Üniversite Öğrencilerinin Siyasi Parti ve Cumhurbaşkanı Tercihlerinin Demografik Değişkenler ile İlişkisi

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 1, 25 - 54, 29.06.2020

Gökçe Özkılıçcı Nihal Mamatoğlu

Öz

Bu çalışmanın amacı, üniversite öğrencilerinin 24 Haziran 2018 tarihinde gerçekleşmiş olan cumhurbaşkanı ve 27. dönem milletvekili genel seçimindeki siyasi parti/ittifak ve cumhurbaşkanlığı tercihleri ile demografik değişkenler arasındaki ilişkilerin incelenmesidir. Bu amaç kapsamında İstanbul ilinde üniversite öğrenimine devam eden 18-40 yaş arasında 266’sı kadın 127’si erkek olmak üzere toplam 393 katılımcıya ulaşılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, katılımcıların cinsiyetleri ve siyasi parti tercihleri arasında; gelir düzeyleri ve cumhurbaşkanlığı tercihleri arasında; politik konumları ile siyasi parti ve cumhurbaşkanlığı tercihleri arasında, siyasi parti tercihleri ile cumhurbaşkanlığı tercihleri arasında ve son olarak siyasi parti tercihleri ile ebeveynlerinin siyasi parti tercihleri arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Araştırma sonunda elde edilen bulgular ilgili alanyazın ışığında tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Liderlik Tercihi, Oy Verme Davranışı, Siyasal Katılım, 24 Haziran Seçimi, Demografik Değişkenler

The Relationships Between University Student’s Preferences for Political Party and President with Demographic Variables

Öz

The aim of this study is to investigate the relationships between political party / alliance and presidential preferences of the university students and some demographic variables on 24 June 2018 elections. As part of this aim, 393 university students, including 266 females and 127 males, who study in İstanbul participated in this study. The findings revealed that there were some significant relationships; between the participants' gender and political party preferences, between income levels and presidential preferences, between political positions and political party/presidential preferences, between political party preferences and presidential preferences, between political party preferences and parents' political party preferences. The research findings have been discussed in the light of related literature.

Anahtar Kelimeler

Leadership Preferences, Voting Behaviour, Political Participation, June 24th Elections, Demografic Variables

Kaynakça

• Abadan, Nermin ve Yücekök, Ahmet N. (1966), “1961–1965 Seçimlerinde Büyük Şehirlerde Gelir Durumuna Göre Oy Verme Davranışları”, Siyasal Bilimler Fakültesi Dergisi, Ankara: Siyasal Bilimler Yayınları, 21(4): 103-117.
• Akgün, Birol (2002), Türkiye’de Seçmen Davranışı, Partiler Sistemi ve Siyasal Güven (Ankara: Nobel Yayınları).
• Altan, Cemal (2011), “Eğitim, Siyasal Eğilim İlişkisi: Mersin Örneği”, CÜ İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 12(1), 313-329.
• Altan, Cemal ve Kapusızoğlu, Mehmet (2017), “Gelir Düzeyi-Siyasal Tercih İlişkisi: Mersin Örneği”, Journal of Current Researches on Business and Economics, 7 (2): 319-336.
• Avcı, Kemal (2015), “2014 Yerel Ankara Yerel Seçimlerinde Parti Lideri Faktörünün Seçmenin Oy Verme Kararına Etkisi”, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 3 (1): 145-179.
• Aydın, Kenan ve Özbek, Volkan (2004), “Ailenin Seçmen Davranışları Üzerindeki Etkisi”, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (8): 144-167.
• Aydın, Sonay Z. ve Şener, Turan (2018), “Siyasal Pazarlama Yaklaşımı Çerçevesinde Adayın ve Aday Belirleme Sürecinin Seçmenin Oy Verme Kararındaki Etkisi”, Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 8 (1): 193-209.
• Bäck, Hanna ve Rosema, Martin (2008), “Government Formation And Strategic Voting in Multi-Party Systems: Voting For Coalitions in The Netherlands”. İçinde “The Politics of Change: How Parties, Elections and Voters Adjust to Changing Political Environments”. Amsterdam, Netherlands.
• Bartels, Larry M. (2000), “Partisanship and Voting Behavior, 1952-1996”, American Journal of Political Science, 44 (1): 35-50.
• Bartels, Larry M. (2010), “The Study of Electoral Behavior”, The Oxford Handbook of American Elections and Political Behavior, 239-261.
• Başarır, Murat (2016), “Seçmenlerin Oy Verme Davranışları İle Liderlerin Hitaplarında Aradıkları İkna Bileşenleri ve Üslup Çeşitleri Arasındaki İlişki”, İnif E-Dergi, 1 (2): 218-233.
• Bayyiğit, Mehmet (2003), “Din-Siyaset İlişkileri Bağlamında Seçmen Davranışları ve Din”, Necmettin Erbakan Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 15 (15): 29-37.
• Beren, Fatih (2013), “Seçmen Tercihine Etki Eden Faktörler ve Seçim Güvenliği: Şanlıurfa İli Örneği”, Akademik İncelemeler Dergisi (AID), 8 (1): 191-214.
• Bennett, W. Lance ve Salisbury Bart R. (1987), “Rational Choice: The Emerging Paradigm in Election Studies”, Research in Micropolitics, (2): 1-30.
• Bölükbaşı, Ayşe G. ve Yıldırtan, Dina Ç. (2009), “Yerel Yönetimlerde İş Tatminini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesine Yönelik Alan Araştırması”, Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 27 (2): 345-366.
• Bükümer, Üzüm ve Dölarslan, Emre Ş. (2013), “Parti Sadakatinin Oluşumunda Seçmenlerin Kişisel Özelliklerinin Düzenleyici Etkisi”, Tüketim ve Tüketici Araştırmaları Dergisi, 5 (1): 15-52.
• Carnaghan, Ellen ve Bahry, Donna (1990), “Political Attitudes and The Gender Gap in The USSR”, Comparative Politics, 22 (4): 379-399.
• Çinko, Levent (2006), “Seçmen Davranışları İle Ekonomik Performans Arasındaki İlişkilerin Teorik Temelleri ve Türkiye Üzerine Genel Bir Değerlendirme”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 61 (1): 103-116.
• Cutler, Neal E. (1977), “Demographic, Social-Psychological, and Political Factors in the Politics of Aging: A Foundation for Research in ‘Political Gerontology”, American Political Science Review, 71 (3): 1011-1025.
• Çağlar, Nedret ve Gelir, Yasemin (2014), “Yerel Seçimlerde Aday İmajı: 30 Mart 2014 Yerel Seçimleri Öncesinde Isparta Seçmeni Üzerine Bir Araştırma”, Sosyal Bilimler Dergisi, 16 (2): 27-50.
• Çarkoğlu, Ali (2012), “Economic Evaluations vs. Ideology: Diagnosing The Sources of Electoral Change in Turkey, 2002–2011”, Electoral Studies, 31 (3): 513–521.
• Çavuşoğlu, Hüseyin ve Pekkaya, Mehmet (2016), “Yerel Seçimlerde Genç Seçmenlerin Siyasal Davranışlarına İlişkin Bir İnceleme: Bülent Ecevit Üniversitesi Örneği”, Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12 (29): 17-40.
• Damlapınar, Zülfikar ve Balcı, Şükrü (2005), “Seçmenin Zihnindeki Aday İmajını Belirleyen Etkenler: 28 Mart 2004 Yerel Seçimleri Alan Araştırması”, Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi, 4 (1): 58-79.
• Doğan, Adem ve Göker, Göksel (2010), “Yerel Seçimlerde Seçmen Tercihi (29 Mart Yerel Seçimleri Elazığ Seçmeni Örneği)”, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 5 (2): 159-187.
• Downs, Anthony (1957), An Economic Theory of Democracy (New York: Harper and Row). Duran, Hasan (2005), “Siyasal Katılmayı Etkileyen Faktörler Üzerine Bir Araştırma: Tavşanlı-Kütahya Örneği”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (13): 131-152.
• Erdinç, İ. Ethem (2012), “Üniversite Öğrencilerinin Oy Verme Davranışlarında Etkili Olan Faktörlere Yönelik Bir Araştırma”, Karadeniz Teknik Üniversitesi İletişim Araştırmaları Dergisi, 2 (1): 55-70. Eser, H. Bahadır ve Sarışahin, Pınar (2016), “Cinsiyet-Siyasal Katılım İlişkisi: SDÜ Örnek Olayı”, Visionary E-Journal/Vizyoner Dergisi, 7 (15): 38-58.
• Funk, Carolyn L. (1999), “Bringing The Candidate Into Models of Candidate Evaluation”, The Journal of Politics, 61 (3): 700-720.
• Glass, Jennifer; Bengtson, Vern L. ve Dunham, Charlotte C. (1986), “Attitude Similarity in Three-Generation Families: Socialization, Status Inheritance, or Reciprocal Influence?”, American Sociological Review, 51 (5): 685-698.
• Gschwend, Thomas (2004), “Comparative Politics of Strategic Voting: A Hierarchy of Electoral Systems”, Sonderforschungsbereich 504, 05 Kasım 2017 tarihinde http://www.sowi.uni-mannheim.de/gschwend/pdf/papers/gschwend-midwest06.pdf adresinden erişildi. Harrop, Martin ve Miller, William L. (1987), Elections and Voters: A Comparative Introduction (London: The Macmillan Press).
• Hayes, Danny (2005), “Candidate Qualities Through A Partisan Lens: A Theory of Trait Ownership”, American Journal of Political Science, 49 (4): 908-923.
• Heywood, Andrew (2007), Siyaset (İstanbul: Adres Yayınları) (Çev. B. Berat Özipek vd.,). IPSOS, “30 Mart'ta Oy Tercihlerinde Neler Etkili Oldu?”, Son güncelleme: 2 Ekim 2019. https://www.ipsos.com/tr-tr/30-martta-oy-tercihlerinde-neler-etkili-oldu , Erişim Tarihi: 29 Eylül 2019.
• Jacoby, William G. (2010), “Policy Attitudes, Ideology and Voting Behavior in The 2008 Election”, Electoral Studies, 29 (4): 557-568.
• Kalaycıoğlu, Ersin (1983), Karşılaştırmalı Siyasal Katılma Siyasal Eylemin Kökenleri Üzerine Bir İnceleme (İstanbul: İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Yayınları No:10).
• Kalender, Ahmet (2005), Siyasal İletişim, Seçmenler ve İkna Stratejileri (Konya: Çizgi Kitabevi).
• Karakoç, İrem (2000), Türkiye’de Siyasal Parti Kimliği, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• KONDA (2018), KONDA Temmuz’18 Barometresi, Siyasal ve Toplumsal Araştırmalar Dizisi (İstanbul).
• Lipset, Martin S. (1960), Political Man: The Social Bases of Politics (New York: Anchor Book). McDevitt, Michael ve Kiousis, Spiro (2007), “The Red and Blue of Adolescence: Origins of The Compliant Voter and The Defiant Activist”, American Behavioral Scientist, 50 (9): 1214-1230.
• McDevitt, Michael ve Kiousis, Spiro (2015), “Active Political Parenting: Youth Contributions During Election Campaigns”, Social Science Quarterly, 96 (1): 19-33.
• Niemi, Richard G.; Danforth Ross, R. ve Alexander, Joseph (1978), “The Similarity of Political Values of Parents and College-Age Youths.”, Public Opinion Quarterly, 42 (4): 503-520.
• Özbudun, Ergun (2003), Çağdaş Türk Politikası: Demokratik Pekişmenin Önündeki Engeller (İstanbul: Doğan Kitapçılık) (Çev. Ali Resul Usul).
• Özyurt, Cevat (2010), “Üniversite Öğrencilerinin Siyasal Katılım Davranışları: 29 Mart 2009 Yerel Seçimleri Balıkesir Örneği”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9 (33): 289-320.
• Sarlamanov, Kire ve Jovanoski, Aleksandar (2014), “Models of Voting”, Researchers World- Journal of Arts, Science & Commerce, 5 (1): 16-24.
• Saygılı, Rukiye (2014), “Siyasi Lider Söylemlerinin Vatandaşların Siyasi Parti Tercihi Üzerindeki Olası Etkileri: 2011 Genel Seçimlerine Yönelik Bir Alan Araştırması”, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (32): 103-113.
• SETA (2018), 24 Haziran 2018 Cumhurbaşkanı Seçiminin Siyasal İletişimi (Ankara: Seta Yayınları, 112).
• Şahin, Yusuf (2014), “30 Mart 2014 Seçimleri Üzerine Birkaç Not”, Liberal Düşünce Dergisi, (74): 151-155.
• Tekeli, Şirin (1982), Kadınlar ve Siyasal Toplumsal Hayat (İstanbul: Birikim Yayınları). Türkdoğan, Orhan (1976), “Erzurum Kenti ve Çevre Köylerinde Seçmenlerin Siyasal Katılma Eğilimleri.”, İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 33 (1-4): 41-77.
• Ulaş, Fatih; Bucak, Yasin Y., Balbaba, Mehmet, Erdurmuş, Mesut, Çelebi, Serdal ve Ağca, Sümeyra (2013), “Glokom Hastalarında Optik Disk Alanının Moorfields Regresyon Analizi ve Glokom İhtimali Skoru Üzerine Etkisi”, Turkiye Klinikleri Journal of Ophthalmology, 22 (1): 37-44.
• Uysal, Birkan (1981), “Siyasal Katılma ve Katılma Davranışı Üzerinde Ailenin Etkisi”, TODAİ Amme İdaresi Dergisi, 4 (2): 54-67.
• Uztuğ, Ferruh (1999), Siyasal Marka: Seçim Kampanyaları ve Aday İmajı (İstanbul: MediaCat Yayınları).
• Visser, Max (1998), Five Theories of Voting Action. Strategy and Structure of Psychological Explanation. En.
• Yılmaz, Cengiz, Aygören, Oğuzhan ve Özdemi̇r, Özlem (2012), “Türkiye’de Siyasi Kutuplaşmayı Oluşturan Unsurlar: Seçmen Tercihlerinde Ekonomik Oy Verme Davranışından Toplumsal Travma Kuramına Kadar Bir Dizi Etkenin Görece Etkileri”, İktisat İşletme ve Finans, 27 (311): 9-39.