlu, M. (2002). Otel İşletmelerinin Ekonomik Krizden Etkilenme Düzeyleri ve Kriz Dönemlerinde Uyguladıkları Politikalara İlişkin Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi İİBF Dergisi, 9(9), 56-74.
• Çetinkaya, Ş. (2012). Asimetrik Bilginin Piyasalara Etkileri Ve Finansal Krizlerdeki Rolü. Sakarya İktisat Dergisi, 1(2), 60-82.
• Çırak, E. (2009). Küresel Mali Kriz Üzerine Bir Araştırma. http://emrecirak.blogcu.com/kuresel- mali-kriz-uzerine-bir-arastirma/5167862, Erişim Tarihi: 12.04.2013.
• Demirbaş, E. (2013). Küresel Kriz ve Paranın Patronları. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Durmuş, M. (2012). Kapitalist Krize Tarihsel Maddeci Felsefeden Alternatif Bir Bakış. http://cerideimulkiye.com/?p=27687, Erişim Tarihi: 20.08.2013.
• Kaufman, J. B., Kesner I. F. & Hazen, T. L. (1994). The Myth of Full Disclosure: A Look at
• Organizational Communications During Crises. Business Horizons, 37(4), 29-39. Kurtoğlu, R. (2011). Küresel Ekonomik Kriz ve Yeni Dünya Düzeni. Ankara: Sinemis Yayınları.
• Mangır, F. (2012). Dış Ticarette Denge Oyunu: Stra-Trajik Senaryo ve Aktörleri (2008 Krizi: ABD & Çin ve Diğerleri). Ankara: Orion Kitabevi. Métral, I. (2008). A Short http://www.humaniteinenglish.com/spip.php?article1067, Erişim Tarihi: 20.07.2013 Philosophy of the Crisis. NTVMSNBC. (2008). Soruda Küresel Kriz. http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/460082.asp?cp1=1#storyContinues, Erişim Tarihi: 02.05.2013
• Ökmen, S. (2008). GSMH ve Yanlış Ekonomi Politikaları. http://blog.milliyet.com.tr/gsmh-ve- yanlis-ekonomi-politikalari/Blog/?BlogNo=150105, Erişim Tarihi: 07.05.2013
• Özbek, O. (2009). Küresel Krizin Dünya Ekonomisine Etkileri ve Geleceği. İzmir Ticaret Odası
• Ar&Ge Bülteni(Aralık), 3-6. Öztürk, A. (2010). Kriz Döneminde Zenginlerin Serveti Bir Yılda %50 Artmış. http://blog.milliyet.com.tr/kriz-doneminde-zenginlerin-serveti-bir-yilda--50- artmis/Blog/?BlogNo=233334, Erişim Tarihi: 20.04.2013
• Petras, J. (2012). Kapitalizmin Küresel Krizleri: Kimin Çıkarına? http://www.muhalefet.org/yazi- kapitalizmin-kuresel-krizleri-kimin-cikarina-james-petras-27-2152.aspx, 04.2013 Erişim Tarihi
• Silver, A. D. (1990). Taban Çöktüğü Zaman: Zor Zamanlarda Şirket Yönetimi (Çeviren: Naz Türer).
• Taşar, M. O. (2012). Küresel Kriz ve Türkiye Ekonomisinin Yapısal Dönüşümü. Konya: Palet Yayınları.
• TDK (Türk Dil Kurumu). (1969). Türkçe Sözlük. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi. TDK (Türk Dil Kurumu). (2004). TDK İktisat Terimleri Sözlüğü: http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5235b63c d6a4d5.29277851, Erişim Tarihi: 16.08.2013.
• Tutar, H. (2004). Kriz ve Stres Yönetimi. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Uslu, S. (2009). Nedenleri ve Sonuçları Açısından Küresel Kriz. Köprü Dergisi: http://www.koprudergisi.com/index.asp?Bolum=EskiSayilar&Goster=Yazi&YaziNo=983, Erişim Tarihi: 02.07.2013
• Turk~d382db8c7c224e359f7a566da8636489/, Erişim Tarihi: 25.04.2013. www.ilkehaber.com.tr. (2010). Soros: Krizde İkinci Perde de Var http://www.ilkehaber.com/haber/soros-krizde-ikinci-perde-de-var-9639.htm, Erişim Tarihi: 07.2013 www.turkhaber.com.ua. (2008). Gates Yahoo Peşinde Koşarken Akbaba Buffett Krizi Fırsata Çevirdi. http://turkhaber.com.ua/gates-yahoo-peinde-koarken-akbaba-buffett-krizi-frsata-cevirdi/, Erişim Tarihi: 01.08.2013. www.yenisafak.com.tr. (2008). Kriz Soros' a Yaradı. http://yenisafak.com.tr/ekonomi-haber/kriz- sorosa-yaradi-19.09.2008-140734, Erişim Tarihi: 21.07.2013